Natriumarseniet verwijst gewoonlijk naar de anorganischeverbinding met de formule , al beschrijft de structuur van de verbinding beter. Deze verbinding wordt ook wel natrium-meta-arseniet genoemd en is een van de natriumzouten van arsenigzuur. De gegevens in het kader rechts hebben betrekking op deze vorm van natriumarseniet.
Beide verbindingen vormen kleurloze vaste stoffen.
Synthese en structuur
In de reactie van arseentrioxide met natriumcarbonaat of natriumhydroxide ontstaat een mengsel van natrium-ortho- en natrium-meta-arseniet.[2] Het arseniet is een amorfe massa, die standaard als poeder of glazige massa verkregen wordt. De stof bestaat uit een polymeer-anion omgeven door de natriumkationen. Het polymeer bestaat uit repeterende eenheden van -O-As(O−)-.[4]
Natriumarseniet kan als stof worden ingeademd of door de huid worden opgenomen. Behalve carcinogene en teratogene effecten is er een scala van aandoeningen die met het contact met deze stof samenhangen: huidirritatie, brandwonden, jeuk, verdikking van de huid, uitslag, verlies van pigment, verlies van eetlust, metalige of knoflooksmaak in de mond, maagpijn, misselijkheid, oprispingen, diarree, stuipen, verlaagde bloeddruk en hoofdpijn. Ernstige, acute vergiftiging kan tot zenuwbeschadiging en algemene zwakte leiden, slechte coördinatie, een speldenkussengevoel, tot verlamming en de dood.[5][6]
Toepassingen
Natriumarseniet wordt voornamelijk als pesticide gebruikt, maar daarnaast wordt (werd) het ook toegepast als antisepticum, in verven en in zeep.[7]
Natriumarseniet kan in de organische chemie als reducerend reagens gebruikt worden: het is in staat trihalomethanen om te zetten in dihalomethanen. Ook aromatisch gebonden jood wordt vrijgemaakt. Onderstaande reactie is een voorbeeld van dergelijke omzettingen:
Veiligheid
De gevaarsymbolen en de hele rij voorzorgsmaatregelen (zie rechterkolom, P-zinnen) geven aan dat deze verbinding met de nodige voorzichtigheid gehanteerd moet worden.
↑ abS.C. Grund, K. Hanusch, H.U. Wolf. (2011-2014). Arsenic and Arsenic Compounds Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry (7th ed.) – Wiley-VCH. (Weinheim) DOI:10.1002/14356007.a03_113.pub2
↑Greenwood, N. N.; & Earnshaw, A. (1997). Chemistry of the Elements (2nd Edn.), Oxford:Butterworth-Heinemann. ISBN 0-7506-3365-4.
↑Eagleton M. (2011). Concise Encyclopedia Chemistry. Walter de Gruyter. ISBN 978-3110114515.
↑New Jersey Department of Health and Senior Services. Hazardous Substance Fact Sheet: Sodium Arsenite [1] (2013-05-01)
↑Jing J, Zheng G, Liu M (2012). Changes in the synaptic structure of hippocampal neurons and impairment of spatial memory in a rat model caused by chronic arsenite exposure. Neurotoxicology33 (5): 1230–8. PMID22824511. DOI: 10.1016/j.neuro.2012.07.003.
↑Considine G.D. (2005). Van Nostrand's Encyclopedia of Chemistry. 14th Ed. ISBN 0471615250.
↑Bhagat L, Singh VP, Dawra RK (2008). Sodium arsenite induces heat shock protein 70 expression and protects against secretagogue-induced trypsinogen and NF-kappaB activation. J Cell Physiol215 (1): 37–46. PMID17941083. DOI: 10.1002/jcp.21286.