Lichtval (kunst)

Lichtval is in de grafische kunsten zoals schilderkunst en fotografie het gebruik van licht om composities te maken.[1]

Technieken

Tegenlicht

Tegenlicht, ook wel contre-jour, is een techniek waarin de lichtbron recht tegenover de kijker staat, waardoor het onderwerp als silhouet wordt uitgelicht.[2]

• 
  Een stelletje in tegenlicht op de Beltbrug
• 
  Een voorbeeld van een tegenlichtfoto; de lichtbron bevindt zich achter het onderwerp

Strijklicht

Bij strijklicht wordt het onderwerp belicht door een lichtbron in een zeer kleine hoek tot parallel zijwaarts ten opzichte van het onderwerp. Hierdoor worden textuur en oneffenheden van het onderwerp geaccentueerd.[3][4]

• 
  Het Meisje met de parel van Johannes Vermeer
• 
  Strijklicht op landgoed Beeckestijn

Ruglicht

Bij ruglicht wordt het onderwerp van achteren belicht. Met andere woorden, de lichtbron en de kijker staan tegenover elkaar, en het onderwerp bevindt zich in het midden. Dit laat de randen van het onderwerp gloeien, terwijl de middenporties donker blijven.

• 
  De koppelaarster, Gerrit van Honthorst
• 
  Three Persons viewing the Borghese Gladiator by candlelight, Joseph Wright of Derby. 1765

Clair-Obscur

Clair-obscur, ook wel chiaroscuro, is een techniek waarbij lichtcontrasten worden geaccentueerd om een compositie te maken.[5]

• 
  "Petrus in de gevangenis" (Rembrandt van Rijn)
• 
  Arabische goudsmid (Charles Sprague Pearce)

Tenebrisme

Een bijzonder aangedikte vorm van clair-obscur is het tenebrisme, waarbij de contrasten bijzonder dramatisch worden aangezet. Deze techniek was vooral in de barokperiode erg populair.[6]

• 
  Johannes de Doper in de wildernis, Caravaggio
• 
  Zingende man bij kaarslicht, Adam de Coster

Zie ook

• Belichting

Bronnen, noten en/of referenties

1. (en) LessonUp: Elements of art: Light. Gearchiveerd op 30 januari 2023.
2. (en) Digital Photography school: How to create powerful silhouettes by telling a story. Gearchiveerd op 7 februari 2023.
3. Natuurfotografie: Wat is strijklicht?. Gearchiveerd op 25 november 2022.
4. (en) The National gallery: Raking light. Gearchiveerd op 23 december 2022.
5. (en) The National gallery: Chiaroscuro. Gearchiveerd op 30 augustus 2023.
6. (en) The National gallery: Tenebrism. Gearchiveerd op 22 februari 2023.