Ryzen is een serie van x86-64microprocessors van de Amerikaanse chipfabrikant AMD die in februari 2017 werd geïntroduceerd.[1]
Beschrijving
De Ryzen is gebaseerd op de Zen-microarchitectuur, een codenaam van AMD, en opvolger van de AMD FX-serie chips. De processoren zijn in staat om een maximale klokfrequentie te behalen van 5,7 GHz (boost-functie) en bevatten tot wel 16 processorkernen (cores).
Ryzen is met name een belangrijke chip voor AMD omdat het een geheel nieuw ontwerp betreft. AMD wilde hiermee terugkeren naar de high-end desktopmarkt voor processoren, een segment waar men enkele jaren afwezig was.[2] Deze markt wordt ingenomen door AMD's enige concurrent Intel.[3]
Generaties
Bij elke nieuwe generatie in de Ryzen-familie wordt er een nieuwe microarchitectuur ontwikkeld. Bij kleine veranderingen krijgt de bestaande codenaam een +, terwijl grote of radicale veranderingen in de architectuur een nieuw getal krijgen. Ryzen 4000 is dezelfde generatie als Ryzen 3000 als je het bekijkt vanuit het architectuur-perspectief. Het verschil is dat Ryzen 4000 alleen APU's (processoren met geïntegreerde GPU) en laptop-CPU's zijn, en Ryzen 3000 alleen desktop-CPU's zijn.
Nieuwe kern lay-out, de Core Complexes zijn verdwenen waardoor iedere chiplet acht kernen heeft in plaats van een 4+4 setup, wat de latency en dus prestaties ten goede komt
De cache is nu beschikbaar voor alle acht kernen in een chiplet en niet langer opgedeeld in 16 MB per vier kernen/Core Complexes
Resizable BAR (Base Adress Register) support, of zoals AMD het noemt: Smart Access Memory
Dit zorgt ervoor dat een Ryzen 3000- of 5000-processor in combinatie met een 400- of 500-seriemoederbord volledig toegang kan krijgen tot het beschikbare videogeheugen van een AMD Radeon RX 6000- of Nvidia Ampere-videokaart. SAM geeft een prestatieverbetering van 0 tot 10%, aldus AMD zelf
IPC-verbeteringen van ongeveer 19% tegenover Zen 2
Hogere kloksnelheden tot 4,9 GHz, 5 GHz plus gemeld in de praktijk[8]
Introductie van 3D-Cache op de modellen die eindigen op X3D. Hierbij wordt er op een CCD, een cache gestapeld en verbonden met de CCD die er onder ligt. Dit kan de prestaties in sommige programma's vergroten die veel gebruik maken van cache.
De uiteindelijke verbetering in prestaties zijn ongeveer 20% tegenover Zen 2 refresh.[9]
*Alle 'verbeteringen in prestaties' zijn single-core.
Zen 4 "Raphael"
TSMC 5nm (CCD) TSMC 6nm (IO-die)
Hogere kloksnelheden tot 5,7 GHz.
Toevoeging van de AVX512 instructieset. De implementatie heeft maar een 256 bit breedte, wat de prestaties hierbij kan hinderen.
Compleet nieuwe geheugen controller voor DDR5, met ondersteuning van tot DDR5-5200 and LPDDR5X-7500.
Ondersteuning voor PCI-Express 5.0.
IPC-verbeteringen van ongeveer 13% tegenover Zen 3.
Nieuwe IO-Die, met ondersteuning voor alle nieuwe functionaliteiten van het nieuwe socket. Ook is er voor het eerst een GPU toegevoegd in de IO-Die. Deze maakt gebruik van de RDNA2 architectuur van AMD.
Nieuwe AM5-socket.
De uiteindelijke recensies waren positief over de prestaties.[10]
Zen 5 "Granite Ridge"
TSMC 4nm (CCD) TSMC 6nm (IO-die)
Reconstructie van de implementatie van de AVX512 instructieset. De implementatie heeft nu een 512 bit breedte, wat de prestaties aanzienlijk heeft verbeterd in programma's die deze instructies gebruiken.
IPC-verbeteringen van ongeveer 16% tegenover Zen 4. In praktijk blijkt dit vooral te komen door programma's die de nieuwe AVX512 instructie te gebruiken. [11]
Hogere geheugen frequentie ondersteuning nu tot DDR5-5600.
Lijst van Ryzenprocessoren
Specificaties AMD Ryzen series
Model
Kernen / threads
Kloksnelheid
Boost
Cache
TDP
Microarchitectuur
Gelanceerd
Opmerkingen
AMD Ryzen 9 5950X
16 / 32
3,4 GHz
4,9 GHz
72 MB
105 watt
Zen 3
2020
AMD Ryzen 9 5900XT
16 / 32
3,3 GHz
4,8 GHz
72 MB
105 watt
2024
Ondanks dat de benaming eindigt op 00 is dit toch een 16 core-CPU
AMD Ryzen 9 5900X
12 / 24
3,7 GHz
4,8 GHz
70 MB
105 watt
2020
AMD Ryzen 9 5900
12 / 24
3,0 GHz
4,7 GHz
70 MB
65 watt
2021
OEM
AMD Ryzen 7 5800X
8 / 16
3,8 GHz
4,7 GHz
36 MB
105 watt
2020
AMD Ryzen 5 5600X
6 / 12
3,7 GHz
4,6 GHz
35 MB
65 watt
2020
AMD Ryzen 9 3950X
16 / 32
3,5 GHz
4,7 GHz
72 MB
105 watt
Zen 2
2019
AMD Ryzen 9 3900XT
12 / 24
3,8 GHz
4,7 GHz
70 MB
105 watt
Zen 2 Refresh
2020
AMD Ryzen 9 3900X
12 / 24
3,8 GHz
4,6 GHz
70 MB
105 watt
Zen 2
2019
AMD Ryzen 9 3900
12 / 24
3,1 GHz
4,3 GHz
64 MB
65 watt
OEM
AMD Ryzen 7 3800XT
8 / 16
3,9 GHz
4,7 GHz
64 MB
105 watt
Zen 2 Refresh
2020
AMD Ryzen 7 3800X
8 / 16
3,9 GHz
4,5 GHz
32 MB
105 watt
Zen 2
2019
AMD Ryzen 7 3700X
8 / 16
3,6 GHz
4,4 GHz
32 MB
65 watt
AMD Ryzen 5 3600XT
6 / 12
3,8 GHz
4,5 GHz
32 MB
95 watt
Zen 2 Refresh
2020
AMD Ryzen 5 3600X
6 / 12
3,8 GHz
4,4 GHz
32 MB
95 watt
Zen 2
2019
AMD Ryzen 5 3600
6 / 12
3,6 GHz
4,2 GHz
32 MB
65 watt
AMD Ryzen 5 3500X
6 / 6
3,6 GHz
4,1 GHz
32 MB
65 watt
AMD Ryzen 5 3500
6 / 6
3,6 GHz
4,1 GHz
32 MB
65 watt
AMD Ryzen 3 3300X
4 / 8
3,8 GHz
4,3 GHz
16 MB
65 watt
Enige Zen 2 CPU naast de APU's met een enkele CCX
AMD Ryzen 3 3100
4 / 8
3,6 GHz
3,9 GHz
16 MB
65 watt
2020
AMD Ryzen 7 2700X
8 / 16
3,7 GHz
4,3 GHz
16 MB
65 watt
Zen+
2018
AMD Ryzen 7 2700
8 / 16
3,2 GHz
4,1 GHz
16 MB
65 watt
AMD Ryzen 5 2600X
6 / 12
3,6 GHz
4,2 GHz
16 MB
95 watt
AMD Ryzen 5 2600
6 / 12
3,4 GHz
3,9 GHz
16 MB
65 watt
AMD Ryzen 5 2500X
4 / 8
3,6 GHz
4,0 GHz
8 MB
95 watt
OEM
AMD Ryzen 3 2300X
4 / 4
3,5 GHz
4,0 GHz
8 MB
65 watt
OEM
AMD Ryzen 7 1800X
8 / 16
3,6 GHz
4,0 GHz
16 MB
95 watt
Zen
2017
AMD Ryzen 7 1700X
8 / 16
3,4 GHz
3,8 GHz
16 MB
95 watt
AMD Ryzen 7 1700
8 / 16
3,0 GHz
3,7 GHz
16 MB
65 watt
AMD Ryzen 5 1600X
6 / 12
3,3 GHz
3,7 GHz
16 MB
95 watt
AMD Ryzen 5 1600
6 / 12
3,2 GHz
3,6 GHz
16 MB
65 watt
Zen/+
Eind 2019 heruitgebracht als 1600 AF geproduceerd op GloFo 12 nm
AMD Ryzen 5 1500X
4 / 8
3,5 GHz
3,7 GHz
16 MB
65 watt
Zen
AMD Ryzen 5 1400
4 / 8
3,2 GHz
3,4 GHz
8 MB
65 watt
AMD Ryzen 3 1300X
4 / 4
3,4 GHz
3,9 GHz
8 MB
65 watt
AMD Ryzen 3 1200
4 / 4
3,1 GHz
3,4 GHz
8 MB
65 watt
Zen/+
In april 2020 heruitgebracht als 1200 AF, geproduceerd op GloFo 12 nm
· 
· 
.jpg)
