Kolff (ook: Van Santen Kolff, Kolff van Oosterwijk, Van Breda Kolff) is een Nederlands geslacht uit Holland en Gelderland.
Geschiedenis
De vroegst bekende Kolffen zijn Wouter, Aernt Woutersz., Wouter Aerntsz., en Wouter Woutersz. Colff. Zij woonden in de 15e eeuw in Gorinchem, waar zij onroerend goed bezaten. Van hen exploiteerden Wouter Aerntsz. en Wouter Woutersz. Colff ook een herberg. In deze herberg werd, zeker vanaf 1500, het kolfspel beoefend. De familie Kolff heeft haar familienaam waarschijnlijk daaraan ontleend. De huidige nazaten stammen af van de kleinzoon van de laatstgenoemde herbergier, Wouter Woutersz. Kolff, burger van Nijmegen in de 16e eeuw. De volgende generaties migreerden westwaarts vanuit Nijmegen langs de grote rivieren naar Middelharnis, Maassluis en andere plaatsen. Zij vestigden zich in de 19e en 20e eeuw voornamelijk te Rotterdam en Den Haag, maar ook in Nederlands-Indië. Een belangrijke tak vestigde zich in de Betuwe.
In de 20e eeuw vertrokken veel Kolffen uit Nederland en onafhankelijk Indonesië. Van de ongeveer 411 huidige leden (2015) van het geslacht Kolff, woont het grootste gedeelte in Nederland, daarnaast woont ongeveer een derde van de familieleden in Argentinië, de Verenigde Staten van Amerika en Nieuw-Zeeland, maar ook elders. De genealogie van de familie Kolff is te vinden in het Nederland's Patriciaat en met de meest actuele gegevens op de website van de Familievereniging Kolff. Het familiearchief bevindt zich in het Stadsarchief Rotterdam.
Familiewapen
Kolff en Van Santen Kolff: Oudste bekende wapenvoerder is Ds. Wolter Kolff (1644-1705) volgens het alliantiewapen van hem en zijn echtgenote, gedateerd 1671 (in familiebezit). In het schild zonder kleuraanduiding voerde hij drie kolven, de slagstukken naar beneden, de buitenste twee toegewend, de middelste naar rechts. Hij voerde als helmteken een staande omgewende zwaan. Met het hier afgebeelde wapen Kolff, met de zwaan staande en omgewend, zegelde Cornelis Kolff (1685-1759), notaris te 's Gravenhage. Niet afgebeeld zijn de familiewapens Kolff van Oosterwijk en Van Breda Kolff.
Bekende telgen
(volgorde op de tak/staak binnen de genealogie van de familie Kolff)
Gualtherus (Wolter) Kolff (1644-1705), gereformeerd predikant te Maassluis
George Justus Kolff (1672-1740), gereformeerd predikant te Brandwijk
Gualtherus Kolff (1713-1786), gereformeerd predikant te Spijk
Georgius Justinus Kolff (1754-1824), schout, secretaris en baljuw van het Nedereind van Spijk, planter op Guyana
Gualtherus Kolff (1775-1846), schepen 1796-1811, schout 1804-1811, secretaris 1804-1835, maire, later genoemd burgemeester van Deil 1811-1835 (zie lager)
Gualtherus Kolff (1683-1727), gereformeerd predikant te Nieuw-Beijerland
Lambertus Kolff (1717-1781), gereformeerd predikant te Amersfoort
Dirk Hendrik Kolff (1761-1835), kapitein-luitenant ter zee (Vlieter-incident)
Adrianus Quirinus Kolff (1745-1826), reder, schepen van Middelharnis, dijkgraaf van Onwaard en Krayestein
Gualtherus Kolff (1771-1836), koopman te Rotterdam
Johannes Kolff (1799-1868), makelaar
Henriëtte Jeannette Christine Kolff (1835-1927), oprichtster, samen met haar broer Gualtherus (zie hieronder), van Vereniging Kolffs Blindenfonds en Stichting Blindenhulp
Adrianus Quirinus Kolff (1825-1894), lid firma Tollens & Co.
Hendrik Kolff (1853-1913), lid firma Tollens & Co.
Cornelis Kolff (1897-1968), directeur van Tollens & Co. verffabrieken
Johannes Marius Kolff (1827-1902), hervormd predikant te Odijk, Oudewater en Sneek
Herman Kolff (1854-1918), lid firma Kolff & Kolff, lid gemeenteraad van Rotterdam
Johannes Marius Kolff (1883-1958), luitenant-kolonel, kolonel tit., consul van Liberia te Rotterdam, lid gemeenteraad van Wassenaar, opdrachtgever bouw naar hem vernoemde Kolff-kazematten 1939 Betuwestelling, Kesteren e.o.
Lambertus Kolff (1749-1823), reder, burgemeester van Middelharnis
Lambertus Kolff van Oosterwijk (1779-1836), notaris, burgemeester van Stad aan 't Haringvliet
Willem Hendrik Kolff (1789-1858), wijnkoopman, lid gemeenteraad van Gouda, huwde Apollonia van Breda
Jan van Breda Kolff (1818-1897), medicus
Willem Hendrik van Breda Kolff (1860-1932), koopman, vennoot firma Van Nie & Co., expediteurs
Nederland's Patriciaat, 1912, 1925, 1965, 1994 en 2023/2024. Stamreeksen en genealogieën van de familie Kolff (van Santen Kolff, Kolff van Oosterwijk, van Breda Kolff) zijn opgenomen in de jaargangen 3 (1912: 206-234), 15 (1925: 199-252), 51 (1965: 80-155), 78 (1994: 88-226) en 98 (2023/2024: 102-320).