Lijst van gevelstenen in Hoorn

Dit is een chronologische, incomplete, lijst van gevelstenen in Hoorn. De Noord-Hollandse gemeente Hoorn kent een groot aantal oude en nieuwe gevelstenen. De gevelstenen die zich in het Westfries Museum bevinden zijn niet opgenomen in dit overzicht.

Onder een gevelsteen wordt hier verstaan elk voorwerp dat is ingemetseld in de gevel van een pand in de Nederlandse gemeente Hoorn, met een decoratieve functie. Een gevelsteen is bedoeld als herkenningsteken van het pand, doorgaans is het van steen, maar in enkele uitzonderlijke gevallen is het van gips of van hout. In dit overzicht worden driedimensionale gevelbeelden niet meegenomen, deze staan namelijk op de gevel en maken er geen deel van uit.

Voor een volledig overzicht van de beschikbare afbeeldingen zie de categorie Gevelstenen in Hoorn op Wikimedia Commons.

Geplaatst Omschrijving Kunstenaar Adres Plaats Materiaal Afbeelding
1536 Johannes de Doper in de gevel van het Sint Jansgasthuis onbekend Kerkplein 39 Hoorn onbekend
± 1570 In dyserman. Geharnaste man met een smidshamer onbekend Roode Steen 2 Hoorn Bentheimer zandsteen
1578 Wapen van Filips II, toenmalig hoogste gezagsdrager in Holland. Aan de stadszijde, in het midden boven de doorgang. onbekend Oosterpoort Hoorn
1578 Aan weerszijden van het voornoemde wapen de stenen Anno en 1578 onbekend Oosterpoort Hoorn
1578 Wapen van Willem van Oranje. Aan de stadszijde, geheel links onbekend Oosterpoort Hoorn
1578 Wapen van Holland. Aan de stadszijde, geheel rechts. onbekend Oosterpoort Hoorn
1578 Wapen van Westfriesland. Aan de landzijde, geheel links onbekend Oosterpoort Hoorn
1578 Wapen van Hoorn. Aan de landzijde, geheel rechts onbekend Oosterpoort Hoorn
1578 Fries met tekst onbekend Oosterpoort Hoorn
1578 Aan weerszijden van de poort een kanon onbekend Oosterpoort Hoorn
1578 Aan weerszijden van de poort, boven de kanonnen, een lege nis onbekend Oosterpoort Hoorn
1581 (?) Twee mensen en een baal. Betekenis van de afbeelding is niet bekend. De gevel van de twee woonhuizen is middels muurankers gedateerd op 1581 en is daarmee de oudste gedateerde woonhuisgevel in Hoorn. onbekend Grote Oost 83-85 Hoorn
1595 (herplaatst 1952) Wilt horen het Woort, Dit is eerst hvis op het nvwe noort. Een herinneringsteen met in plaats van het woord horen de hoorn uit het stadswapen. De t achter eerst is later toegevoegd en staat buiten het tekstveld. Onder deze steen een kleinere steen met de tekst: verbouwd 1952. onbekend Nieuwe Noord 16-18 Hoorn
± 1606 Sluitsteen met de hoorn uit het wapen van Hoorn onbekend Kloosterpoort, ongenummerd Hoorn
1607 Wapen van de West-Friese Admiraliteit: achter het wapen van West-Friesland twee zwarte kruisende ankers, aan weerszijden en onder het schild een gouden letter P en boven de steen een gouden roos. De P's staan voor Pugno Pro Patria. onbekend Kerkplein 23 Hoorn
1609 Stadswapen. Deze versie met een fantasieschild kreeg later navolging bij onder andere het Sint-Pietershof. Vermoedelijk Hendrick de Keyser. Roode Steen 8 Hoorn
1611 Jaartalsteen onbekend Ramen 25 Hoorn
1612 Jaartalsteen met bijhorende Anno-steen, waartussen het wapen van prins Maurits, geplaatst naar aanleiding van een van zijn bezoeken (het vierde) aan Hoorn. In de voorgevel bevindt zich een deel van het stripverhaal aangaande de Slag op de Zuiderzee en de gevangenneming van de graaf van Bossu, zie daarvoor hieronder bij Slapershaven. onbekend Grote Oost 132 Hoorn onbekend
± 1613 Van Godt comt het al en jaartalstenen met anno en 1613 onbekend Zon 1 Hoorn onbekend
1615 Drie egels en jaartalsteen onbekend Achterom 3-5 Hoorn onbekend
1616 Jaartalsteen onbekend Grote Oost 60 (Oosterkerk) Hoorn onbekend
1616 In het bovenste vries van de panden Oude Doelenkade 17 en 19 zijn drie gevelstenen geplaatst, van links naar rechts: het wapen van Hoorn, jaartalsteen 1616 en het wapen van Amsterdam. In het onderste fries de volgende drie stenen: twee leeuwenkoppen met opengesperde bek en een schip omschreven als een oostvaarder: in den ostevarer onbekend Oude Doelenkade 17-19 Hoorn
1618 In het bovenste fries drie gevelstenen: links het wapen van Hoorn, rechts het wapen van Alkmaar en in het midden de steen Inde Stetsvarer. Straatsvaarders voeren vooral op westelijke landen in de Middellandse Zee. De twee maskers in het onderste fries, welke gedateerd zijn, tonen een mannen- en een vrouwenkop. Beide stammen mogelijk uit de maskerornamentiek. onbekend Oude Doelenkade 21 Hoorn onbekend
1618 Bierslepers met jaartal onbekend Bierkade 2 Hoorn onbekend
1618 Bierdragers onbekend Bierkade 2 Hoorn onbekend
1613-1618 Wapens van de steden van de Gecommitteerde Raden van Westfriesland en het Noorderkwartier, Holland en West-Friesland (van links naar rechts: Medemblik, Edam, Alkmaar, Hoorn, Enkhuizen, Monnickendam en Purmerend), drie blanco wapens en twee beelden van Prins Maurits, in het midden een zittende leeuw met het wapen van de Verenigde Nederlanden zittend op een pilaar met ANNO 1613, met links het wapen van Holland en rechts dat van West-Friesland onbekend Nieuwstraat 23 Hoorn onbekend
1616-1619 Wylt [wapen van Hoorn] T Woort onbekend Grote Oost 60 (Oosterkerk) Hoorn onbekend
1628 In die ro haen onbekend Ramen 23 Hoorn
1630 In de Roôhand onbekend Gedempte Turfhaven 34 Hoorn onbekend
1633 Wapen van Alkmaar onbekend Roode Steen 1 Hoorn
1633 Wapen van Hoorn onbekend Roode Steen 1 Hoorn
1633 Wapen van Edam onbekend Roode Steen 1 Hoorn
1633 Wapen van Medemblik onbekend Roode Steen 1 Hoorn
1633 Wapen van Enkhuizen onbekend Roode Steen 1 Hoorn
1633 Wapen van Monnickendam onbekend Roode Steen 1 Hoorn
1633 Wapen van Purmerend onbekend Roode Steen 1 Hoorn
1638 Sint-Joris te paard, in het Sint-Jorispoortje, met boven hem een jaartalsteen met het wapen van Hoorn. Deze steen is niet het origineel, dat was meer zoals bij het Sint-Sebastiaanspoortje onbekend Achter de Vest Hoorn onbekend
1638 Sint-Sebastiaan, in het Sint-Sebastiaanspoortje, staande tussen twee boogschutters en tussen het jaartal 1638 met het wapen van Hoorn erboven. onbekend Achter de Vest Hoorn onbekend
1644 Int zee peert, een veel voorkomende afbeelding bij kroegen waar zeelui zich konden melden om, al dan niet vrijwillig, aan te monsteren op de grote vaart. Het is niet bekend of dit pand ook een dergelijke kroeg is geweest. onbekend Grote Oost 102-104 Hoorn
1647 Vanitas in een boogtrommel in de voorgevel (westgevel) van de Noorderkerk onbekend Kleine Noord 32 Hoorn onbekend
1648 Sint-Maarten met bedelaar onbekend Koepoortsweg 5 Hoorn
1648 Sint-Laurentius + jaartalsteen onbekend Koepoortsweg 5 Hoorn
± 1650 De Gare Goeds Bogert onbekend Keern Hoorn onbekend
1660 Vanitas in een boogveld in de zijgevel, zuidelijke gevel, van de Noorderkerk aan het Kleine Noord. Bekend is dat dit ook wel de armeningang genoemd wordt. onbekend Kleine Noord 32 Hoorn onbekend
1685 Gevelsteen in de vorm van een aedicula-achtige omlijsting om het het wapen van Hoorn met aan weerszijden twee wapens van de 4 burgemeesters die in 1685 betrokken waren bij de herbouw van het Houten Hoofd. Onder de tekststeen een steen met opnieuw 4 burgemeesters die betrokken waren bij de restauratie van de steiger in 1755. Een replica, met andere teksten, bevindt zich in de replica van de Hoofdtoren in Huis ten Bosch, nabij Nagasaki, Japan. onbekend Hoofd 2 Hoorn onbekend
1693 Fronton met daarin een schildpad en het jaartal 1693 onbekend Nieuwstraat 13 Hoorn
16.. Wapen van West-Friesland in een bijgebouw van de Hoofdtoren. onbekend Hoofd 2 Hoorn
17e eeuw Naamsteen: De Craton onbekend Venidse Hoorn
1722 Bovendorpel met in een Lodewijk XV-stijl cartouche met daarin een put met haalboom; huis met de put. onbekend Grote Oost 10 Hoorn hout
1725 (Familie)wapen Van Abbekerk, daaronder een verhoogde kroonlijst met monogram fan de opdrachtgever onbekend Grote Oost 8 Hoorn
1728 Alliantiewapen Cornelis van Foreest en Maria Eva van Akerlaken onbekend Grote Oost 6 Hoorn
1730 Dubbelpand met tweelinggevels met frontons waarop een heraldisch schild met een anker. De klauwvoeten van de twee halsgevels zijn voorzien van ornamenten waarin het jaartal 1730 staat. onbekend Nieuwe Noord 56-58 Hoorn
1725-1749 Personificaties van de handel en de scheepvaart onbekend Nieuwstraat 17 Hoorn Zandsteen
1746 Alliantiewapen Van Hoolwerff en Verborcht op het pand Wilgaerden onbekend Koepoortsweg 73 Hoorn Grenen
1750 Geveltop met ton onbekend West Hoorn
± 1750 Kuifstuk met een gouden ketel onbekend Grote Noord 50 Hoorn
1751 herplaatst na 1875 Drie gevelstenen: Wapen van Alkmaar met het getal 17, een marskramer, het wapen van Hoorn met het getal 51 onbekend Breed 9 Hoorn
1763 Sluitsteen met de hoorn uit het stadswapen onbekend Oosterpoortbrug Hoorn
1769 Onder een kuif in Lodewijk XV-stijl, een wan. Het pand heet De vergulde wan. Onder de hoekpunten van de gevel staat Anno 1769. onbekend Grote Noord 138 Hoorn Natuursteen
1773 Half rond fronton onbekend Achterom 15-17: Sint-Jozefhuis Hoorn
18e eeuw Alliantiewapen Thymon Velius en Ida Codde van der Burgh onbekend Gouw 7 Hoorn Hout
1837 Baksteen fungerend als jaartalsteen met initialen eigenaar: LF 1837 onbekend Roode Steen 4 Hoorn Baksteen
1848 Gedenkplaat ter herinnering aan de gevangenneming van de Graaf van Bossu. De plaquette is in de gevel van het voormalige Mariaklooster geplaatst. Na de Reformatie werd dit het weeshuis. Op de plaquette is een duif met stralenkrans aangebracht, omdat het college van weeshuisregenten ook bekend stond als het College van Heilige Geestvoogden. onbekend Korte Achterstraat 4 Hoorn
1853 Steen over inwijding van de Michaëlskerk, gerestaureerd onbekend Westerblokker 44 Blokker Zandsteen
1874 De Zon, de steen in de achtergevel is echter ouder, twee stenen met samen Anno en 1874 en een naamsteen onbekend Bierkade 1 Hoorn
1876 Rijkswapen en tekststeen Post- en Telegraafkantoor IJzergieterij Enthoven Grote Oost 28-30 Hoorn Gietijzer en natuursteen
1878 Naam van het pand: de Gekroonde Jaagschuit. Andere gevelstenen tonen de functie van het pand (stoom tabaksfabriek) en de verkochte koopwaren zoals snuif en thee. onbekend Breed 38 Hoorn onbekend
1870-1879 Bewerkt boogveld als aanduiding van het winkeltype in het pand: een wijnhandel onbekend Kerkstraat 11 Hoorn onbekend
1882 Herinneringssteen met jaartal en een "eerste steen". De herinneringssteen is boven de toegangsdeur geplaatst en herinnert aan de stichter van de kapel. De eerste steen herinnert aan het leggen van de eerste steen. onbekend Lourdeskapel, Pastoor Nuyenstraat 2 Zwaag onbekend
1883 Stenen met daarop de naam Hoorn, aan elke zijgevel van het station een. onbekend Stationsplein 1 Hoorn onbekend
1893 Herinneringssteen geplaatst naar aanleiding van de verbouwing in 1893 waarbij de muur waarin de steen is geplaatst werd gebouwd. onbekend Binnenplaats Statenlogement, Nieuwstraat 33 Hoorn
1902 Boogtrommel met daarin eikenloof en een hertenkop met ontwikkeld gewei. De steen fungeerde als aan dat hier een apotheek of drogisterij was gevestigd. onbekend Kleine Noord 5 Hoorn
1904 Groenten, als teken dat hier een groenteboer woonde. Piet Roos heeft de steen laten plaatsen in zijn herbouwde woning, nadat deze in 1903 door brand was verwoest. Het huis op nr. 17 was de stalling voor zijn groentenkar. onbekend Kleine Oost 15-17 Hoorn onbekend
1908-1911 Wapen van Frederik Hendrik van Oranje. Oorspronkelijke versie is rond 1633 gemaakt en in de periode 1795-1806 is deze vernietigd om plaats te maken voor het wapen van het Koninkrijk Holland. In 1813 is de steen vervangen door een gietijzeren plaat met daarop geschilderd het wapen van Oranje-Nassau. Tijdens de restauratie van het Statencollege tussen 1908 en 1911 is de huidige steen geplaatst. onbekend Statencollege, Roode Steen 1 Hoorn natuursteen
1910 Naamsteen: Westerhout onbekend Westerblokker 125 Blokker onbekend
1916 Wapen van Hoorn onbekend Draafsingel Hoorn onbekend
1920 Aedicula-achtige gevelsteen genaamd In de twe vergvlde hofd, naar een veel oudere steen met Heraclitus (zuurkijker, links) en Democritus (vrolijk kijkend, rechts). In de 19e eeuw werd een eerdere steen geplaatst als In de twee verliefde Hoofd (een man en vrouw) onbekend Grote Noord 104 Hoorn onbekend
1925 Naamsteen: Bonnicott onbekend Draafsingel 42 Hoorn onbekend
1938-39 Gevelsteen in het voormalige telefooncentralegebouw met daarin: het rijkswapen, linksonder het wapen van West-Friesland, rechtsonder dat van Hoorn en daartussen een 17e-eeuwse koopvaarder. onbekend Noorderstraat 5 Hoorn onbekend
1952 De eerste steen van het Truydemanhof onbekend Commandeur Ravenstraat 49 Hoorn
1953 Sluitsteen met het wapen van Hoorn onbekend Italiaanse Zeedijk, tussen 68 en 70 Hoorn hardsteen
1957 Drie stenen met in het midden de oudste steen: In de Jonge Tobyas. Daarboven: hier stond en er onder Herbouwd 1957. onbekend Breed 29 Hoorn onbekend
1976 Gevelsteen is geplaatst in opdracht van mw. M.A.B. Bruggeman-Pekelharing en de ontwerper of beeldhouwer heeft zich mogelijk daardoor laten inspireren. De steen toont een ophaalbrug (mogelijk de nabijgelegen Hoge Brug) en een man die over een kadeleuning leunt. onbekend Oude Doelenkade 49 Hoorn onbekend
1979 Deze steen weent van uit de muur, gedenksteen voor de gesloopte synagoge Ontwerp: Peter de Rijcke; steenhouwer: Frits Vogelpoel Italiaanse Zeedijk 120-122 Hoorn onbekend
1981 Herinneringssteen voor de restauratie van het Claes Stapelhof. onbekend Munnickenveld 21 Hoorn onbekend
1988 Herinnering aan de verkaveling, 400 jaar voor het plaatsen van de steen, van het Munnickenveld Steen: Tony Gerlach; schildering: Sally Williams Munnickenveld 10 Hoorn onbekend
1992-1993 De Drie Tulpen, datering (1755) is van de originele steen die in het Westfries Museum staat. onbekend Achterom naast de Koepelkerk Hoorn onbekend
1997 Sluitstenen in de vorm van bakkerssymbolen Jan Franck Ramen 34 Hoorn Zandsteen
Zie Ramen 34, Hoorn voor meer afbeeldingen
1997 Herinneringssteen geplaatst naar aanleiding van de restauratie van het Statenlogement onbekend Binnenplaats Nieuwstraat 33 Hoorn
1999 Gevelsteen uit 1777 met een Westfries boomwapen. Steen is afkomstig uit de collectie van het Westfries Museum onbekend Appelhaven 6
2000 Sint-Antonius met een varkenskop en de letter tau Rob Scheen Oosterkerk, Oosterkerksteeg Hoorn
2006 Symbolen voor de bewoners en de omgeving onbekend Binnenluiendijk 5 Hoorn Zandsteen
2007 Steen met een trommel met twee stokken als naamaanduiding van de straat onbekend Trommelstraat 7 Hoorn onbekend
2008 Herinneringssteen voor 650 jaar stadsrechten. De stenen werden in 2007 aangeboden en in 2008 geplaatst. De steen is zichtbaar vanaf de voorplaats van het Westfries Museum. Anne Krikke Roode Steen 16 Hoorn Hardsteen
2012 Plaquette ter herinnering aan restauratie en verbouwing gevangeniscomplex onbekend Krententuin Hoorn onbekend
2016 De Visser: een gevelsteen tonende een oudere man die twee vissen overhandigd aan een jonger persoon. De oudere man is meneer De Visser (voormalig eigenaar) die zijn twee panden overhandigd aan de jonge "Hendrick de Keyser". onbekend Binnenluiendijk 4 Hoorn onbekend
Twee hoefijzers in een cartouche met twee leeuwenkoppen onbekend Achterom 77 Hoorn onbekend
De Gekroonde Mosterdmolen (eigenlijk een vijzel, herplaatsing) onbekend Achterom 111 Hoorn onbekend
Stadswapen met twee eenhoorns onbekend Achterstraat 2 Hoorn
Ovalen steen met slecht leesbare tekst onbekend Baanstraat 28 Hoorn
Interieur van een kruidenierswinkel onbekend Breed 32 Hoorn
Turfschip onbekend Dorpsstraat 64 Zwaag
D.Stat Genva, wapen van Hoorn, wapen van Zeeland onbekend Gedempte Appelhaven 7 Hoorn
Hijsblok onbekend Grote Noord 9 Hoorn natuursteen
Orde van het Gulden Vlies onbekend Grote Noord 40 Hoorn
Wapen van de familie Keyser tussen twee schildhouders in een cartouche. onbekend Grote Oost 2 Hoorn
Kaasdragers met op de achtergrond mogelijk het oude stadhuis van Hoorn en de Waag. onbekend Grote Oost 2 Hoorn
Alliantiewapen West-Friesland en het Ambacht van West-Friesland, genaamd „Drechterland” onbekend Grote Oost 4-6 Hoorn
Gebeeldhouwde fries en boogtrommels onbekend Grote Oost 7 Hoorn natuursteen
Deuromlijsting met daarin een "wapenschild": de Put onbekend Grote Oost 8 Hoorn hout
Kleine gevelsteen in de voorgevel van een pand waar een tandarts heeft gewoond en gewerkt. De steen toont een knijptang, een getrokken kies en een fles jenever onbekend Grote Oost 12 Hoorn
Bene qui latuit, bene vixit (hij die zich goed verborgen heeft gehouden, heeft goed geleefd). Een gevelsteen tonenede een schildpad, in een holte met daaromheen drie vleermuisachtige wezens. Aan weerszijden van de steen een kop van een leeuw met iets geopende bek. onbekend Grote Oost 32 Hoorn
Naam: In de kolfstok onbekend Grote Oost 49 Hoorn Natuursteen
Letter tau in een ovaal, als verwijzing naar Sint Antionius, de beschermheilige van de Oosterkerk onbekend Grote Oost naast 60 Hoorn
Truydeman en zijn Wyf. Gevelsteen in bas-reliëf. De steen toont de Hoornse bakker Truydeman en zijn vrouw met een klant. De steen is de middelste van drie, maar komt in bewerking niet overeen met de andere twee stenen (zie hieronder). onbekend Grote Oost 114 Hoorn
Drie hamers en een kroon. Gevelsteen tonende drie hamers van verschillende formaten en boven de middelste een kroon. Gevelsteen is in haut-reliëf uitgevoerd met een gefrijnd veld. Komt niet overeen met de Truydemansteen, wel met het anker. onbekend Grote Oost 114 Hoorn
Anker. Anker in verdiept reliëf met gefrijnd veld. Komt daarmee enigszins overeen met de hamers, maar niet met Truydeman. onbekend Grote Oost 114 Hoorn
Naamsteen, herkomst van de naam is niet bekend onbekend Hoofd 3 Hoorn
Int vries boter vat onbekend Italiaanse Zeedijk 81 Hoorn onbekend
Gekroonde karper, al bevindt de kroon zich boven de rechte gevelsteen. onbekend Kerkstraat 1 Hoorn
Gekroonde eikel onbekend Kerkplein 31 Hoorn
Tulp, een ovale steen met daarop een tulp. Herkomst en exacte datering zijn niet bekend. onbekend Kleine Noord 38 Hoorn
Kleine gevelsteen met bedrijfsnaam en telefoonnummer van het bedrijf onbekend Korenmarkt 9 Hoorn
Inde karsebõom, gevelsteen met een kersenboom. Na restauratie van de gevel in 1954 is de kleurstelling van de steen gewijzigd, zeer waarschijnlijk is de huidige voorstelling (2021) niet origineel. onbekend Lange Kerkstraat 30 Hoorn
Judith en Holofernes in de gevel van de hoofdgebouwen van het Claes Stapelhof onbekend Munnickenveld 17-19 Hoorn Eikenhout
Straatvaarder, als verwijzing naar de handel tussen Hoorn en de Middellandse Zee en de Levant. Het afgebeelde schip is een galjoen en stamt uit de eerste helft van de 17e eeuw. onbekend Muntstraat 26 Hoorn
Boeier of kustvaarder de linker steen in het fries. onbekend Nieuwendam 10 Hoorn
Int Hasselse Hovtschip, de rechter steen in het fries, mogelijk is hier een Samoureuse of Keulenaar afgebeeld, de verhoudingen kloppen in eider geval niet. onbekend Nieuwendam 10 Hoorn
Naam: St. Vincentius à Paulo onbekend Nieuwe Noord 22 Hoorn
Twee leeuwen staand tegen een boom, mogelijk een oudere versie van het wapen van Wognum onbekend Nieuwe Noord 66 Hoorn
Herdenkingssteen in de voormalige woning van J.C. Kerkmeijer. onbekend Noorderstraat 18A Hoorn
Gevelsteen Oostindisch Pakhuis onbekend Onder de Boompjes 22 Hoorn
Wapen van West-Friesland onbekend Roode Steen 1 Hoorn natuursteen
In dyserman, de steen is op tekeningen uit 1729 en 1790 niet te zien. Op een foto uit eind 19e eeuw, ca. 1885, wel zichtbaar. Toch is de steen mogelijk omstreeks 1570 gemaakt, de wijze waarop de steen is vormgegeven en ook het materiaal maken die datering wel mogelijk. onbekend Roode Steen 2 Hoorn Bentheimer zandsteen
Tussen 1573 en 1650 In stripvorm wordt de Slag op de Zuiderzee verteld in een aantal gevelstenen in de gevels van drie panden. De Hoofdtoren is afgebeeld zonder de spits die in 1650 geplaatst werd. onbekend Slapershaven 2, 1 en Grote Oost Hoorn
Bonte koe, mogelijk als verwijzing naar de naam of als geboortehuis van schipper Bontekoe onbekend Veermanskade 15 Hoorn
onbekend Wilhelminalaan 2 Hoorn koper
Zie de categorie Gable stones in Hoorn van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.