Spoorlijn Varde - Tarm

Vestbanen
Varde - Nørre Nebel - Tarm
Spoorlijn Varde - Tarm op de kaart
Totale lengteVarde - Nørre Nebel: 37,6 km
Nørre Nebel - Tarm: 30,0 km
Spoorwijdtenormaalspoor 1435 mm
Aangelegd door
Varde - Nymindegab: VNJ
Nørre Nebel - Tarm: NTJ
Hesselmed - Nørre Oksby: Wehrmacht
Hesselmed - Oksbøl Sydlejr: VNJ
Geopend
Varde-Nørre Nebel: 15 maart 1903
Nørre Nebel - Tarm: 4 november 1913
Nørre Nebel - Nymindegab: ±1940
Hesselmed - Nørre Oksby: ±1943
Hesselmed - Oksbøl Sydlejr: januari 1979
Opheffing treindienst
Nørre Nebel - Nymindegab: 1954
Gesloten
Nørre Nebel - Tarm: 1 september 1940
Huidige status
Varde - Nørre Nebel: in gebruik,
Nørre Nebel - Nymindegab: railfietsen
Nørre Nebel - Tarm: opgebroken
Hesselmed - Nørre Oksby: opgebroken
Hesselmed - Oksbøl Sydlejr: militaire lijn
Geëlektrificeerdnee
Aantal sporen1
Baanvaksnelheid70 km/u
Treindienst door
1903-1919: VNJ
1913-1919: NTJ
1919-1940: VNTJ
1940-2002: VNJ
vanaf 2002: Arriva
Traject
STR lijn van Esbjerg
vBHF-KBHFad 0,0 Varde
dSHI2glrdSHI2g+rd lijn naar Grindsted thans industrieaansluiting
dWBRÜCKEdWBRÜCKEd Varde Å
evHSTd 73,7 Arnbjerg
vSTRr-STRd lijn naar Struer
HST Frisvadvej
BHF 2,4 Varde Vest
HST Boulevarden
eHST 5,6 Elkærdam
HST 7,3 Hyllerslev
BHF 8,9 Janderup
BHF 11,7 Billum
eHST 14,2 Hesselmed
deABZglexdKBSTeq Nørre Oksby opgebroken
dABZgldKBSTeq militaire aansluiting Oksbøl Sydlejr
BHF 15,2 Oksbøl
HST 16,0 Baunhøj
BHF 18,2 Vrøgum
HST 19,6 Jegum
eHST 21,8 Søvig Sund
HST 23,7 Dyreby
BHF 25,0 Henne
BHF 27,7 Outrup
HST 29,1 Løftgård
HST 32,2 Lunde
BHF
37,6
0,0
Nørre Nebel
dxABZgldKBSTeq Nymindegab
exHST 4 Sønder Bork
exHST 5 Obling
exHST 7 Nørre Bork
exHST 13 Sønder Vium
exBHF 17 Hemmet
exHST 22 Vostrup
exHST 25 Lønborg
exHST 27 Kyvling

xABZg+l lijn van Struer
HST 30,0 Tarm
STR lijn naar Esbjerg

Vestbanen, ook wel Nebelbanen genoemd, is een lokale spoorlijn tussen Varde en Nørre Nebel en tot 1940 ook tussen Nørre Nebel en Tarm van het schiereiland Jutland in Denemarken.

Geschiedenis

Varde-Nørre Nebel

Materieel op station Varde in oktober 2010

De eerste plannen voor een spoorlijn tussen Nymindegab, Nørre Nebel en Varde dateren uit 1878. Echter doordat de inwoners van de handelsstad Varde vreesden dat de spoorlijn de klanten naar Esbjerg zou trekken werden deze plannen afgewezen. De strijd tussen de voorstanders en tegenstanders duurde zo'n 20 jaar, waarna er alsnog overeenstemming werd verkregen voor een spoorlijn tussen Varde en Nørre Nebel. De aanleg begon in 1901 en op 15 maart 1903 werd de spoorlijn in gebruik genomen door de Varde-Nørre Nebel Jernbane (VNJ). De spoorlijn loopt vanaf Varde in westelijke richting naar Oksbøl en vandaar in noordelijke richting naar Nørre Nebel. De lijn werd tot 1919 geëxploiteerd door de VNJ, waarna de VNJ en NTJ (Nørre Nebel-Tarm Jernbane) fuseerden in Varde-Nørre Nebel-Tarm Jernbane (VNTJ). Nadat de spoorlijn tussen Nørre Nebel en Tarm in 1940 werd stilgelegd wijzigde VNTJ haar naam weer in Varde-Nørre Nebel Jernbane (VNJ).

Nørre Nebel-Tarm

Tien jaar na aanleg van de spoorlijn van Varde naar Nørre Nebel, werd de lijn vanuit Nørre Nebel doorgetrokken naar Tarm, geopend op 4 november 1913. De lijn werd tot 1919 geëxploiteerd door de Nørre Nebel-Tarm Jernbane (NTJ), waarna de VNJ en NTJ fuseerden in Varde-Nørre Nebel-Tarm Jernbane (VNTJ). Op 1 september 1940 werd de spoorlijn tussen Nørre Nebel en Tarm gesloten.

Nørre Nebel-Nymindegab

Na mislukte pogingen om aanvankelijk een spoorlijn tussen Varde en Nymindegab aan te leggen, werd uiteindelijk een spoorlijn tussen Varde en Nørre Nebel aangelegd. In verband met de Tweede Wereldoorlog werd de lijn omstreeks 1940 alsnog doorgetrokken van Nørre Nebel naar Nymindegab en de militaire basis aldaar. In 1954 werd het treinverkeer tussen Nørre Nebel en Nymindegab gestaakt, waarna deze lijn nog in gebruik bleef voor goederentreinen, militaire treinen en historische treinen.

Hesselmed-Nørre Oksby

Tijdens de Tweede Wereldoorlog, omstreeks 1943/1944 bouwde de Wehrmacht een zijlijn van ongeveer 13 km naar de Tirpitz stelling in Nørre Oksby, die tussen Hesselmed en Oksbøl aansloot op de lijn uit Varde. Na de oorlog, omstreeks 1946/1947 werd deze zijlijn gesloten en afgebroken.

Hesselmed-Oksbøl Sydlejr

In 1978 werd tussen Hesselmed en Oksbøl een aftakking gemaakt met een lijn van ongeveer 4 km naar Oksbøl Sydlejr ten behoeve van een militaire basis. Deze zijlijn werd geopend in januari 1979.

Huidige toestand

In 2002 werd de VNJ overgenomen door Arriva Danmark, die de spoorlijn tussen Varde en Nørre Nebel onder de bijnaam Vestbanen tot de zomer van 2012 met het materieel van het type Lynette bleef exploiteren. Deze treinstellen werden aan een mijnbedrijf in Peru verkocht. Inmiddels wordt de treindienst uitgevoerd met een treinstel van het type LINT. Het traject tussen Nørre Nebel en Nymindegab kan tegenwoordig worden bereden met spoorfietsen.

Zie ook