KIRAC (of Keeping It Real Art Critics) is een collectief bestaande uit videokunstenaar Stefan Ruitenbeek (tevens directeur) en kunstcriticus Kate Sinha. Tarik Sadouma, die zich kunstenaar noemt en in veel werken van KIRAC prominent verschijnt, wordt vaak gezien als het derde lid van het collectief.[bron?] KIRAC presenteert zichzelf als kunstcritici in de breedste zin.
Ontwikkeling
In 2016 werd de eerste film van KIRAC uitgebracht, KIRAC Ep.1, waarbij 'Ep.' staat voor episode. Elke aflevering is genummerd en wordt voorzien van kenmerkende voice-overs die vol zitten met analyse, kritiek en cynisme. De afleveringen bevatten vaak meerdere scènes waarin leden van KIRAC reageren op eerdere montages van de film.
Volgens Marcel Wiegman, kunstcriticus van Het Parool, gaat het bij KIRAC om de provocatie: "De kunstcritici van Kirac hebben van de provocatie hun corebusiness gemaakt. Zo sprak Kate Sinha van het platform zich op het internetforum The Post Online uit over de 'gierende beerput van corrupte lelijkheid', die Stedelijk Museum heet."[1]
Doordat KIRAC bewust een scherpe toon kiest, ontstonden er al snel controversen. In KIRAC Ep.1 deelt Kate Sinha een analyse over een expositie van Saskia Noor van Imhoff en Alicja Kwade in het centrum voor hedendaagse kunst De Appel. Deze eerste aflevering deed meteen stof opwaaien door de harde kritiek en zette daarmee meteen de toon die zich doorzette in de volgende afleveringen.[2][3]
In 2018 ontstond er geharrewar rondom de aankondiging van een evenement op de Gerrit Rietveld Academie, waar de film KIRAC Ep.12 zou worden vertoond aan studenten. Enkele studenten en medewerkers van de academie namen aanstoot aan een kort daarvoor gepubliceerd essay van Kate Sinha waarin sprake zou zijn geweest van racisme en seksisme. De filmvertoning werd afgelast en de uitnodiging aan KIRAC ingetrokken.[1] Toen KIRAC op de bewuste dag toch op de academie verscheen, vond er een lange discussie plaats met onder andere bestuursleden en studenten. Ook dit werd onderdeel van KIRAC Ep.13.
In 2021 kwam KIRAC in de publiciteit toen zij voor de film KIRAC Ep.23 samenwerkten met filosofiestudent Jini van Rooijen, die zich op GeenStijl presenteerde als "links UvA-meisje" en daar een oproep deed aan rechtse tegenspelers die met haar een porno wilden maken voor haar pornokanaal. Daarmee zouden zij zogezegd de kloof van polarisatie kunnen dichten.[4] De als rechts bekendstaande filosoof Sid Lukkassen gaf gehoor aan die oproep, maar na de opnames, waarin het niet tot seks kwam, zei hij zijn toestemming in te trekken. Later verklaarde hij dat het "contraproductief is om daar met Kirac ruzie over te maken".[5][6][7] Er volgde enige ophef, maar KIRAC bleef achter de film staan. De première vond uiteindelijk plaats op 27 oktober 2021 in debatcentrum De Balie.
Een vergelijkbare affaire deed zich voor in 2022/2023, toen de Franse sterauteur Michel Houellebecq en zijn vrouw benaderd werden door KIRAC-directeur Stefan Ruitenbeek met het aanbod om een pornofilm te maken met dezelfde filosofiestudente, waarmee zij een trio zouden doen. De opnames vonden plaats in Parijs en zouden een vervolg krijgen in Amsterdam, maar in laatstgenoemde stad bleken de Houellebecqs niet langer geïnteresseerd in het project. Wel tekende Houellebecq een contract (release form), waarmee hij afstand deed van zijn rechten, naar eigen zeggen niet wetend dat het contract met terugwerkende kracht ook betrekking had op de Parijse opnames. Houellebecq spande drie rechtszaken aan in Nederland en Frankrijk om de release van de film tegen te houden. In mei 2023 verscheen Een paar maanden van mijn leven, een autobiografisch essay en schotschrift waarin hij zichzelf presenteert als slachtoffer van een groep cynische pseudokunstenaars die misbruik maakten van zijn naïviteit. De bewuste film, KIRAC Ep.27 is medio 2024 nog niet beschikbaar.[8]
Afleveringen
KIRAC Ep.1 ‘Indignation at De Appel’ (Verontwaardiging in De Appel)
KIRAC Ep.2 ‘Not in this way’ (Niet op deze manier)
KIRAC Ep.3 ‘The Art Subsidy Discussion’ (De kunstsubsidiediscussie)
