Sumak (geslacht)

Sumak
Fluweelboom (Rhus typhina)
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (Planten)
Stam:Embryophyta (Landplanten)
Klasse:Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:Bedektzadigen
Clade:'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade:Malviden
Orde:Sapindales
Familie:Anacardiaceae (Pruikenboomfamilie)
Onderfamilie:Anacardioideae
geslacht
Rhus
L. (1753)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Sumak op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Sumak (Rhus) is een geslacht van ongeveer 250 soorten struiken en kleine bomen uit de pruikenboomfamilie (Anacardiaceae). De botanische naam Rhus is afgeleid van het Oudgriekse woord voor sumak: 'rhous'. De soorten uit het geslacht komen voor in Eurazië, op de Canarische Eilanden, in Noordwest-Afrika, Noord- en Centraal-Amerika, op de Bahama's en in Cuba.[1]

De bladeren zijn spiraalsgewijs gerangschikt. Ze zijn meestal geveerd, hoewel sommige soorten drievoudige of enkelvoudige bladeren hebben. De bloemen zijn in dichte (schijn)aren gerangschikt. Elke aar met bloemen is 5-30 cm lang. De bloem is erg klein, crèmekleurig wit, groen of rood en bestaat uit vijf kroonbladen. De vruchten vormen dichte groepen van rode steenvruchten. Het geslacht komt voor in subtropische en warme gebieden over de hele wereld, met de grootste diversiteit in zuidelijk Afrika.

Teelt en gebruik

Het vruchtvlees van de steenvruchten wordt gedroogd en tot poeder fijngemalen als specerij in sommige landen in het Midden-Oosten gebruikt. Het heeft een frisse, zurige smaak; in Nederland wordt deze specerij onder de naam zuurkruid verkocht. In Noord-Amerika wordt Rhus glabra en Rhus typhina soms gebruikt om drank te maken die "sumac-ade" of "Indiaanse limonade" of "rhus sap" genoemd wordt. Deze drank wordt gemaakt door de steenvruchten in koel water te weken, dit door een katoenen doek te filteren en het te zoeten.

Indianen gebruiken de bladeren en bessen van beide bomen ook samen met tabak in traditionele tabaksmengsels.

Het sap van de sumak werd in de 17e en 18e eeuw vaak gebruikt als lak voor meubels, kamerschermen, serviesgoed en plaquettes. Deze techniek werd vooral gebruikt in Japan en het staat dan ook bekend als "Japans lakwerk".

Soorten

Soorten uit Azië en Nieuw-Guinea:

Soort uit Australië:

Soorten uit het Middellandse Zeegebied en Noordwest-Afrika:

Soorten uit Noord-Amerika:

Soorten uit Mexico en Midden-Amerika zijn:

Soorten uit Oceanië:

Hybride

  • Rhus in de Flora of Missouri
  • (en) Rhus in de NCBI Taxonomy Browser
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Rhus op Wikimedia Commons.