Osmium(VIII)oxide

Osmium(VIII)oxide
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van osmium(VIII)oxide
Structuurformule van osmium(VIII)oxide
100 milligram osmium(VIII)oxide in een ampul
100 milligram osmium(VIII)oxide in een ampul
Algemeen
Molecuul­formule OsO4
IUPAC-naam osmium(VIII)oxide
Andere namen osmiumtetraoxide
Molmassa 254,2276 g/mol
SMILES
O=[Os](=O)(=O)=O
InChI
1S/4O.Os
CAS-nummer 20816-12-0
PubChem 30318
Wikidata Q422021
Beschrijving Kleurloze tot lichtgele vaste stof met een scherpe geur
Waarschuwingen en veiligheids­maatregelen
CorrosiefToxischSchadelijk voor de gezondheid
Gevaar
H-zinnen H300 - H310 - H314 - H330 - H334
EUH-zinnen geen
P-zinnen P260 - P264 - P280 - P284 - P301+P310 - P302+P350
Omgang Zeer voorzichtig te behandelen, alle contact met lichaamsdelen vermijden, beschermende handschoenen en kledij dragen
Opslag Gescheiden van brandbare en reducerende stoffen, voeding en voedingsmiddelen. Verluchting langs de vloer.
VN-nummer 2471
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand vast
Kleur lichtgeel
Dichtheid 4,9 g/cm³
Smeltpunt 40,25 °C
Kookpunt 130 °C
Dampdruk 1,5 Pa
Slecht oplosbaar in water
Geometrie en kristal­structuur
Kristal­structuur monoklien
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

Osmium(VIII)oxide is een anorganische verbinding (meer bepaald een metaaloxide) van osmium met als brutoformule OsO4. De stof staat bekend als enorm stinkend. De zuivere stof is kleurloos, maar meestal komt het voor als een lichtgele vaste stof, die slechts matig tot slecht oplosbaar is in water. Osmium(VIII)oxide is een vrij bekende en veelgebruikte stof, ondanks de relatieve zeldzaamheid van het element osmium.

Synthese

Osmium(VIII)oxide wordt gesynthetiseerd door osmium en zuurstof te laten reageren met elkaar bij een temperatuur van 25°C:

Toepassingen

Osmium(VIII)oxide wordt onder andere gebruikt om alkenen te oxideren, met name bij de Upjohn-dihydroxylering, de Milas-hydroxylering en de Sharpless-dihydroxylering. In combinatie met natriumperjodaat wordt het gebruikt om alkenen weer te splitsen:

In de biologie en technologie wordt osmium(VIII)oxide gebruikt om meer contrast te geven aan het beeld van een transmissie-elektronenmicroscoop (TEM). Het vormt daarvoor een alternatief voor het eveneens toxische ruthenium(VIII)oxide.