Een pornoacteur of een pornoactrice is een man, respectievelijk een vrouw, die (meestal voor een camera) seksuele handelingen uitvoert, met de bedoeling dat deze (gefilmde opnamen) op commerciële basis worden aangeboden om te worden bekeken.
De pornoacteur/-actrice verschijnt op die manier in pornofilms, seksshows of peepshows. Een pornoacteur/-actrice hoeft niet altijd seksuele handelingen te verrichten met een persoon van het andere geslacht; er bestaan ook pornografische films met alleen maar mannen of vrouwen (homoseksuele of lesbische pornofilms) of met dieren (bestialiteit).
Een pornoster is een pornoacteur of een pornoactrice die optreedt in pornofilms en daarbij een behoorlijke bekendheid heeft verkregen.
Motivatie
Pornoacteurs/actrices geven in diverse interviews als reden op dat ze eerst werkzaam waren als stripteasedanser(es), en dat hen door producenten op een bepaald moment werden gevraagd of die interesse hadden om mee te spelen in een pornofilm.
Daarnaast zijn er ook vrouwen en mannen die een 'kick' krijgen als andere mensen naar hen kijken als ze seksuele handelingen verrichten. Soms worden hen die in de prostitutie werken ook pornoacteur/actrice.
Vrijwillig of gedwongen
Er bestaan modellenbureaus die zich gespecialiseerd hebben in het leveren van pornomodellen. Ook in België en Nederland zijn enkele van dit soort bureaus actief.
In vroeger jaren werden sommige actrices gedwongen om seks voor de camera te hebben met anderen. De pornowereld opereerde toen nog grotendeels in de 'undergroundscene', en was in de meeste landen verboden. De meeste producenten financierden hun pornofilms dan ook grotendeels met gelden die afkomstig waren uit bijvoorbeeld de drugshandel. Met de explosieve opkomst van de videorecorder eind jaren zeventig, begin jaren tachtig keerde het tij. Mede door de grote opkomst van de videorecorder werd porno in veel landen legaal.
De pogingen in de jaren zeventig om pornografie in de V.S. te verbannen door pornosterren voor prostitutie te vervolgen mislukten, aangezien de rechtbanken een onderscheid maakten tussen iemand die aan een seksuele verhouding voor geld deelnam, en de handeling van het afbeelden van een seksuele verhouding als uitvoering voor geld.
Vanaf de jaren zeventig konden steeds meer mensen zich een videorecorder veroorloven, zodat zij pornofilms in de privacy van hun eigen huis konden bekijken. Dit leidde tot een nieuwe markt die niet kon worden genegeerd. Als resultaat hiervan zijn er honderden pornofilmbedrijven die jaarlijks tienduizenden videotitels vrijgeven.[bron?] Dientengevolge zijn er duizenden mensen die als pornoster werken.
Aangezien de belangrijkste markt voor pornografie op een heteroseksueel mannelijk publiek is gericht, is er veel vraag naar knappe vrouwelijke pornosterren.
Omdat pornosterren vaak met veel mensen seks hebben en vaak geen condooms gebruikt worden, zijn pornosterren bijzonder kwetsbaar voor aids en andere seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's).
In de jaren tachtig leidde een uitbarsting van aids tot een aantal sterfgevallen van pornosterren, waaronder John Holmes en Al Parker. Dit leidde tot de verwezenlijking van de Adult Industry Medical Health Care Foundation (een initiatief van pornoster Sharon Mitchell),[1] die hielp een systeem in de porno-industrie van de V.S. op te zetten waarbij de pornosterren om de 30 dagen op hiv worden getest. Al het seksueel contact werd geregistreerd. Dit resulteerde in minder hiv-besmettingen, en daarom ook minder aidsgevallen onder pornosterren. Men heeft gerapporteerd dat er niet één enkele hiv-test positief is geweest van 2000 tot 2004. Daarmee wordt bedoeld: niet positief voor het virus, wel voor deze pornosterren.
In 2004 testte een mannelijke pornoster, Darren James, positief voor hiv, evenals Mason Wyler in 2008. Lara Roxx werd ook positief getest voor hiv nadat ze in een film speelde met James. Over haar verscheen in 2011 de documentaire Inside Lara Roxx.
Autobiografieën
Amber van de Bunt (Karmen Karma), Overcome: A Memoir of Abuse, Addiction, Sex Work, and Recovery, 2019