De Statenverkiezingen Nederlandse Antillen 1949 waren verkiezingen voor de samenstelling van de Staten van de Nederlandse Antillen als eerste volksvertegenwoordiging met uitsluitend gekozen leden. Haar rechtsvoorganger was de Koloniale Raad , later genaamd de Staten voor het gebiedsdeel Curaçao . De verkiezingen werden gehouden op 17 maart 1949 en zijn in de electorale geschiedenis van de Nederlandse Antillen de eerste verkiezingen op basis van het algemeen kiesrecht .
Verkiezingsuitslagen
Opkomst
Curaçao
Aruba
Bonaire
St.Maarten
Saba
Sint Eustatius
Bevolking (per 31 december 1948)
95.195
51.110
4.995
1.568
1.125
921
Kiesgerechtigden
37.688
12.819
2.224
578
451
347
% van de bevolking
38,59
25,08
44,52
36,86
40,08
37,67
Opkomst
-
-
-
-
400
281
% van het aantal kiesgerechtigden
83,88
89,0
n.b.
n.b.
88,69
80,97
Geldige stemmen
30.700
11.107
1.752
n.b.
385
266
Ongeldige stemmen
1.023
n.b.
n.b.
n.b.
15
15
Zetels
8
8
2
1
1
1
Stemmen per zetel
3.837,5
1.388
876
Stemmen en zetelverdeling
Partij
Lijsttrekker
Eiland
# stemmen
%[ 1]
zetels
PNP
Moises da Costa Gomez
Curaçao
13.224
29,91
4
DP
Efraïn Jonckheer
Curaçao
10.006
22,63
3
AVP
Jan Hendrik Albert Eman
Aruba
0 6.257
14,15
5
KVP
Isaac Debrot
Curaçao
0 5.305
12,00
1
UNA
Felipe Tromp
Aruba
0 4.799
10,86
3
COP
H.B.C. Schotborgh
Curaçao
0 2.165
0 4,90
0
Lijst 3
Julio Antonio Abraham
Bonaire
00. 952
0 2,15
1
Lijst 1
M. Marchena
Bonaire
00. 483
0 1,09
1
Lijst 2
Eric Newton
Bonaire
00. 317
0 0,72
0
Lijst 2
Walter Buncamper
Saba
00. 281
0 0,64
1
Lijst 1
George Cruger
Sint Eustatius
00. 169
0 0,38
1
Lijst 1
M. Berkenveld
Saba
00. 104
0 0,24
0
Lijst 2
Pieter Hendrik Maal
Sint Eustatius
00.0 97
0 0,22
0
Kwartsz lijst
Frederik Kwartsz
Aruba
00.0 51
0 0,12
0
Lijst 1
William Plantz
Sint Maarten
1
Totaal
44.210
100
21
Samenstelling
De Staten van de Nederlandse Antillen bestond uit 21 gekozen zetels, verdeeld in acht voor Curaçao , acht voor Aruba , twee voor Bonaire en een voor elk van de drie Bovenwindse eilanden . De eerste zitting van de nieuwe Staten vond plaats op 18 april 1949 onder leiding van W.R. Plantz als voorzitter.[ 2] Bij deze verkiezingen konden vrouwen niet alleen voor het eerst stemmen voor het parlement, er waren ook vrouwelijke kandidaten. Geen van hen werd echter terstond gekozen. Nadat M.F. da Costa Gomez zijn positie in het parlement had opgegeven om toe te treden tot het College van Algemeen Bestuur (CAB; beginstadium van de ministerraad ), volgde de Lannoy-Willems hem medio 1949 op en werd daarmee het eerste vrouwelijke parlementslid van de Nederlandse Antillen.[ 3] Plantz trad ook toe tot het CAB en werd opgevolgd door Buncamper. Kroon verliet het parlement en omdat Van der Meer de kans afsloeg om hem op te volgen, kon Isa statenlid worden. Eind 1949 werd Arends opgevolgd door Amelink en keerde Plantz terug nadat Buncamper zijn statenzetel had opgegeven.
Curaçao
Moises Frumencio da Costa Gomez van de NVP , winnaar van de eerste verkiezingen voor de staten van de Nederlandse Antillen in 1949
#
Kandidaat
Totaal per lijst
Stemmen
Uitslag
Nationale Volkspartij (NVP)
1
M.F. da Costa Gomez
13.224
12.834
Gekozen
2
H.G.M. Pieters Kwiers
109
Gekozen
3
E. Cohen Henriquez
20
Gekozen
4
J. van Toorn
5
Gekozen
5
mw. A.A. de Lannoy-Willems
19
-
6
E.C.B. Bartels Daal
13
-
7
J.I. Boom
3
-
8
E. Rozendaal
4
-
9
J.R.A. Simoons
45
-
10
M.E. Dovale
2
-
11
W.R. Plantz
3
-
12
E.M. Newton
??
-
13
B.Ph. Römer
5
-
Democratische Partij (DP)
1
E. Jonckheer
10.006
7.833
Gekozen
2
C.D. Kroon
54
Gekozen
3
S.W. van der Meer
45
-
4
R.J. Isa
13
-
5
C.H.W. Hueck
22
-
6
H.L. Braam
1,848
Gekozen
7
P.H. Maal
76
-
8
mw. L.C. van der Linde-Helmijr
2
-
9
C.G. da Costa Gomez
0
-
10
J.B. Rosario
9
-
11
mw. C.C. van Uyten
15
-
12
R. Martinez
8
-
13
R. Beaujon
85
-
Katholieke Volkspartij (KVP)
1
I.C. Debrot
5.305
4.341
Gekozen
2
mw. A. Henriquez-Con
124
-
3
A.M. Smit
100
-
4
mw. A.M. van der Dijs
25
-
5
P. Möhlmann
603
-
6
M.R.W.B. Berkenveld
41
-
7
mw. M.M.J. de Lannoy
14
-
8
E.J. Morkos
57
-
Curaçaos Onafhankelijkheidspartij (COP)
1
H.B.C. Schotborgh
2.165
893
-
2
P. van der Hoeven
1.066
-
3
C. Lopez Delvalle
107
-
4
R.R. Muskus
10
-
5
mw. E. Nieuwstraten-Fränkel
15
-
6
J.W. v.d. Meulen
6
-
7
W. Meijer
38
-
8
O.W. Rigaud
30
-
Aruba
Het aantal geldig uitgebrachte stemmen bedroeg 11.107, ongeldig 288.
De algemene kiesdeler was 1.388 3/8 (11.107/8).[ 4]
#
Kandidaat
Totaal per lijst
Stemmen
Uitslag
Arubaanse Volkspartij (AVP)
1
J.H.A. Eman
6.257
5.690
Gekozen
2
J.E. Irausquin
192
Gekozen
3
P. Croes
120
Gekozen
4
J. Geerman
107
Gekozen
5
M.E. de Cuba
34
Gekozen
6
A.J. Flanegin
17
-
7
G. Croes
3
-
8
A.E. Wever
9
-
9
H.P. Oduber
9
-
10
A.O. Scholten
10
-
11
J.J.P. Oduber
66
-
Union Nacional Arubano (UNA)
1
F.B. Tromp
4.799
2.415
Gekozen
2
A.F. Dussenbroek
396
Gekozen
3
M.S. Arends
88
Gekozen
4
G. Amelink
87
-
5
mw. L.S. Wernet-Paskel
13
-
6
J.V. de Cuba
190
-
7
T.D. Luydens
16
-
8
H.P.E. Ecury
137
-
9
A. Werleman
37
-
10
R.M. Robles
699
-
11
C. Maduro
24
-
12
G.J. Schouten
258
-
13
W. Nisbet
439
-
Kwartsz Lijst
1
F.J.Q. Kwartsz
51
51
-
Bonaire
#
Kandidaat
Totaal per lijst
Stemmen
Uitslag
Lijst 1
1
M. Marchena
483
456
Gekozen
2
M.L. Booi
27
-
Lijst 2
1
E. Newton
317
149
-
2
C. Hellmund
168
-
Lijst 3
1
J.A. Abraham
952
229
-
2
W. Booi
42
-
3
L.D. Gerharts
522
Gekozen
4
mw. M. de Bruin
45
-
5
C.L. Neuman
36
-
6
J.L. Ramirez
3
-
7
E. Sint Jago
75
-
Sint Maarten
#
Kandidaat
Uitslag
Lijst 1
1
W.R. Plantz
Gekozen
2
C.E.W. Voges
-
3
L.R. Carthy
-
4
W.G. Buncamper
-
Saba
#
Kandidaat
Totaal per lijst
Stemmen
Uitslag
Lijst 1
1
M.R.W.B. Berkenveld
104
8
-
2
Th. van Hugh Hassell
96
-
Lijst 2
1
W.G. Buncamper
281
101
-
2
W.R. Plantz
1
-
3
C.E.W. Voges
179
Gekozen
Sint Eustatius
#
Kandidaat
Totaal per lijst
Stemmen
Uitslag
Lijst 1
1
G.F.E. Cruger
169
154
Gekozen
2
C.G. Buncamper
0
-
3
W.R. Plantz
15
-
Lijst 2
1
P.H. Maal
97
89
-
2
S. Rogers
8
-
Referenties
De Kandidatenlijsten , Amigoe di Curaçao, 2 februari 1949
Rechtsblok in Staten krijgt sleutelpositie , Amigoe di Curaçao, 18 maart 1949
Amigoe di Curaçao, 19 maart 1949
Gaay Fortman, B. de , De verkiezingen in de Nederlandse Antillen , De West-Indische Gids (1949)
Alofs, L.J., Onderhorigheid en separatisme, koloniaal bestuur en lokale politiek op Aruba, 1816-1955 , Universiteit Leiden (2011).
Bronnen en voetnoten