Tweede Kamerverkiezingen 1929
Op 3 juli 1929 vonden Tweede Kamerverkiezingen plaats.
De verkiezingen van 1929 waren de rustigste van het Interbellum. Er traden nauwelijks verschuivingen op. Zowel RKSP, CHU, VDB als SDAP behielden hun zeteltal. Alleen de ARP en de Liberalen verloren één zetel. De meerderheid van de rechtse partijen liep daarmee wel terug naar 53 zetels.
Opvallend was de winst van de SGP, die drie zetels in de Kamer kreeg. De HGSP behield haar ene zetel, terwijl de RKVP uit de Kamer verdween.
De communisten, die vanwege een intern ideologisch conflict met twee lijsten kwamen, wonnen één zetel. In 1930 verenigden de twee lijsten, Wijnkoop en De Visser, zich weer onder druk van Moskou.
De enige nieuwkomer was Floris Vos, een melkfabrikant uit 't Gooi. Hij streed tegen de nog bestaande tollen op sommige wegen. Met zijn Middenpartij voor Stad en Land haalde hij één zetel. In de Kamer speelde hij echter geen opvallende rol.
Uitslag
Opkomst en kiesdeler
|
1925
|
1929
|
# stemmen
|
%
|
# stemmen
|
%
|
Kiesgerechtigden
|
3.203.280
|
|
3.588.106
|
|
Niet opgekomen
|
76.197
|
2,38[1]
|
372.871
|
10,39[1]
|
Opkomst
|
3.127.101
|
97,62[1]
|
3.215.235
|
89,61[1]
|
Blanco stemmen
|
3.275
|
0,10[2]
|
4.299
|
0,13[2]
|
Ongeldige stemmen
|
37.964
|
1,21[2]
|
42.678
|
1,33[2]
|
Geldige stemmen
|
3.085.862
|
98,52[2]
|
3.168.258
|
98,53[2]
|
Kiesdeler
|
30.858
|
1,00[3]
|
31.682
|
1,00[3]
|
Kiesdrempel
|
23.143
|
0,75[3]
|
23.761
|
0,75[3]
|
Verkiezingsuitslag naar partij
Partij
|
1925
|
1929
|
verschil
|
Zetelverdeling (grafisch)
|
# stemmen
|
%[3]
|
zetels
|
# stemmen
|
%[3]
|
zetels
|
%
|
zetels
|
|
RKSP
|
883.333
|
28,63
|
30
|
931.832
|
29,38
|
30
|
+0,75
|
0
|
- 1925
-
- 1929
-
|
|
SDAP
|
706.689
|
22,90
|
24
|
762.281
|
24,03
|
24
|
+1,13
|
0
|
|
ARP
|
377.426
|
12,23
|
13
|
371.698
|
11,72
|
12
|
-0,51
|
-1
|
|
CHU
|
305.587
|
9,90
|
11
|
335.800
|
10,59
|
11
|
+0,69
|
0
|
|
|
Vrijheidsbond[4]
|
226.409
|
7,34
|
8
|
232.187
|
7,32
|
8
|
-0,02
|
0
|
|
Groep Staalman-Ter Hall[4]
|
43.155
|
1,40
|
1
|
|
subtotaal
|
269.564
|
8,74
|
9
|
232.187
|
7,32
|
8
|
-1,42
|
-1
|
|
|
VDB
|
187.183
|
6,07
|
7
|
193.031
|
6,09
|
7
|
+0,02
|
0
|
|
SGP
|
62.513
|
2,03
|
2
|
71.420
|
2,25
|
3
|
+0,22
|
+1
|
|
|
CPH[5]
|
36.770
|
1,19
|
1
|
|
CPH-De Visser[5]
|
-
|
-
|
-
|
35.696
|
1,13
|
1
|
|
CPH-Wijnkoop[5]
|
-
|
-
|
-
|
29.355
|
0,93
|
1
|
|
subtotaal
|
36.770
|
1,19
|
1
|
65.051
|
2,06
|
2
|
+0,87
|
+1
|
|
|
MP S&L
|
-
|
-
|
-
|
36.382
|
1,15
|
1
|
+1,15
|
+1
|
|
HGSP
|
30.258
|
0,98
|
1
|
34.442
|
1,09
|
1
|
+0,11
|
0
|
|
|
Plattelandersbond-Braat[6]
|
43.877
|
1,42
|
1
|
|
Plattelandersbond-De Boer[6]
|
18.762
|
0,61
|
0
|
|
Plattelandersbond[6]
|
-
|
-
|
-
|
32.301
|
1,02
|
1
|
|
subtotaal
|
62.639
|
2,03
|
1
|
32.301
|
1,02
|
1
|
-1,01
|
0
|
|
|
RKVP
|
40.135
|
1,30
|
1
|
21.894
|
0,69
|
0
|
-0,61
|
-1
|
|
RSP
|
-
|
-
|
-
|
20.869
|
0,66
|
0
|
+0,66
|
0
|
|
FV[7]
|
-
|
-
|
-
|
15.704
|
0,50
|
0
|
+0,50
|
0
|
|
CDU
|
-
|
-
|
-
|
12.407
|
0,39
|
0
|
+0,39
|
0
|
|
DP
|
11.102
|
0,36
|
0
|
8.650
|
0,27
|
0
|
-0,09
|
0
|
|
KWM[8]
|
-
|
-
|
-
|
4.072
|
0,13
|
0
|
+0,13
|
0
|
|
NBB[9]
|
-
|
-
|
-
|
4.032
|
0,13
|
0
|
+0,13
|
0
|
|
VvN
|
-
|
-
|
-
|
3.459
|
0,11
|
0
|
+0,11
|
0
|
|
RKBP[10]
|
-
|
-
|
-
|
2.658
|
0,08
|
0
|
+0,08
|
0
|
|
SDVP[11]
|
-
|
-
|
-
|
2.045
|
0,06
|
0
|
+0,06
|
0
|
|
AWP[12]
|
-
|
-
|
-
|
1.958
|
0,06
|
0
|
+0,06
|
0
|
|
CAP[13]
|
-
|
-
|
-
|
1.602
|
0,05
|
0
|
+0,05
|
0
|
|
Lijst Van Nunen
|
-
|
-
|
-
|
1.133
|
0,04
|
0
|
+0,04
|
0
|
|
H&HA[14]
|
-
|
-
|
-
|
845
|
0,03
|
0
|
+0,03
|
0
|
|
SEVP[15]
|
-
|
-
|
-
|
774
|
0,02
|
0
|
+0,02
|
0
|
|
Invalidenpartij
|
-
|
-
|
-
|
715
|
0,02
|
0
|
+0,02
|
0
|
|
Lijst Verwey
|
-
|
-
|
-
|
623
|
0,02
|
0
|
+0,02
|
0
|
|
Volkspartij
|
-
|
-
|
-
|
449
|
0,01
|
0
|
+0,01
|
0
|
|
ASP[16]
|
-
|
-
|
-
|
444
|
0,01
|
0
|
+0,01
|
0
|
|
AB[17]
|
-
|
-
|
-
|
417
|
0,01
|
0
|
+0,01
|
0
|
|
NVP[18]
|
-
|
-
|
-
|
342
|
0,01
|
0
|
+0,01
|
0
|
|
Lijst Siedenburg
|
-
|
-
|
-
|
279
|
0,01
|
0
|
+0,01
|
0
|
|
VCP[19]
|
134
|
0,00
|
0
|
103
|
0,00
|
0
|
-0,00
|
0
|
|
IVP[20]
|
-
|
-
|
-
|
98
|
0,00
|
0
|
+0,00
|
0
|
overige partijen in 1925
|
91.660
|
2,71
|
0
|
-
|
-
|
-
|
-2,71
|
0
|
Totaal
|
3.085.862
|
100
|
100
|
3.168.258[21]
|
100
|
100
|
0
|
0
|
Gekozen leden
Na de verkiezingen werd een extra-parlementair kabinet-Ruijs de Beerenbrouck III gevormd, dat werd gesteund door RKSP, ARP en CHU.
Externe links
Bronnen
Noten
- ↑ a b c d % van het aantal kiesgerechtigden.
- ↑ a b c d e f % van het aantal uitgebrachte stemmen.
- ↑ a b c d e f % van het aantal geldige stemmen.
- ↑ a b De Vrijheidsbond deed in 1925 mee met twee lijsten: Een lijst voor de Vrijheidsbond en een lijst voor de Groep Staalman-Ter Hall.
- ↑ a b c De CPH is gesplitst in de CPH-De Visser en de CPH-Wijnkoop.
- ↑ a b c In de Plattelandersbond zijn de Plattelandersbond-Braat en de Plattelandersbond-De Boer opgegaan.
- ↑ Federatief Verband
- ↑ Kleine Winkeliers en Middenstanders
- ↑ Nationale Boerenbond
- ↑ Roomsch-Katholieke Boerenpartij
- ↑ Sociaal-Democratische Volkspartij
- ↑ Algemeene Welvaartspartij
- ↑ Christelijke Arbeiderspartij
- ↑ Hoofd- en Handarbeiders
- ↑ Sociaal-Economische Volkspartij
- ↑ Anti-stemdwangpartij
- ↑ Algemeen Belang
- ↑ Neutrale Volkspartij
- ↑ Vrije Christelijke Partij
- ↑ Internationale Volkspartij
- ↑ Dit is het totaal aantal geldige stemmen zoals vermeld in de database van de Kiesraad. De stemmen op alle partijen opgeteld geeft een totaal van 3.172.447. De Kiesraad geeft zelf ook aan dat er lacunes zijn.
|
|