PoëziecentrumHet Poëziecentrum is een informatie-, documentatie- en studiecentrum in Gent voor Nederlandstalige poëzie en anderstalige poëzie in Nederlandse vertaling. Er is ook bijzondere aandacht voor Zuid-Afrikaanse poëzie. Het centrum werd in 1976 opgericht door Willy Tiberghien. Sinds 2012 wordt Poëziecentrum geleid door Carl De Strycker. Het is momenteel gehuisvest in "het Toreken" op de Vrijdagmarkt in Gent. MissieHet Poëziecentrum heeft als missie om op een laagdrempelige manier zo veel mogelijk mensen te laten kennismaken met poëzie door hen zo vaak mogelijk te confronteren met poëzie en dichters. Over de jaren is de werking van het centrum geprofessionaliseerd en gedifferentieerd; vandaag rust de werking op vijf pijlers:
DocumentatiecentrumHet documentatiecentrum is de kern van de werking van het Poëziecentrum. Hier wordt alles over Nederlandstalige poëzie en poëzie in Nederlandse vertaling verzameld, bewaard en ontsloten met het oog op informatieverstrekking. De collectie bestaat uit vijf grote delen:
Door de schenking van Prof. Dr. Ernst Van Heerden, een Zuid-Afrikaans dichter, en de goede contacten met de universiteiten van Stellenbosch en Potchefstroom, bezit het Centrum ook een aanzienlijke collectie Zuid-Afrikaanse poëzie. Het documentatiecentrum is een feitelijke bewaarbibliotheek, waar de werken enkel ter plaatse kunnen worden geconsulteerd. Om de drempel voor de bezoeker zo laag mogelijk te houden, werd gekozen voor het principe van het gebruiksarchief: open kasten die bezoekers uitnodigen om ter plekke al het beschikbare materiaal in te kijken en te ontdekken. De collectie van het documentatiecentrum wordt ontsloten aan de hand van een onlinecatalogus die gemaakt is met de opensourcesoftware Winisis, ontwikkeld door UNESCO. In 2014 introduceerde Poëziecentrum samen met verschillende partners uit het literaire middenveld en de erfgoedsector het project Paukeslag. Een platform voor "levend poëzie-erfgoed", waarop beeld- en geluidsmateriaal over poëzie-erfgoed wordt samen gebracht. PoëziekrantHet Poëziecentrum is ontstaan uit de kiemen van de Poëziekrant. Dit tijdschrift verscheen voor het eerst in 1976. Aanvankelijk had het de vorm van een echte krant, maar over de jaren heen is het geëvolueerd tot een magazine dat acht keer per jaar verschijnt en (anno 2007) 1700 abonnees telt. Poëziekrant is een blad met en over poëzie. Er worden gedichten opgenomen van gevestigde waarden, maar ook van debutanten. Poëziekrant bevat ook recensies, essays, interviews en reportages. In korte rubrieken wordt ook ingespeeld op de actualiteit (activiteiten, aankondiging van wedstrijden, dichterdata). De focus van Poëziekrant ligt - zoals de rest van de werking van het Poëziecentrum - op Nederlandstalige poëzie, maar er wordt ook ruim aandacht besteed aan buitenlandse poëzie. Naar aanleiding van het dertigste jubileumjaar van Poëziekrant verscheen een uitvoerig themanummer, Dertig jaar poëzie in Vlaanderen en Nederland. In 2005 verscheen in samenwerking met CANON Cultuurcel een themanummer rond Poëzie en Onderwijs. UitgeverijTijdens de eerste jaren van zijn bestaan zette Poëziecentrum de oudste poëziereeks van Vlaanderen voort, De Bladen voor de Poëzie (1939). De uitgeverij ging voort op dit elan en publiceerde in de loop der jaren heel wat individuele dichtbundels (Stefan Hertmans, Frederik Lucien De Laere, Roger M.J. de Neef, Dimitri Casteleyn, Mark Insingel, Michel Bartosik), thematische (liefde, seizoenen, vrouwenpoëzie) en literair-historische bloemlezingen. Er verschenen ook verschillende gelegenheidspublicaties, onder meer De Taal vervoert de Dichter heel ver weg naar aanleiding van Europalia Russia, sms-poëziebundels vanwege het Festival van Vlaanderen. De eigen collectie werd te boek gesteld in de tentoonstellingscatalogus: Vaarwel wat lelijk is. In 2007 werden de volgende individuele bundels uitgegeven:
In december 2008 verscheen Hotel New Flanders, een omvangrijke bloemlezing van 60 jaar Vlaamse poëzie, tussen 1945 en 2005. Het boek is 752 bladzijden dik. Het Poëziecentrum gaf aan Dirk Van Bastelaere, Erwin Jans en Patrick Peeters de opdracht deze bloemlezing samen te stellen. ShopDe Poëzieshop heeft een ruim aanbod: dichtbundels, bloemlezingen, kinder- en jeugdpoëzie, literaire tijdschriften, secundaire literatuur, poëziegadgets. De Poëzieshop beschikt tevens over een afdeling modern antiquariaat. ActiviteitenPoëzierouteNaar aanleiding van het Keizer Karel-jaar (2000) namen het Poëziecentrum en Motte Claus het initiatief om een permanente poëzieroute te ontwikkelen voor de Gentse binnenstad. In de poëzieroute, die momenteel uit 18 gedichten bestaat, werden ook zes poëtisch-plastische concepten van de Honest Art Movement geïntegreerd. De route kan individueel gelopen worden aan de hand van een speciaal daartoe gemaakte folder met biografische informatie en een stadsplan. De poëzieroute kan ook ontdekt worden met een gids. Er zijn twee gidsbeurten ontwikkeld, een voor volwassenen en een voor jongeren vanaf 14 jaar. De volgende dichters werden opgenomen in de poëzieroute: Poëziecentrum ontwikkelde ook twee poëzieroutes voor kinderen en een voor jongvolwassenen rond de figuur van Maurice Maeterlinck. Literaire activiteitenHet Poëziecentrum organiseert heel wat activiteiten om poëzie onder de aandacht te brengen van het grote publiek en het richt zich daarbij op verschillende doelgroepen.
Educatieve werkingUit hoofde van zijn functie van documentatie- en studiecentrum en logisch voortvloeiend uit zijn missie, vervult het Poëziecentrum op verschillende manieren ook een educatieve taak:
HuisvestingHet ontstaan van het Poëziecentrum kan niet los gezien worden van de oprichting van de Poëziekrant in 1976 door Willy Tibergien. Tibergien werd sindsdien in die mate overspoeld met vragen dat hij besloot om een centrum voor poëzie te beginnen. In 1980 richtte hij samen met enkele medewerkers van de Poëziekrant het Poëziecentrum op. Het centrum vond onderdak op de Sint-Kwintensberg te Gent. De eerste twee jaar was de werking ervan volledig afhankelijk van vrijwilligers. In 1985 werd wegens plaatsgebrek uitgeweken naar een pand in de Hoornstraat. Dat volstond na een tijd ook niet meer, waardoor het Poëziecentrum in 2003 verhuisde naar zijn huidige locatie: het Toreken op de Vrijdagmarkt nr 36. Het Toreken was in de 15de eeuw het gildehuis van de huidenvetters. Op 1 augustus 2012 werd Carl De Strycker de nieuwe directeur van het Poëziecentrum, en in 2023 werd hij opgevolgd door Dave Van Robays. Externe links
|