Pieter Dox
Petrus Joannes Maria (Pieter) Dox (Lier, 7 mei 1898 – Watsa (Congo), 26 november 1964)[2][1][3] was een Vlaams frontsoldaat die terecht kwam in een tuchtcompagnie, de houthakkers van de Orne, omwille van zijn kritiek op de verdrukking van Vlaamse soldaten tijdens de Eerste Wereldoorlog.[4] LevensloopPieter Dox volgde het secundair aan het Sint-Gummaruscollege[1] en rond 1914 trad Dox toe als novice bij de dominicanen, maar twee jaar later op 17-jarige leeftijd werd hij vervroegd opgeroepen bij de bijzondere lichting van 1916.[4][5] Dit ondanks een koninklijk besluit dat enkel mannen geboren voor 1897 zich moesten inlijven.[5] Als seminarist werd hij ondergebracht bij de "brancadiers-infirmiers" bij de Derde Jagers te Voet en na een maand opleiding trok zijn eenheid reeds naar het front.[4][5] Begin 1918 kreeg hij een gevangenisstraf en werd hij naar het houthakkerspeloton van de Orne gestuurd, waar hij zich op 30 maart bijvoegde.[4][5] Dox werd verbannen naar deze tuchtcompagnie omwille van zijn Vlaamsgezindheid.[4] De inhoud van brieven die Dox geschreven had, was niet tolereerbaar.[5] Officieel luidde de redenen van de krijgsoverheid: "Douteux au point de vue patriotique et avoir exprimé dans une lettre envoyée en pays neutre des sentiments hostiles aux institutions nationales".[4] Dox werd pas vrijgelaten 8 maanden na de wapenstilstand van de Eerste Wereldoorlog, op 10 juli 1919.[4] Een van de broers van Pieter Dox, Ludovicus Gommarus, stierf in Duitse gevangenschap.[4][6] Zijn ouders werden tijdens de Eerste Wereldoorlog maandenlang opgesloten omdat de vader van Pieter Dox koerier was voor de Belgische spionagedienst.[4] Na de oorlog legde Pieter Dox zijn plechtige geloften af te Gent op 7 november 1924[1] om uiteindelijk op 18 december 1928 af te reizen naar Congo. Als pater werkte en woonde hij, pater-naam Valentinus M., 36 jaar in Watsa waar hij op 26 november 1964 vermoord werd tijdens de Simba-opstand.[1][3] Frans Dox, een broer van Pieter en tevens pater, pater-naam Hilarius, werd toen ook vermoord[7][8] tezamen met nog 4 andere paters en 9 missiezusters.[3] In Lier werd een plein aan de Kluizekerk, het Gebroeders Doxplein, vernoemd naar de gebroeders Dox.[9][10] Fotogalerij
Zie ook
Bronnen, noten en/of referenties
|