IJzer(II)oxide

IJzer(II)oxide
Structuurformule en molecuulmodel
Kristalstructuur van ijzer(II)oxide
IJzer(II)oxide in poedervorm
Algemeen
Molecuul­formule	FeO
IUPAC-naam	ijzer(II)oxide
Molmassa	71,8444 g/mol
SMILES	O=[Fe]
InChI	1S/Fe.O
CAS-nummer	1345-25-1
PubChem	14945
Wikidata	Q196680
Beschrijving	Zwarte kristallen
Waarschuwingen en veiligheids­maatregelen
Waarschuwing
H-zinnen	H228
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	P210
Hygroscopisch?	ja
MAC-waarde	1,5 mg/m³
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand	vast
Kleur	zwart
Dichtheid	5,745 g/cm³
Smeltpunt	1377 °C
Kookpunt	3414 °C
Goed oplosbaar in	zuren
Onoplosbaar in	water, basen
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

IJzer(II)oxide (FeO, vroegere naam ferroxide) is een anorganische verbinding van het element ijzer met zuurstof, waarbij het ijzerion in oxidatietoestand +II verkeert. IJzer(II)oxide is niet-stoichiometrisch gebouwd en bestaat uit Fe_0,84O tot Fe_0,95O, omdat dit entropisch het gunstigst is.[1]

IJzer(II)oxide komt in de natuur voor in minerale vorm als wüstiet.

Voorkomen

IJzer(II)oxide wordt bij de staalbereiding gevormd, waarbij zuurstof in het smeltbad wordt geblazen. De zuurstof vormt met het ijzer FeO, dat als oxidatiemiddel werkt voor de verontreinigingen zoals silicium, mangaan en fosfor:

${\displaystyle {\ce {Si + 2FeO -> SiO2 + 2Fe}}}$

${\displaystyle {\ce {Mn + FeO -> MnO + Fe}}}$

${\displaystyle {\ce {2P + 5FeO -> P2O5 + 5Fe}}}$

Met behulp van calciumoxide (CaO) kunnen deze oxiden uit het gesmolten ijzer verwijderd worden.

Productie

IJzer(II)oxide wordt uit ijzer(III)oxide gevormd met behulp van diwaterstof of koolstofdioxide. Ook door oxidatie van ijzer onder lage zuurstofdruk of met waterdamp bij temperaturen boven de 560°C kan ijzer(II)oxide geproduceerd worden.[2]

Stoichiometrisch ijzer(II)oxide wordt gevormd door ijzer(II)oxalaat in vacuüm te verhitten tot ongeveer 850 °C en vervolgens snel af te schrikken tot kamertemperatuur.[3] Verder kan stoichiometrisch ijzer(II)oxide gevormd worden bij de reactie van Fe_1-xO en ijzer bij 770 °C en 50 kbar zuurstofdruk.[2]

Eigenschappen

IJzer(II)oxide is alleen boven de 560°C stabiel. Bij een lagere temperatuur tot ongeveer 300°C valt het uiteen in ijzer en ijzer(III)oxide:[3]

${\displaystyle {\ce {4FeO -> Fe3O4 + Fe}}}$

Bij kamertemperatuur is het metastabiel (zwak stabiel).

IJzer(II)oxide is antiferromagnetisch bij een Néeltemperatuur van 198 K.[2]

Toepassingen

IJzer(II)oxide wordt gebruikt als pigment.

Externe link

• (en) Gegevens van iJzer(II)oxide in de GESTIS-stoffendatabank van het IFA

Bronnen, noten en/of referenties

1. Arnold F. Holleman, Nils Wiberg: Lehrbuch der Anorganischen Chemie
2. Arnold F. Holleman, Nils Wiberg: Lehrbuch der Anorganischen Chemie, 102. Auflage, de Gruyter, Berlin 2007, ISBN 978-3-11-017770-1, S. 1652.
3. Georg Brauer: Handbuch der Präparativen Anorganischen Chemie Band III, Ferdinand Enke Verlag Stuttgart 1981, ISBN 3-432-87823-0