Lijst van beelden in Katwijk

Dit is een chronologische lijst van beelden in Katwijk. Onder een beeld wordt hier verstaan elk driedimensionaal kunstwerk in de openbare ruimte van de Nederlandse gemeente Katwijk (Katwijk aan Zee, Katwijk aan den Rijn, Katwijk-Noord, Rijnsburg en Valkenburg), waarbij beeld wordt gebruikt als verzamelbegrip voor sculpturen, standbeelden, installaties, gedenktekens en overige beeldhouwwerken.

Voor een volledig overzicht van de beschikbare afbeeldingen zie: Beelden in Katwijk op Wikimedia Commons.

Geplaatst	Omschrijving	Kunstenaar	Straat	Plaats/buurt	Materiaal	Afbeelding
1898	Koningin Wilhelmina 1898-1998, zie foto voor details[1]	Doetinchemse IJzergieterij	Vliet NZ, Anjelierenstraat	Rijnsburg	Smeed/gietijzerenhek met drie (ingekleurde) portretmedaillons, "Koningin Wilhelmina, boom 1898"
1903/1976[2]	Weesmeisje en weesjongen (4 delig, 4 gevels, incl. 2 oudere wapenstenen uit 1687)	Bourgonjon, Emil Emil Bourgonjon	Gasthuisthof (Voorstraat) (afkomstig van voormalig weeshuis, gesloopt in 1976 en gebouwd van 1902-1904)[3]	Katwijk aan Zee	beton en natuursteen
1930	Gedoofd Staekelvier of Vissersweduwe met zoon[4]	Noordaa, Louis van der Louis van der Noordaa	bij Oude Kerk	Katwijk aan Zee	graniet
1932	Gerechtigheid en wijsheid[5]	Willem Coenraad Brouwer	Gemeentehuis, Koningin Julianalaan 3, Katwijk aan den Rijn.	Katwijk aan den Rijn	brons
1948	De Leeuw (oorlogsmonument)[6]	Wenckebach, Oswald Oswald Wenckebach	W. de Zwijgerlaan/Zeeweg	Katwijk aan Zee	tufsteen
1954[7]	Graaf Willem I van Holland	Wenckebach, Oswald Oswald Wenckebach[8]	binnensluis (boezemgemaal Katwijk (Koning Willem-Alexandergemaal))	Katwijk aan Zee	brons
1954[7]	Meerman en meervrouw + wapen	Petri, Hans Hans Petri	binnensluis, Koning Willem-Alexandergemaal	Katwijk aan Zee	natuursteen
waarschijnlijk jaren 50 (in ieder geval voor 1977)	Opgerichte steen: Neerlands oudste Paardenmarkt Valkenburg	Ravelli, Dick Dick Ravelli & Co. Jaap Ravelli[9]	Hoofdstraat, 2 exemplaren aanwezig (rotonde bij Broekweg en Hoofdstraat bij kruising Middenweg)	Valkenburg	steen
1964	Haan en Uil	Wijnberg, Nicolaas Nicolaas Wijnberg	School "de Duinroos", Prinses Irenelaan 49	Katwijk	keramiek op hoge zuil
1965	De Visvangst	Jonk, Nic Nic Jonk	Voorstraat, nabij Katwijks Museum	Katwijk aan Zee	brons
1969	Elektriciteitsbedrijf Katwijk 1919-1969, Zonnewijzer	Firma Van der Heijden, Bodegraven	Voorstraat	Katwijk aan Zee	roestvast staal
1973	De Pionier	Gobius, Marian Marian Gobius	Abdijlaan / Graaf Florislaan	Rijnsburg	brons
1973	Spelende kinderen, dieren, boom en boot	Vermeulen, Ab Ab Vermeulen	Rijnweide (gevel 't Boonrak)	Valkenburg	bronsplastiek
1974	Redding[10]	Claus, Eric Eric Claus	Boulevard, bij de Zwaan (restaurant)	Katwijk aan Zee	brons
1975	De Klinker (dorpsomroeper)	Brouwer, Gerard Gerard Brouwer	Gemeentehuis	Katwijk aan den Rijn	brons
1977	Promenade	Jonker, Wim Wim Jonker	Hoornespassage (voormalig Hoornesplein), nabij Tripodia	Katwijk-Noord	brons[11]
1978	Zeepaardjes[12]	Stauthamer, Cephas Cephas Stauthamer	Koningin Julianabrug (Biltlaan) (herplaatst op vernieuwde brug medio mei 2021, na renovatie brug van aug. 2020 - mei 2021, officieel onthuld op 9 juli 2021)	Katwijk aan den Rijn	staal	meer afbeeldingen
1978-2013[13]	Meeuwen boven land	Noordhuis, Jan Jan Noordhuis & Dick Hogewoning	Vreugdeweg, kopgevel Nassaudreef	Katwijk aan den Rijn	hout + muurschildering
1978	Tjeerd Bottema	Hartman, Jaap Jaap Hartman	Voorstraat	Katwijk aan Zee	brons
1979	Waterfontein[14]	Woningbouwvereniging Spinoza, uitgevoerd door A. van de Brink	nabij rotonde Oegstgeesterweg – Rijnsburgerweg	Rijnsburg	beton, tegelwerk
1979	Appelschijfjes	Ravenswaaij, Marcus Marcus Ravenswaaij	Asterstraat, bij winkels	Katwijk aan den Rijn	brons
1981 / 2017	Meisje met poes	Tuijnman, Fred Fred Tuijnman	Commandeurslaan (Rijnschool), (t/m 2015) Gestolen in 2015. Nieuw exemplaar van Fred Tuynman, gemaakt in 2016 in Spanje en geplaatst medio januari 2017 enkele meters vanaf de vorige locatie. Oude en nieuwe beeld:[15]	Katwijk aan den Rijn	brons
1982	Grootvader en kleinzoon	Brouwer, Gerard Gerard Brouwer	Gasthuishof	Katwijk aan Zee	brons
1982	Winkelende vrouw	Brouwer, Gerard Gerard Brouwer	Bosplein	Katwijk	brons
1983	Aarde en Water	Jonk, Nic Nic Jonk	Boulevard[16]	Katwijk aan Zee	brons
1985	Man op paard (De schutter)	Brouwer, Gerard Gerard Brouwer	Schutterswei (Looyerslaan)	Katwijk aan den Rijn	brons
1988 (weggehaald in 2019 wegens nieuw zwembad iets verderop, in oktober 2020 herplaatst)	Golf	Arend, Lucien den Lucien den Arend	Piet Heinlaan, bij Zwembad Aquamar	Katwijk aan Zee	roestvast staal 300x170x350 cm
1989	Romeinse weg (deels echt en deels een reconstructie)		Torenvlietslaan / Achterweg	Valkenburg	beton en steen
1988	Beatrixboom, paaltje bij boom	onbekend	Voorstraat	Katwijk aan Zee	roestvast staal en hout
1990	Afbraak, evacuatie en wederopbouw	Nix, Frank Frank Nix	E.A. Borgerstraat	Katwijk aan Zee	brons
1991	Paardenkooplui	Brouwer, Gerard Gerard Brouwer	Castellumplein	Valkenburg	brons
1991	Bevroren waterstralen[17]	Bal, Henny Henny Bal	Brandweerkazerne Katwijk	Katwijk aan Zee	roestvast staal
1992	Ik ben tussen hemel en aarde, beeld Katwijk	Stam, Ariane Ariane Stam	Zuid-boulevard, hoek Sportlaan[18]	Katwijk aan Zee	brons gepatineerd
1993	Baruch Spinoza	Brouwer, Gerard Gerard Brouwer	Vliet / Rapenburg	Rijnsburg	brons
1993	Zeelui (wachtend op vertrek)	Brouwer, Gerard Gerard Brouwer	Tramstraat bij Badstraat	Katwijk aan Zee	brons
1993	Spelende muzikanten	Brouwer, Gerard Gerard Brouwer	Princestraat	Katwijk aan Zee	brons
1995	Oorlogsmonument	Egmond, Joop van Joop van Egmond	Johannes Poststraat (Rijnsburg)	Rijnsburg	graniet en staal
1996	Schaatsers	Brouwer, Gerard Gerard Brouwer	Roskambrug	Katwijk aan den Rijn	brons
1996	Pootje baden	Leverland, Goke Goke Leverland	Boulevard	Katwijk aan Zee	brons
	Redder met drenkeling	K.J. Dalnoki-Veress[19]	Anjelierenstraat, Winkelcentrum Hoftuin	Rijnsburg	brons
2001	Floris V van Holland	Orelio, Daniëlle Daniëlle Orelio	Kerkstraat / Burg. Koomansplein	Rijnsburg	brons	meer afbeeldingen
2004	Vier muzikanten	Brouwer, Gerard Gerard Brouwer	Katwijk aan den Rijn, langs Sandtlaan, bij Rabobank, Valkenburgseweg 2[20]	Katwijk aan den Rijn	brons
2004	Vier zakenlui	Brouwer, Gerard Gerard Brouwer	Katwijk aan den Rijn, Rabobank, bij de ingang, Valkenburgseweg 2	Katwijk aan den Rijn	brons
2005	Paarden, "Vensters in het landschap"	Handle with Care	Langs N206, Ing. G. Tjalmaweg	Valkenburg	staal
2005	De Nettenboetster	Dam, Gosse Gosse Dam	Boulevard	Katwijk aan Zee	brons
2005	Monument voor verdronken zeelieden (1919-2000) ('Zonen van Katwijk die niet terugkeerden')	Leeden, Gerard van der Gerard van der Leeden	Boulevard, nabij Villa Allegonda, toentertijd Hotel Savoy	Katwijk aan Zee	cortenstaal
2005	Vrouw in ligstoel ("Rebecca")	Metsers, Guido Guido Metsers	Strandovergang de Vuurbaak	Katwijk aan Zee	brons
2007	De mens hij is als een bloem die bloeit op het veld	Dam, Gosse Gosse Dam	Nieuwe begraafplaats, Blekerij, Katwijk aan den Rijn	Katwijk aan den Rijn	brons
2008	Zwemmers	Schoneveld, Cobie Cobie Schoneveld	Zwembad Aquamar, Piet Heinlaan	Katwijk aan Zee	brons
2008	Kunstenaarskolonie	Erftemeijer, Peter Peter Erftemeijer	Boulevard, zeereep bij Witte Kerk	Katwijk aan Zee	brons
2009	Wanda	Tuijnman, Fred Fred Tuijnman	Achter het gemeentehuis, tussen Koningin Julianalaan en Willem de Zwijgerlaan in het grasveld.[21]	Katwijk aan den Rijn	brons
2009	Wind[22]	Roothaan, Steef Steef Roothaan	Boulevard	Katwijk aan Zee	brons
2009	De Vangst	Kooi, Marina van der Marina van der Kooi	Boulevard	Katwijk aan Zee	brons
2009	Stoere visser	Brouwer, Gerard Gerard Brouwer	Bij ingang Katwijks Museum	Katwijk aan Zee	brons
2009	Oud Katwijks tafereel	Plas, Jaap van der Jaap van der Plas	Jan Tooropstraat	Katwijk aan Zee	muurschildering met o.a. de Blauwe Tram
2010	Watergolfslagfontein	ontwerp: Sjoerd Hoogma, Handle with Care, Amsterdam	Andreasplein	Katwijk aan Zee	gebeeldhouwde bak + grote bronzen vissen[23]
2010, 21 mei	Brittenburg (Limeskunstwerk)[24]	Dings, Nicolas Nicolas Dings	Buitensluis	Katwijk aan Zee	brons & cortenstaal
2011 (eind december)	Verzetsmonument met gedenksteen (herplaatst kunstwerk)	Egmond, Joop van Joop van Egmond	Burgemeester Koomansplein	Rijnsburg	Graniet en steen
2012 (12 mei 2012)	een Social Sofa (Buurtbank)	Is door bewoners uit de omgeving van mozaïeksteentjes voorzien, in het wijkgebouw aldaar, in april 2012.	Louise de Colignylaan (huidige locatie: Callaoweg, foto: Colignylaan)	Katwijk aan den Rijn	beton + geglazuurde mozaïeksteentjes
2012 (10-17 okt.)[25]	Poort van Valkenburg (Limeskunstwerk)[26]	Bartelds, Herman Herman Bartelds	Entree Valkenburg (vanuit Leiden), verkeerslus Voorschoterweg /Ir. Tjalmaweg	Valkenburg	Graniet, messing, messingplaat, roestvast staal en hout
niet geplaatst (bij afronding kustversterking, februari 2015)	Westenwind (naam nog onder voorbehoud)	(nog) onbekend)	(fotomontage van niet uitgevoerd plan)	Katwijk aan Zee	brons
2017	De Cirkel ‘De harten wint men door liefde en edelmoedigheid, niet door wapens’	Buro Hakijk / typograaf Fred Smeijers; Tekst van Benedictus de Spinoza.	Westerwaghe (wijk)	Rijnsburg	staal, twee hekken, die een geheel vormen.[27]
2017	Freedom Forward, Monument Engelandvaarders	Hall, Jurriaan van Jurriaan van Hall	Boulevard (Zuid-) (bij Seinpoststraat en Zeereepstraat)	Katwijk aan Zee	brons
2021	Plaquette, Koningin Julianabrug, Katwijk - Biltlaan, heropening 9 juli 2021, door burgemeester Visser en commissaris van de Koning, Jaap Smit	Zie: Zeepaardjes, 1978	Biltlaan, Koningin Julianabrug	Katwijk aan Zee	brons
onbekend	onbekend	onbekend	Sportlaan	Katwijk aan Zee
	Monument 1940-1945			Valkenburg

Zonder titel, Objectnr PV PV85790.7A.jpg

Overige werken en objecten

Omschrijving	Kunstenaar	Straat	Plaats	Materiaal	Afbeelding
Kinderspelen, muurmozaïek	Jonker, Wim Wim Jonker	Van Lierestraat, bij basisscholen (ca. 1969 - september 2022) (school en gymzaal gesloopt)	Katwijk-Noord	baksteen (geglazuurd)
onbekend		Helmbergweg 10, bij school	Katwijk-Noord	steen, diversen
Grenspaal 9/10[28] ca. 1842 Gaf de bezittingen (grond e.d.) van Koning Willem II aan. Nu nog steeds de grens tussen de voormalige dorpen Katwijk aan Zee en Katwijk aan de Rijn.[29]	Zie: Lijst van gemeentelijke monumenten in Katwijk#Katwijk aan Zee	Zeeweg, grens tussen Katwijk aan den Rijn en Katwijk aan Zee.	Katwijk aan Zee / Katwijk aan den Rijn	natuursteen
Steen bij Joodse begraafplaats, dankteken van Joodse Gemeente Leiden voor de burgerij van Katwijk (1982)		Rijnstraat 151	Katwijk aan den Rijn	een grote natuursteen met plaquette
Twee rotsblokken (2002)		Rabobank Katwijk aan Zee[30]	Katwijk aan Zee	beton
Vereeniging van den Rhijn met den Noordzee (1807)[31]	Wapen en tekstplaat 1807, sluis Katwijk	Sluis Katwijk	Katwijk aan Zee
Glas-in-loodramen ca. 1932, boven oude hoofdingang gemeentehuis Katwijk.		Gemeentehuis Katwijk	Katwijk aan den Rijn	glas in lood
Leeuwen bij gemeentehuis Katwijk	ca. 1933, 2 leeuwen met het oude Wapen van Katwijk.	Gemeentehuis Katwijk	Katwijk aan den Rijn	natuursteen
De jaargetijden, muurmozaïek (1981)	Jonker, Wim Wim Jonker	Rijnmond	Katwijk aan Zee	baksteen (geglazuurd) 67 meter lange muur[32]
Scheepsschroef		Visserijschool	Katwijk aan Zee
Bomschuit	KW88, 1913, enige exemplaar nog van de Katwijkse vloot.	Bij Vuurbaak van Katwijk aan Zee.	Katwijk aan Zee
Anker		Vuurbaak	Katwijk aan Zee
Anker		Rijnmond	Katwijk aan Zee
Pompwaaier stoomgemaal (december 2011)		Binnensluis 2, Koning Willem-Alexandergemaal	Katwijk aan Zee	metaal
Anker	Geplaatst in plaats van Ik ben tussen hemel en aarde uit 1992.	Nieuwe rotonde (2011) Parklaan / Drieplassenweg / Sportlaan	Katwijk aan Zee	metaal
Hutkoffer en vogels op paal (2011?)		Meerburgkade (ter versiering verzamelplaats klikobakken)	Katwijk aan Zee	kunststof
Gebeeldhouwde bronzen vissen (verplaatst in 2017)		Andreasplein (fontein, nabij Andreasplein 18 / Andreashof)	Katwijk aan Zee	brons (ongeveer 10 exemplaren waren langs de kerk aanwezig)
BIJ		De Wilbert[33]	Katwijk aan den Rijn	hout

De leeuw van Katwijk

Rond 1800 waren er plannen voor een reuzenstandbeeld van een leeuw voor de kust van Katwijk ter grootte van een Egyptische sfinx. In het prentenkabinet van de Universiteit Leiden bevinden zich tekeningen van David Pièrre Giottino Humbert de Superville (1770-1849), vele mappen vol. Ook is er een Franstalige beschrijving van het plan met een plattegrond voor de precieze ligging voor de kust van het kunstwerk. Het plan is nooit uitgevoerd.[34][35]

Mediabestanden

Zie de categorie Sculptures in Katwijk, South Holland van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties

• Mens & Dier in Steen & Brons
• Website van Gerard Brouwer
• Beeldenroute Katwijk aan Zee (plattegrond, uitgave: december 2011)

Noten

1. In 1941 probeerde de Duitser de boom te vergiftigen, nadat Rijnsburgers de boom in de nacht van 30 op 31 augustus 1941 versierden. Het vergiftigen mislukte en een aantal Rijnsburg werd gestraft. Het hekwerk is in de loop der tijd veranderd
2. 1687: wapenstenen + 1976 herplaatsing wapenstenen en beelden op gevels bejaardenwoningen Gasthuishof.
3. Weeshuis Voorstraat Katwijk, zie vergroting foto voor de beelden 'Weesmeisje en Weesjongen' (bovenin), gemaakt omstreeks 1903 en de wapenstenen uit 1687 (onderin).
4. Aangeboden door prinses Juliana, ter herinnering aan de Katwijkse vissers die in de Eerste Wereldoorlog omkwamen. Het beeld werd door haar zelf onthuld.
5. Geschenk van de oud-burgemeester Jan Schokking van Katwijk (1927-1932), bronnen Nieuwe Leidsche Courant d.d. 26 augustus 1932: Katwijk: geschenken voor het nieuwe raadhuis en Leidsche Courant d.d. 26 augustus 1932: Katwijk. Geschenken voor het Raadhuis
6. Onthuld door overste J. Mallinckrodt op 13 november 1946. Gebeeldhouwd door prof. L.O. Wenckebach uit Noordwijk, bron: De Katwijksche Post 27-05-2010 pag. 5)
7. Katwijk, gemaal en uitwatering ("Droge voeten, schoon water") - Hoogheemraadschap van Rijnland 2011 pag. 61
8. Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1969, p. 120. Gearchiveerd op 28 mei 2022.
9. (kunstenaar: Jaap Ravelli, overleden 01-04-2011. Op deze datum werd precies een van de twee stenen verplaatst wegens werkzaamheden aan de Hoofdstraat te Valkenburg. (bron:De Katwijksche Post))
10. Voorstelling van een oude reddingboot die door paarden naar het strand wordt getrokken. Vroeg werd op deze plek de reddingboot naar zee gereden.
11. Promenade: Een kleiner exemplaar van dit beeld staat in het Katwijks Museum
12. Op het tekstbordje staat A. Stauthamer, ook op het vernieuwde tekstbordje van 2017, wat fout is. (C. (Cesphas) Stauthamer).
13. Meeuwen boven land: Aangebracht tussen 5 en 12 mei 1978 (5 mei: plaatsing steigers: 12 mei gereed), bron: Cees van der Niet, Katwijk. Het werk is tussendoor weleens van kleur veranderd tijdens schilderwerkzaamheden. Wegens een renovatie in 2013 en 2014, aan de flat Nassaudreef 78-220, is dit werk sinds 1 december 2013 niet meer zichtbaar, maar nog wel aanwezig achter het stucwerk. bron: R. van der Niet, Katwijk
14. Niet meer in gebruik, wordt mogelijk gesloopt in verband met grote rotonde in de toekomst.
15. Sites.google.com Archive: Allesoverkatwijk.nl – Meisje met Poes, Fred Tuynman (2). Gearchiveerd op 24 oktober 2020. Geraadpleegd op 7 januari 2019.
16. Door koningin Beatrix onthuld tijdens een bezoek aan Katwijk in 1983. Het beeld Aarde en Water I, ook van Nic Jonk, uit 1972, is vanaf de Taatendam verdwenen naar onbekende bestemming.
17. Veel Katwijkers gaven de naam 'lantaarnpalen' aan dit kunstwerk vanwege de gelijkenis en omdat het kunstwerk toen ongeveer 100.000 gulden kostte, wat men voor een paar 'lantaarnpalen' erg veel vond. Het bordje bij het kunstwerk geeft meer inzicht in wat het voorsteld.
18. Vanwege een nieuwe rotonde is het beeld op 16 november 2011 verplaatst. Het stond altijd op de hoek Parklaan / Drieplassenweg / Sportlaan. Het beeld staat voor "het zijn" Bron: Katwijksche Post, 17 november 2011.
19. Rijnsburg.nl Katwijk.pdf kunstwerk 35^[dode link]
20. Oorspronkelijk bij het kantoor Arke Reizen, Enschede (2002)
21. Vroeger stond Wanda in Hoornes-Zuidwest (Katwijk-Noord), later aan de Golfstroom, waar het door de jeugd gesloopt werd. Wanda is 8 jaar later (in 2009) hergoten en herplaatst.
22. Stelt een mens voor die een wolk vasthoudt, maar hier moeite mee heeft vanwege de wind.
23. De grote bronzen vissen staan ook los van de fontein langs de Andreaskerk.
24. De tafel en de beeldjes herinneren aan de Romeinse Brittenburg en de relatie tussen Katwijk en de grens van het Romeinse Rijk (Limes). De daadwerkelijke grens lag waarschijnlijk in zee, waarbij de Brittenburg een haven was.
25. Opgebouwd tussen 10 en 17 oktober 2012. Werd op 9 november 2012 officieel onthuld door burgemeester Jos Wienen. Bron: Katwijksche Post, 18 okt. en 15 nov. 2012
26. Deel van een Romeinse weg dat nagemaakt is met een 4 meter hoge poort, (granieten zuilen opgebouwd uit messingplaten en rvs binnenwerk met daarop een messing architraaf in boogvorm), drie messing speren van ongeveer 3 meter hoog en de Romeinse weg zelf die dient als sokkel voor het kunstwerk.
27. Kunstobject in Westerhaghe
28. Grenspalen Willem II van Scheveningen tot Katwijk, via Wassenaar. Gearchiveerd op 1 oktober 2016.
29. De Grenspaal staat nog precies op de grens tussen Katwijk aan den Rijn en Katwijk aan Zee. Het gemeentehuis ligt daardoor net in Katwijk aan den Rijn en de voormalige burgemeesterswoning ligt daardoor net over der grens in Katwijk aan Zee. Dit was om de bevolking tevreden te stellen.
30. Aangeboden door diverse bedrijven in Katwijk, ter gelegenheid van de opening van dit grote filiaal in 2002.
31. Tekst: De vereeniging van den Rhijn met den Noordzee aangevangen op den 7den augustus 1804 EN voleindigd op den 21sten october 1807.
32. Achterkant Cattenstraat versierd met 67 meter lange muur door Wim Jomker uit Haarlem en enkele metselaars van de KBV. Geglazuurde stenen, symboliek.(bron:KBV/Dunavie Magazine okt. 1981)
33. Historische tuin- en parkaanleg rond 1700. Ladder door schoolkinderen "BIJ", opening dierenweide 2012.
34. Bron: Katwijksche Post 7 maart 2013, pag. 13
35. Het plan en tekeningen/afbeeldingen.