Johannes Albert Jansen [ 1] , beter bekend als John Albert Jansen (Deventer , 16 juni 1954 – Almere , 7 januari 2024 [ 2] ), was een journalist en maker van documentairefilms . Vanaf 2005 was hij directeur, regisseur en producent bij Oogland Filmproducties .
Biografie
Jansen was zoon van een machinebankwerker en werkster.[ 3]
Hij was van jongs af aan bezig met boeken .[ 3]
Jansen studeerde Nederlands en Literatuurwetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam [ 4] en via DAAD (Deutscher Akademischer Austauschdienst ) aan de Vrije Universiteit Berlijn . [ 3] Tijdens zijn verblijf in West-Berlijn (1982-1985) werd hij programmamaker en schrijvend journalist. Sindsdien maakte hij radioprogramma's voor de NPS , Humanistische Omroep , IKON en met name de VPRO . Voor het radioprogramma VPRO Boeken was hij presentator en eindredacteur. Ook schreef hij artikelen voor onder andere De Volkskrant , Vrij Nederland , Het Parool en de Poëziekrant .[ 3]
Vanaf midden jaren negentig legde hij zich ook toe op het maken van films en televisiedocumentaires, op het snijvlak van kunst, literatuur en maatschappij. Daarover zei hij zelf:
Het is een vergissing dat ‘engagement’ vooral ‘actueel’ en ‘maatschappelijk’ moet zijn. Dat engagement, betrokkenheid, ook kan zitten in ritme, vorm, compositie, lijkt te zijn verdwenen.’
Jansen kreeg tijdens de coronapandemie te horen dat hij acute leukemie had.[ 3] Zijn documentaire En de naam is: Heeresma werd dan ook deels in het ziekenhuis voltooid. Jansen overleed op 7 januari 2024 op 69-jarige leeftijd.[ 2] Zijn werk Het stof dat zwerft – De odyssee van Edgar Hilsenrath bleef onvoltooid.[ 3]
Recensies
Over zijn films schreef NRC -criticus Hans Beerekamp :[ 5]
Jansen slaagt er als geen ander in literatuur, landschappen en persoonlijke en nationale geschiedenis te vervlechten tot een documentaire, die zelf ook kunst is. (...) Het is een poëtische vorm van visuele essayistiek.’
Filmografie (selectie)
Jaar
Titel
Opmerkingen
Prijzen
1993
Lood verscheurt het hart
over journalist en schrijver James Fenton
1994
Brokopondo. Verhalen van een verdronken land
met schrijver Dorus Vrede
1996
Iets van genade. Een ontmoeting met John Berger
1996
En nu de droom over is…
over dichter Michaël Slory
1997
Duitse zorgen
VPRO-thema-avond over de Duitse identiteit
1997
Birri’s Droom
over filmmaker Fernando Birri
1998
De ontdekking. De Duitse antropologe Maria Reich
1999
De Schacht Saga. Een Duitse familiegeschiedenis
2000
Het leven is overal
over Bohumil Hrabal
2001
De goddelijke gekte
over Hans Vlek
2003
Wie Eegie Sanie. Onze eigen dingen
2005
De as van de herinnering
over arts en dichter Jit Narain
2006
Wacht op mij, galg. Het verhaal van Sivas
2008
Opera Batak. De dood van de laatste Batak koning
2009
Wreed geluk. Claus, Vlaanderen & de liefde
2009
Van Indië tot Indonesië. Het leven van Sitor Situmorang
2011
Einde en begin. Een ontmoeting met Wisława Szymborska [ 6] [ 7]
2013
Het afwezige land. Een ontmoeting met Adonis
2013
Roger Raveel. De schilder, de dood & de muze
2014
Sam Middleton. Schilder van muziek
2015
Het alfabet van de angst
met en over Herta Müller
Gouden Kalf -nominatie
2016
Lied van ballingschap. De wereld van Nasim Khaksar
2016
Verloop van jaren. Dichter bij Remco Campert [ 8] [ 9]
2017
Rodaan Al Galidi. Schrijven in de Lage Landen
2018
Van verlies kun je niet betalen
co-regie Helge Prinsen
2020
In het licht van de argwaan. De Vlaamse schilder Luc Tuymans
2022
En de naam is: Heeresma [ 10] [ 11]
over schrijver Heere Heeresma
20xx
Het stof dat zwerft – De odyssee van Edgar Hilsenrath
over schrijver Edgar Hilsenrath - onvoltooid
Trivia
Bronnen, noten en/of referenties
↑ Gemeente Amsterdam: Persoonskaart . archief.amsterdam . Geraadpleegd op 13 januari 2024 .
↑ a b Unit 1 , Nieuws . Oogland . Geraadpleegd op 10 januari 2024 .
↑ a b c d e f g Lorianne van Gelder , Ten slotte: John Albert Jansen . Het Parool /parool.nl (12 januari 2024 ). Geraadpleegd op 12 januari 2024 .
↑ Personen in de Nederlandse filmsector . Nederlands Film Festival . Geraadpleegd op 10 januari 2024 .
↑ NRC, 12 juni 2015, in Versmade kleinoden
↑ (en ) End and Beginning: Meeting Wislawa Szymborska – Video Trailer . Culture.pl . Geraadpleegd op 10 januari 2024 .
↑ Vos, Marjoleine de , "We onthouden niets, ‘alles is alleen van mij zolang ik kijk’ ", NRC , 2 februari 2012 . Geraadpleegd op 10 januari 2024 .
↑ www.oberon.nl, Oberon Amsterdam , IDFA Institute | Ontdek de kracht van creatieve documentaires . IDFA . Geraadpleegd op 10 januari 2024 .
↑ Remco Campert: 'De tijd duurt één mens lang' . NPO Radio 1 . Geraadpleegd op 10 januari 2024 .
↑ Moll, Maarten , John Albert Jansen, maker van docu over Heere Heeresma, heeft kritiek op Idfa: ‘Het leed wordt er per strekkende meter uitgerold’ . Het Parool (8 november 2022 ). Geraadpleegd op 10 januari 2024 .
↑ Opium - Beluister Het gesprek - Anton de Goede (11 november 2022) | Podcasts . NPO Klassiek . Geraadpleegd op 10 januari 2024 .