RolmaatEen rolmaat, rolmeter of rolcentimeter is een meetgereedschap dat geschikt is voor het meten van zowel buitenwerkse als binnenwerkse maten. Veel gebruikt zijn rolmaten met een lengte van 1, 2 en 3 meter, maar ze zijn ook verkrijgbaar met een lengte van 5, 8 en 10 meter. Voor het meten van lengtes groter dan tien meter wordt dikwijls een meetband of meetlint gebruikt. Dat is een opgerolde platte band op een haspel en met behulp van een handslinger opgerold wordt. WerkingRolmaten zijn voorzien van een soepele zelfoprollende meetband. Deze band is doorgaans vervaardigd van zeer dun, veerkrachtig staal. Door de vorm van de band, die gewoonlijk een holle doorsnede heeft, biedt het weerstand tegen omknikken. Verder is het roestvast of tegen roest beschermd. Bij een betere kwaliteit heeft de band meestal een speciale coating, die erg slijtvast is en lang goed afleesbaar blijft. De band die opgerold zit in een metalen of kunststof huis, is voorzien van een centimeterschaal die onderverdeeld is in millimeters. Binnenin het huis zit verder een stalen platte veer, die verbonden is aan de band. Door de band af te rollen wordt de veer 'opgewonden', de band is hierdoor zelfoprollend. Aan het uiteinde van de band zit een haaks omgebogen lipje. Om zowel buitenwerkse als binnenwerkse maten correct te meten is dit verschuifbaar aangebracht. Door hieraan te trekken kan de band uitgetrokken worden tot zijn maximale lengte. Wanneer het lipje wordt losgelaten zal het lint automatisch worden opgerold door de veer. Het is verstandig dit altijd gecontroleerd te doen, zodat het lipje niet tegen het huis knalt en de rolmaat beschadigd wordt of het lipje kapotgaat. Met een blokkeerknop kan men het oprollen van de meetband op iedere afstand blokkeren en zo het oprollen verhinderen. Dat kan handig zijn als er vaak (ongeveer) dezelfde maat moet worden opgemeten of afgetekend. NauwkeurigheidDe Europese Commissie heeft een niet-verplicht standaardisatiesysteem dat fabrikanten toelaat om hun meetinstrumenten te certificeren volgens een aantal nauwkeurigheidsklassen, getest onder voorgeschreven omstandigheden.[1] In andere gebieden kunnen uiteraard andere normen gelden. Voor rolmeters gaat het vooral om drie klassen waarbij (onder andere) de volgende maximale afwijking over de totale rolmaatlengte moet worden behaald:[2]
Alle maten in deze tabel zijn weergegeven in millimeter, dus een rolmaat van bijvoorbeeld 5000 millimeter lengte (zijnde 5 meter) mag over die totale lengte een maximale afwijking hebben van 1.30 millimeter als de rolmaat gecertificeerd is als Klasse II, de meest gangbare klasse. Die maximale afwijking kan zowel in positieve als negatieve zin gelden, dus de afstand die op de rolmaat wordt aangegeven, mag ietsje langer of ietsje korter zijn dan de ware afstand, maar moet binnen de maximum toegelaten afwijking van de klasse blijven om aan de certificering te voldoen. GebruikHet lipje is over een afstand ter dikte van het materiaal waar hij van is gemaakt verschuifbaar. Dat houdt verband met hoe en wat er gemeten moet worden en corrigeert de afwijking van de dikte van het lipje:
Bronnen, noten en/of referenties
Zie de categorie Retractable tape measures van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
|