PareneseEen parenese of paraenese (Grieks: παραίνεσις, parainesis) is een aansporing tot deugd of een apostolische vermaning. Het is een exegetisch begrip om delen uit de Bijbel aan te duiden die vermanend, bemoedigend, troostend of aansporend tot bepaalde God welgevallige handelingen zijn. Dergelijke passages worden dienovereenkomstig "parenetisch" genoemd.
Het begrip komt ook wel voor bij de kerkvaders, in de retorica en in de ethiek, maar wordt dan ook protrepsis of (vaker) exhortatie genoemd. Stowers formuleert het verschil tussen protrepsis en parenese als volgt:
Met andere woorden: het verschil dat moderne schrijvers vaak maken is dat protrepsis bekeringsliteratuur betreft, waarbij de filosoof erop gericht is buitenstaanders tot een specifieke filosofische richting te bekeren, terwijl parenese erop gericht is degenen die die richting al volgen, advies te geven hoe zij dat pad het best kunnen blijven volgen. Dit onderscheid wordt niet door iedereen geaccepteerd. Swancutt is het met Stowers eens dat de klassieke filosofen dit onderscheid niet maakten en stelt dat dit onderscheid ten onrechte is geïntroduceerd in De Exhortationum a Graecis Romanisque scriptarum historia et indole van Paul Hartlich (1889).[3] Bronnen, noten en/of referenties
|