Spoorlijn Bazel - Biel/Bienne

Juralinie Bazel - Biel/Bienne
Totale lengte	44,0 km
Spoorwijdte	normaalspoor 1435 mm
Aangelegd door	Jura-Bern-Luzern Bahn (JB)
Geopend	1875 / 1877
Huidige status	in gebruik
Geëlektrificeerd	ja
Aantal sporen	1
Beveiliging of treinbeïnvloeding	Indusi
Treindienst door	SBB
Traject
Legenda traject RFF van Straatsburg 123,0 Basel SBB traject naar Olten, Brugg en Basel Badischer Bahnhof Wolftunnel 212 m 121,0 Basel Dreispitz traject van Muttenz Birsbrücke rechts/links 44 m/46 m 118,3 Münchenstein 115,5 Dornach-Arlesheim 113,0 Aesch Tunnel Angenstein 64 m 111,0 Duggingen 108,8 Grellingen Untere Kessilochbrücke 100 m Obere Kessilochbrücke 91 m 103,5 Zwingen 100,6 Laufen 97,5 Bärschwil (Halte niet meer in gebruik) Bärschwiltunnel 116 m Liesbergtunnel 184 m 94,2 Liesberg (Halte niet meer in gebruik) Birsbrücke Soyhières 44 m 88,5 Soyhières (Halte niet meer in gebruik) depot Delémont, thuisbasis HEG 84,6 Delémont << naar Porrentruy 81,1 Courrendlin (Halte niet meer in gebruik) Choindeztunnel I 30 m Choindeztunnel II 165 bzw. 255 m 79,2 Choindez (Halte niet meer in gebruik) Verrerie-de-Rochestunnel 112 m Verrerie-de-Moutiertunnel 32 m 75,8 Roches (Halte niet meer in gebruik) Tunnel Moutier I 31 m Tunnel Moutier II 11 m Tunnel Moutier III 7 m Tunnel Moutier IV 8 m Tunnel Moutier V 60 m Tunnel Moutier VI 23 m Tunnel Moutier VII 54 m Tunnel Moutier VIII 18 m Tunnel Moutier IX 13 m van Solothurn (Weissenstein) 73,4 0,0 Moutier < naar Tavannes - Sonceboz < Grenchenbergtunnel 8578 m Oberdorfbrücke 272 m < Jurafusslinie richting Olten 10,7 Grenchen Noord 467 m. 85,3 Grenchen Zuid 440 m. 55,2 <<< Tavannes 754 m. 88,0 13,0 Lengnau BE 439 m. 90,2 Pieterlen 435 m. 95,8 Biel Mett 443 m. 98,0 Traject naar Bern 99,4 33,8 Biel/Bienne 437 m. van Tavannes < Jurafusslinie richting Lausanne - Genève

De spoorlijn Bazel - Biel/Bienne ook wel Juralinie genoemd is een Zwitserse spoorlijn van de stad Basel, (Duits: Basel, Frans: Bâle) langs de Franstalige kanton Jura naar Delémont en Biel/Bienne loopt. In Delémont is een aftakking die via Boncourt en Delle naar Belfort loopt.

Geschiedenis

Het traject werd door de JB in fases geopend:

• Delémont - Basel: 23 september 1875
• Moutier - Delémont : 16 december 1876

Vanaf 1877 was het traject van Delémont over Moutier en Tavannes en Sonceboz naar Biel/Bienne gereed.

Op 1 oktober 1915 kwam er een kortere verbinding door de opening van de Grenchenbergtunnel.

Traject

Vanaf Bazel loopt het traject langs het goederenstation Wolf en in Birseck door de gemeente Münchenstein naar Arlesheim en Dornach naar Aesch. In Aesch loopt het traject door een korte tunnel onder het slot Angenstein door en gaat langs de Birs verder naar Grellingen. In de Eerste en Tweede Wereldoorlog werden de spoorbruggen over de Birs bij Chessiloch bewaakt door troepen van het Zwitserse leger.

In Delémont ((de) : Delsberg ) bevindt zich de aansluitend op de draaischijf een historische ronde locomotiefloods. Dit is een rond de draaischijf gebouwd voormalig locomotievendepot en de thuisbasis van de Historische Eisenbahn Gesellschaft (HEG). De HEG heeft in dit historische depot de restauratie en de bedrijfsvoering met historische Zwitserse treinen geconcentreerd.

In Moutier komen de trajecten naar Solothurn van de Solothurn-Münster-Bahn (SMB) het traject via Sonceboz naar Biel/Bienne en het kortste traject door de Grenchenbergtunnel van de Münster-Lengnau-Bahn (MLB) via Lengnau naar Biel/Bienne.

Treindiensten

Het doorgaande traject gaat van Delémont naar Porrentruy en Boncourt. Voor de richting Biel/Bienne moet in Delémont kop gemaakt.

S-Bahn Basel

Zie Regio S-Bahn Basel voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De treindiensten van de Regio S-Bahn Basel worden uitgevoerd door de SBB.

Grenchenbergtunnel

Zie Grenchenbergtunnel voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Het traject (incl. tunnel) werd door Münster-Lengnau-Bahn (MLB) op 1 oktober 1915 geopend.

Münchenstein (treinramp)

Op 14 juni 1891 zakte de spoorbrug Münchenstein onder het gewicht van de trein in. De passagierstrein bestond uit twee locomotieven en tien wagons met 550 reizigers aan boord. Bij deze treinramp waren 73 doden en 171 gewonden te betreuren.[1]

Elektrische tractie

Het traject werd geëlektrificeerd met een spanning van 15.000 volt 16 2/3 Hz wisselstroom.

Afbeeldingen

• 
  Station Basel SBB
• 
  Station Delémont
• 
  Grenchbergtunnel
• 
  Station Biel/Bienne

Literatuur

• Eisenbahnatlas Schweiz. Schweers + Wall, Aachen 2004, ISBN 3-89494-122-7.

Zie ook

• Lijst van Zwitserse spoorwegmaatschappijen
• Schweizerische Bundesbahnen SBB
• Berner Alpenbahngesellschaft BLS

Externe links

• Webseite der Historischen Eisenbahn Gesellschaft (HEG) - Rotonde Delémont
• (de) (en) (fr) (it) SBB CFF FFS
• (de) (en) (fr) (it) SBB CFF FFS Cargo
• (de) BLS (www.bls.ch)

Bronnen, noten en/of referenties

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Jurabahn op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.

1. https://altbasel.ch/dossier/muenchenstein_1891.html