Madatyphlops

Madatyphlops
Madatyphlops arenarius
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Reptilia (Reptielen)
Orde:Squamata (Schubreptielen)
Onderorde:Serpentes (Slangen)
Superfamilie:Typhlopoidea
Familie:Typhlopidae (Wormslangen)
Onderfamilie:Madatyphlopinae
Geslacht
Madatyphlops
Hedges, Marion, Lipp, Marin & Vidal, 2014
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Madatyphlops op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Herpetologie

Madatyphlops is een geslacht van slangen uit de familie wormslangen (Typhlopidae).[1]

Naam en indeling

De wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door Stephen Blair Hedges, Angela B. Marion, Kelly M. Lipp, Julie Marin & Nicolas Vidal in 2014. Er zijn 15 soorten, inclusief de pas in 2021 beschreven soort Madatyphlops eudelini. De slangen werden eerder aan andere geslachten toegekend, zoals Onychocephalus, Typhlops en het niet langer erkende Lemuriatyphlops.

De geslachtsnaam Madatyphlops betekent vrij vertaald 'blindogen van Madagaskar'.

Uiterlijke kenmerken

De slangen bereiken een lichaamslengte van ongeveer 20 tot 30 centimeter. De soort Madatyphlops reuteri blijft met 9,5 cm wat kleiner en Madatyphlops decorsei is met een totale lichaamslengte tot 45,5 cm een van de grotere soorten. De kop is lastig te onderscheiden van het lichaam door het ontbreken van een duidelijke insnoering. De ogen zijn sterk gedegenereerd en zijn onder de kopschubben gelegen.De meeste soorten hebben 20 rijen schubben in de lengte op het midden van het lichaam, een aantal soorten heeft hier 22 of 24 rijen en de soort Madatyphlops decorsei heeft 26 rijen.[2]

Verspreiding en habitat

De wormslangen komen voor in delen van Afrika en leven bijna allemaal endemisch op het eiland Madagaskar. Enkele soorten komen voor op omliggende eilanden; Nosy Be en Mayotte. De uitgestorven soort Madatyphlops cariei kwam voor op Mauritius.[1] De habitat bestaat uit vochtige tropische en subtropische laaglandbossen, droge tropische en subtropische bossen en droge savannen. Ook in door de mens aangepaste streken zoals aangetaste bossen, plantages en landelijke tuinen kunnen de dieren worden aangetroffen.

Beschermingsstatus

Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is aan dertien soorten een beschermingsstatus toegewezen. Drie soorten worden beschouwd als 'veilig' (Least Concern of LC) en negen soorten als 'onzeker' (Data Deficient of DD). De soort Madatyphlops cariei staat te boek als uitgestorven (EX).[3]

Soorten

Het geslacht omvat de volgende soorten, met de auteur en het verspreidingsgebied.

Naam Auteur Verspreidingsgebied Beschermingsstatus
Madatyphlops albanalis Rendahl, 1918 Onbekend Niet geëvalueerd
Madatyphlops andasibensis Wallach & Glaw, 2009 Zuidoostelijk Madagaskar
Madatyphlops arenarius Grandidier, 1872 Zuidwestelijk Madagaskar
Madatyphlops boettgeri Boulenger, 1893 Zuidwestelijk Madagaskar
Madatyphlops cariei Hoffstetter, 1946 Mauritius
Madatyphlops comorensis Boulenger, 1889 Mayotte
Madatyphlops decorsei Mocquard, 1901 Madagaskar
Madatyphlops domerguei Roux-Estève, 1980 Madagaskar
Madatyphlops eudelini Hawlitschek, Scherz, Webster, Ineich & Glaw, 2021 Mayotte Niet geëvalueerd
Madatyphlops madagascariensis Boettger, 1877 Madagaskar
Madatyphlops microcephalus Werner, 1909 Madagaskar
Madatyphlops mucronatus Boettger, 1880 Madagaskar
Madatyphlops ocularis Parker, 1927 Madagaskar
Madatyphlops rajeryi Renoult & Raselimanana, 2009 Madagaskar
Madatyphlops reuteri Boettger, 1881 Madagaskar (Nosy Be)

Bronvermelding