Spoorlijn Frankfurt - Heidelberg

Main-Neckar-Eisenbahn
DB 3601 Frankfurt - Heidelberg / Mannheim
Totale lengte87,6 km
Spoorwijdte(normaalspoor) 1435 mm
Aangelegd doorHessische Ludwigs-Eisenbahn-Gesellschaft
Geopend1846
Huidige statusin gebruik
Geëlektrificeerdja
Aantal sporen2
Beveiliging of treinbeïnvloedingIndusi
Treindienst doorDeutsche Bahn
Traject
tSTR < trajecten S-Bahn van Frankfurt am Main Ost
mtKRZuSTRquBHFquSTRq Tram Frankfurt am Main
mtKRZtutSTRqutBHFqutSTRq U-Bahn Frankfurt am Main
tSTRexKBHFa Main-Weser-Bahnhof
(tot 1888)
tSTRexSTRexKBHFa Taunusbahnhof
(1839-1888)
tSTRexSTRexSTRexKBHFa Neckar-Bahnhof
(tot 1888)
tSTR +
exABZg+l +
exSTRr+l + exKRZ
exABZg+r +
 verbinding tot 1888
tSBHF +
exSTR +
exKBHFe + vKBHFa
exSTR +
 0,0 Frankfurt (Main) Hbf
(1888-nu)
tSTReexSTRvSTRexSTR
KRZurxKRZuvSTR-ABZgroexSTR van/naar Kassel
STRrexSTRSPLeexSTR
eABZqrABZgr+rexSTR van/naar Wiesbaden
eABZg+lexSTRr
STR+lxABZgr
hKRZWaeexSTR Main-Neckar-Brücke, Main
STRexhKRZWae Friedensbrücke, Main
(oude Main-Neckar-Brücke)
STRexSTRexKBHFa Sachsenhausen
STRexDSTexSTR Mainspitze
STRexABZglexSTRr
ABZglxKRZ+lABZq+l van/naar Fulda
BS2lBS2rSTR
dSBHFdLSTR 3,7 Louisa
dkABZg3dLSTR
dSTRqkABZq12KRZu+k34dSTRqSTRr traject Mainz - Frankfurt
kABZg+4
SBRÜCKE A 3
ÜST Überführung der S-Bahngleise
S+BHF 7,2 Neu-Isenburg
ABZg+r aansluiting Philipp-Holzmann AG
eABZgl naar Neu-Isenburg Stadt
S+BHF 10,7 Dreieich-Buchschlag
BUE Forstweg/Buchschlager Allee, L 3262
ABZgl Dreieichbahn
SHST 12,8 Langen Flugsicherung
SBRÜCKE B 486, Umgehung Langen (B 486n)
S+BHF 13,8 Langen (Hess)
SBRÜCKE B 486
ÜST Unterführung der S-Bahngleise
SHST 16,7 Egelsbach
SHST 18,6 Erzhausen
BUE Bahnstraße
SHST 20,8 Darmstadt-Wixhausen
SBRÜCKE B 3 (B 3n)
SBHF 22,6 Darmstadt-Arheilgen
STR+lABZlrSTR+r
KRZo+rABZq+rKRZol van Groß-Gerau
STRABZg+lKRZo naar Aschaffenburg en naar Erbach
STRlABZg+lrSTRr
S+BHFuKHSTa 27,8 Darmstadt Hbf
STRuSTRl HEAG mobilo stadstram Darmstadt
HST 29,7 Darmstadt Süd
SBRÜCKE A 5
BHF 34,4 Darmstadt-Eberstadt
eABZgr naar Pfungstadt
SBRÜCKE A 5
ABZg+l Anschlussgleis
BHF 40,7 Bickenbach (Bergstr)
eABZgl naar Seeheim
HST 43,1 Hähnlein-Alsbach
STR+GRZq tariefgrens RMV / VRN
BHF 44,5 Zwingenberg (Bergstr)
BHF 47,2 Bensheim-Auerbach
BHF 49,5 Bensheim
hSTRae B 47
ABZgr naar Worms
STRo B 460
eABZg+r Nibelungenbahn van Worms
BHF 53,7 Heppenheim (Bergstr)
BHF 57,1 Laudenbach (Bergstr)
BHF 59,4 Hemsbach
ABZg+l Weschnitztalbahn
hKRZWae Weschnitz
BHFKHSTa 63,8 Weinheim (Bergstr)
KRZuABZlr OEG, Mannheimer Straße
ABZglSTR+r
SBRÜCKESTR B 3, Umgehungsstraße
KRZuSTRr naar Viernheim
HST 67,0 Lützelsachsen
SBRÜCKE A 5
BHF 69,2 Großsachsen-Heddesheim
ABZg+r Anschlussgleis
BHF 73,9 Ladenburg
hKRZWae Neckar-Brücke
KRZo Oberrheinische Eisenbahn, K 4138
BHF 77,1 Mannheim-Friedrichsfeld
ABZgr naar Mannheim
LSTRSTR van Mannheim
ABZg+lABZgr aansluiting bij Schwetzingen
LSTRSTR naar Basel
eABZg+r van Schwetzingen (opgebroken)
SBRÜCKE A 656
SBRÜCKE A 5
SHST 14,8 Heidelberg-Wieblingen
STRuSTR+l OEG van Mannheim OEG
S+BHFuHST
17,5
19,1
Heidelberg Hbf
(1955-nu)
STRuSTRl OEG naar Weinheim OEG
eABZgl+lexKBHFeq oud Heidelberg Hbf
(1843-1955)
ABZgl Neckartalbahn Jagstfeld
STR naar Karlsruhe

De spoorlijn Frankfurt am Main - Heidelberg / Mannheim ook wel Main-Neckar-Bahn genoemd is een Duitse spoorlijn als lijn 3601, (Frankfurt (Main) Hbf - aansluiting Heidelberg-Wieblingen) onder beheer van DB Netze.

Geschiedenis

Het traject werd door de Hessische Ludwigs-Eisenbahn-Gesellschaft in fases geopend:

  • 22 juni 1846: Langen - Darmstadt - Bensheim
  • 16 juli 1846: Langen - Mainspitze (Frankfurt) - Frankfurt-Lokalbahnhof
  • 1 augustus 1846: Bensheim - Heidelberg, deels met derde rail (tot 1855) en het traject naast de Rheitalbahn naar Mannheim

Treindiensten

Deutsche Bahn

De Deutsche Bahn verzorgt het personenvervoer op dit traject met RE- en RB-treinen.

InterCityExpress

Zie InterCityExpress voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De InterCityExpress, afgekort als ICE, is de snelste trein van spoorwegmaatschappij DB Fernverkehr, onderdeel van Deutsche Bahn.

S-Bahn

De S-Bahn, meestal de afkorting voor Stadtschnellbahn, soms ook voor Schnellbahn, is een in Duitsland ontstaan (elektrisch) treinconcept, tussen de RegionalBahn (stoptrein) en de Stadtbahn (stadsvervoer) in. De S-Bahn maakt meestal gebruik van de normale spoorwegen om grote steden te verbinden met andere grote steden of forensengemeenten. De treinen rijden volgens een vaste dienstregeling met een redelijk hoge frequentie.

S-Bahn Rhein-Main

Zie S-Bahn Rhein-Main voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De treinen van de S-Bahn Rhein-Main tussen Frankfurt en Darmstadt maken gebruik van dit traject.

  • S3 Bad Soden ↔ Darmstadt:

Limesbahn - Kronberger Bahn - Homburger Bahn - Citytunnel - Main-Neckar-Bahn

S-Bahn Rhein-Neckar

Zie S-Bahn Rhein-Neckar voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Verkehrsgesellschaft Frankfurt

Zie Verkehrsgesellschaft Frankfurt voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Straßenbahn Darmstadt

Zie Straßenbahn Darmstadt voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Oberrheinische Eisenbahn

Zie Oberrheinische Eisenbahn voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Heidelberger Straßen- und Bergbahn

Zie Heidelberger Straßen- und Bergbahn voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Aansluitingen

In de volgende plaatsen was of is er een aansluiting van de volgende spoorwegmaatschappijen:

Frankfurt am Main

Frankfurt am Main Hauptbahnhof

De Taunusbahnhof in Frankfurt en de andere stations rond 1860

Frankfurt am Main Main-Weser-Bahnhof

Frankfurt am Main Taunusbahnhof

Frankfurt am Main Main-Neckar-Bahnhof

Darmstadt

Heppenheim (Bergstr)

Bensheim

Weinheim (Bergstr)

Mannheim-Friedrichsfeld

Mannheim-Friedrichsfeld situatie ±1900
  • Rheintalbahn spoorlijn tussen Mannheim Hbf en Basel Bad.bf
  • verlenging tot Schwetzingen

Mannheim

Heidelberg

Oud station Heidelberg

Het station in Heidelberg werd in 1840 gebouwd als kopstation aan de spoorlijn naar Mannheim. Het station lag in de omgeving van de tegenwoordige Poststraße en Kurfürstenanlage. In 1846 volgde de spoorlijn naar Frankfurt am Main. In 1862 werd een doorgaande spoorlijn naar Heilbronn en Odenwald aangelegd.

Heidelberg Hbf

Door de Eerste en de Tweede Wereldoorlog werd rond 1955 begonnen met plannen voor een nieuw station in Heidelberg. Het nieuwe station werd aan de Willy-Brandt-Platz gebouwd en op 5 mei 1955 geopend door Bundespräsident Theodor Heuss. Het was de eerste nieuwbouw station van de Bundesrepublik.

Spoorlijn Mannheim - Heidelberg

Het breedspoor traject van de Rheintalbahn met een spoorbreedte van 1600 mm tussen Mannheim Friedrichsfeld en Heidelberg werd tussen 1846 en 1855 voorzien van een derde rail met een spoorbreedte van 1435 mm ten behoeve van de Main-Neckar-Bahn tussen Frankfurt en Heidelberg / Mannheim. Naast het breedspoortraject met een spoorbreedte van 1600 mm tussen Mannheim en Mannheim Friedrichsfeld werd een apart treject met een spoorbreedte van 1435 mm ten behoeve van de Main-Neckar-Bahn aangelegd.

Parallel aan de Rheintalbahn werd door de Oberrheinische Eisenbahn een smalspoorlijn tussen Mannheim en Heidelberg aangelegd.

Elektrische tractie

Het traject werd in fases geëlektrificeerd met een spanning van 15.000 volt 16⅔ Hz wisselstroom.

Literatuur

  • Bernhard Hager, Aus der Geschichte der Main-Neckar-Bahn, in: Jahrbuch für Eisenbahngeschichte 36 (2004), S. 5–32.
  • Landesamt für Denkmalpflege Hessen (Hrsg.): Eisenbahn in Hessen. Eisenbahnenbauten- und strecken 1839–1939, 1. Auflage. Theiss Verlag, Stuttgart 2005, ISBN 3-8062-1917-6, Bd. 2.1, S. 50ff (Strecke 002).
  • Eisenbahnatlas Deutschland. Schweers + Wall, Aachen 2005, ISBN 3-89494-134-0.

Zie ook