Nicolaas Pieneman (1809-1860)

Zie Nicolaas Pieneman (1880-1938) voor de gelijknamige schilder

Nicolaas Pieneman
Portret door Louis Wegner van Pieneman voor het portret van Willem III, 1859, Bijzondere Collecties, Universiteitsbibliotheek Leiden
Persoonsgegevens
Geboren	1 januari 1809
Overleden	30 december 1860
Geboorteland	Nederland
Beroep(en)	Kunstschilder
Oriënterende gegevens
Jaren actief	1824 – 1860
RKD-profiel
Portaal    Kunst & Cultuur

Nicolaas Pieneman (Amersfoort, 1 januari 1809 – Amsterdam, 30 december 1860) was een Nederlandse schilder en lithograaf.[1]

Pieneman kreeg een opleiding van zijn vader Jan Willem Pieneman (1779-1853) en was ook leerling aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Amsterdam. Hij kreeg les van Jean Baptiste Madou.

Pieneman was een specialist in het schilderen van recente historische gebeurtenissen en van portretten. Hij was goed bevriend met koning Willem II en schilderde talrijke portretten van leden van de koninklijke familie. Hij gaf les aan diverse Nederlandse kunstenaars.

Pieneman was lid van de Vierde Klasse van het Koninklijk Instituut van Wetenschappen, Letteren en Schoone Kunsten en vanaf 1852 van Artis Natura Magistra. Hij was ook lid van de kunstenaarsvereniging De Maatschappij Arti et Amicitiae. Hij was ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw, Commandeur van de Orde van Adolf van Nassau en tevens opgenomen in de Orde van de Poolster.

De Pienemanstraat in Amsterdam is naar hem vernoemd.

Werken

• 
  De slag bij Boutersem, 12 augustus 1831, gedurende de Tiendaagse Veldtocht. 1833, olieverf op doek, 60,5 × 46 cm, Rijksmuseum, Amsterdam
• 
  De aanslag op het leven van Willem van Oranje in Antwerpen op 18 maart 1582. 1838, olieverf op doek, 120 × 98 cm, Eerste Schilderijenzaal, Teylers Museum, Haarlem
• 
  De onderwerping van Diepo Negoro aan luitenant-generaal Hendrik Merkus Baron de Kock, 28 maart 1830, waarmee de Java-oorlog (1825-30) werd beëindigd, 1835, olieverf op doek, 100 × 77 cm, Rijksmuseum, Amsterdam
• 
  De inhuldiging van koning Willem II in de Nieuwe Kerk, 1840-50, olieverf op doek, 55 × 46,5 cm, Rijksmuseum, Amsterdam
• 
  Willem III (1817-1890), koning der Nederlanden, 1856, olieverf op doek, 198 × 284 cm, Rijksmuseum, Amsterdam
• 
  Portret van Pieter en Henri van Lawick van Pabst, 1860), Frans Hals Museum, Haarlem

Werk in openbare collecties (selectie)

• Rijksmuseum Amsterdam[2]

Mediabestanden

Zie de categorie Nicolaas Pieneman van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties

1. Vader Jan Willem Pieneman en moeder Anna Embroek lieten hem op 15 januari 1809 dopen in de Nederlands Hervormde kerk te Amstersfoort, waarbij tevens zijn geboortedatum werd vermeld.
2. Objecten in het Rijksmuseum

• Pieter A. Scheen, samensteller en uitgever: Lexicon Nederlandse Beeldende Kunstenaars 1750-1950, Den Haag 1969, ISBN 5 86028 015 7