|
Tegeltableau  Een tegeltableau is een meestal figuratief geschilderde voorstelling op een in aardewerk tegels verdeeld vlak, dat na de beschildering is gebakken en geglazuurd. OorsprongDe mens heeft al vanaf de oudste tijden behoefte aan vloer- en wandbekledingen die vochtwerend, hygiënisch, hittebestendig en makkelijk schoon te houden zijn. De functionaliteit stond voorop. Evenzo heeft de mens van oudsher behoefte aan versieringen en verbeeldingen op de vloeren en wanden. Denk aan de eerste grotbewoners met hun wandtekeningen en aan de Romeinen en Grieken met hun mozaïeken. MaterialenVoor de materialen, die zich het meest leenden voor vloer- en wandbekledingen met de hierboven bedoelde eigenschappen, was de mens aanvankelijk aangewezen op natuursteen, dat echter de mogelijkheden van het aanbrengen van verbeeldingen mist. TableauHet Franse woord 'tableau' betekent onder meer 'schilderij, tafereel, beschildering'. Uiteindelijk vonden de functionaliteit en de verbeelding elkaar in de tegeltableaus. InternationaalIn tal van landen en culturen zijn al vroeg toepassingen van tegeltableaus te vinden, zoals in China, Japan, Portugal, maar dichter bij huis ook in Makkum in Friesland. Zeventiende eeuwVanaf de zeventiende eeuw kwamen de tegeltableaus in zwang. Men had er het geld voor. Bekend is het Delfts blauw, waarin tal van motieven en voorstellingen konden worden vastgelegd. Dergelijke tegeltableaus vormden de achtergronden bij keukens, open haarden, in badkamers en toiletten, in slagerijen. Met de uitgebeelde taferelen en de omvang ervan gaf men blijk van zijn rijkdom en ontwikkeling, zodat de versieringen vaak belangrijker werden dan de functionaliteit van de tegeltableaus. Religieuze kunstOok in kerken treft men tegeltableaus aan als tegenhanger van de glas in loodramen en gebrandschilderde ramen, bijvoorbeeld in de vorm van kruiswegstaties. Jugendstil De verbeeldingen op tegeltableaus beleefden een heropleving in de jugendstil. Gevels en portieken van huizen werden voorzien van tegeltableaus met de sierlijke vormen van de art nouveau. Zichzelf respecterende hotels en restaurants, zoals La Colombe d'Or in Saint-Paul-de-Vence, Restaurant 'De la Poste' in Biot of 'Restaurant Vincent' in Brussel, lieten bekende kunstenaars hun wanden voorzien van tegeltableaus. Het gezamenlijk personeel of leerlingen van een school boden de directie een tegeltableau aan ter herinnering aan bijvoorbeeld het 100-jarig bestaan. Hele gemeenschappen in dorpen als Fayence, Biot en Vallauris in Zuid-Frankrijk en in steden als Delft leefden van het pottenbakken en tegelbakken. TegenwoordigTegeltableaus worden nog steeds gemaakt. De eenvoudigste toepassingen zijn gebakken plaatjes voor huisnummers en familienamen of gevelstenen voor epigrammen. Afbeeldingen
|
