Lijst van grietmannen van Wymbritseradeel

Dit is een lijst van grietmannen van de voormalige Nederlandse grietenij Wymbritseradeel in de provincie Friesland tot de invoering van de gemeentewet in 1851.

De oudste vermelding van een grietman in Wymbritseradeel is die van Jarich Epazoon in 1374. Wymbritseradeel had jarenlang een binnendijkster en een buitendijkster grietman, later verdween dit onderscheid. Hoewel grietmannen werden verkozen, werd het in Wymbritseradeel met de komst van de familie Van Burmania in de praktijk een erfelijk ambt.

Ambtsperiode	Naam grietman	Bijzonderheden
1426	Tiete Waltes Hettinga
1466	Lioleff III van Hoyta Hoytama	grietman in Wimbritseradeel  buitendijks
1487	Homme van Hettinga, Douwe van Hettinga	Homme van Hettinga - grietman Wymbritseradeel buitendijks, Douwe van Hettinga - grietman van Wymbritseradeel binnendijks
1491-1495	Laes Harinxma	Laes Harinxma te Heeg, in 1491 vermeld als grietman van Wymbritseradeel, sneuvelt in 1495 bij de belegering van een stins binnen Workum.
1510	Douwe van Harinxma	In 1510 is Douwe van Harinxma waarnemend grietman van Wymbritseradeel
1512-1522	Kempo Jongema	Kempo Jongema, in de jaren 1515-1522 Gelders grietman van Wymbritseradeel, blijkt in 1538 kinderloos overleden te zijn.
1524-1536	Haring Hartmantsz Haringsma	Haring Harinxma, [sinds 1524] grietman in Wymbritseradeel.
1536	Yvo Frittema	Als grietman wordt Haring vanaf 1526 veelvuldig vervangen door voornoemde Yvo Frittema, olderman van Sneek, die in 1536 uitdrukkelijk grietman van Wymbritseradeel wordt genoemd.
1538-1551	Frans van Roorda	In 1551 wordt Frans Roorda, sinds 1538 grietman van Wymbritseradeel, door het Hof van Friesland tevens aangesteld tot olderman van Sneek.
1553-	Seerp Aytta	De vierde zoon was Seerp, [sinds 1553] grietman van Wymbritseradeel
1566-	Gerbren Folckert van Aytta	In 1566 is Sicke van Albada substituut van grietman Gerbren Aytta van Wymbritseradeel en in 1573 dijkgraaf van die grietenij.
1570-1578	Pieter Johannes Buygers
1578-1606	Syds Baucks van Botnia	Baucks jongste zoon Sydts Botnya wordt in 1578 grietman van Wymbritseradeel, als opvolger van de afgezette Pieter Buygers. In 1578 als grietman van Wymbritseradeel benoemd, na vijfjaar ballingschap. Sydts Botnia woonde te Nieuwland.
1607-1615	Douwe van Botnia
1615-	Doecke (Doco) van Botnia	Hij is sinds 1615 grietman van Wymbritseradeel. Ook is hij dijkgraaf van Wymbritseradeels
1626 - 1647	Sjuck van Burmania
1647 - 1671	Duco Martena van Burmania
1671 - 1716	Sjuck Gerrold Juckema van Burmania
1716 - 1747	Duco Gerrold Martena van Burmania
1747 - 1773	Sjuck Gerrolt Juckema van Burmania Rengers
1773 - 1795	Egbert Sjuck Gerrold Juckema van Burmania Rengers	zoon van zijn voorganger
1795 - 1816		Geen grietman vanwege de Franse tijd
1816 - 1823	Bernard Walraad van Welderen baron Rengers	zoon van E.S.G.J. van Burmania Rengers; in 1822 werd hij erkend als baron
1823 - 1851	mr. Sjuck van Welderen baron Rengers	zoon van zijn voorganger; aansluitend de eerste burgemeester van Wymbritseradeel

Na de invoering van de gemeentewet in 1851 had Wymbritseradeel niet langer grietmannen, maar burgemeesters; zie hiervoor de lijst van burgemeesters van Wymbritseradeel.

Bronnen, noten en/of referenties

• Nieuwe Naamlijst van Grietmannen van de vroegste tijden af tot het jaar 1795, door: jhr. mr. H. Baerdt van Sminia, Leeuwarden 1837, blzn. 275-303.
• Naamlijst van de Grietmannen, die van 1816 tot 1851 Hoofden van de Gemeenten ten Platten Lande in Friesland zijn Geweest, door: jhr. mr. H. Baerdt van Sminia, Leeuwarden 1851, blz. 29.

---