De eerste vermelding van het dorp "Heriuuinna" ('weiden van de heer') stamt uit een schenkingsoorkonde van 12 augustus850 van graaf Balderik aan de Utrechtse kerk.[2]
Op 1 januari 1818 werd Haaften als zelfstandige gemeente afgesplitst van Herwijnen. Op 1 januari 1986 onderging het een gemeentelijke herindeling met de gemeenten Vuren, Heukelum (samen met Spijk) en Asperen tot de nieuwe gemeente Vuren met het gemeentehuis in Asperen. Na stevige lobby vanuit de dorpen werd de naam van de nieuwe gemeente met ingang van 3 januari1987 gewijzigd in Lingewaal. In 2019 ging Lingewaal op in de nieuwe gemeente West Betuwe.
Beschrijving
Het oudste gedeelte van het dorp is een goed voorbeeld van een dijkdorp. De bebouwing, vaak bestaand uit monumentale oude panden, is gelegen langs een deel van de Waaldijk van ongeveer vijf kilometer. Het nieuwe gedeelte, de dorpskern, is gelegen in het gebied "Hoog Herwijnen".
In Herwijnen staat een tweetal radarposten van het Nederlandse luchtverkeersleidingsysteem (SARP), een operationele en een reserve. De toren aan de Broekgraaf 2 is in 2016 omgebouwd tot neerslagradar voor het KNMI en werd op 12 mei 2017 officieel in gebruik genomen.[3][4] De andere toren is door Defensie overgenomen van de (civiele) Luchtverkeersleiding.[5]
Op het industrieterrein Zeiving tussen Vuren en Herwijnen heeft zich halverwege de 20e eeuw de uit Utrecht vertrokken Chemische fabriek van beenderproducten Wed. P. Smits & Zoon. (tegenwoordig Sonac Vuren B.V.) gevestigd.[6] In Herwijnen was orgelbouwer K.B. Blank & Zn. actief. In 1996 werd de werkplaats overgenomen door Henk van Eeken.
Herwijnen onderhoudt een veerdienst met het aan de andere zijde van de Waal gelegen Brakel.
Herwijnen heeft een eigen brandweerkorps. De kazerne in de Achterweg werd in 2008 vervangen door de kazerne langs de Graaf Reinaldweg, waar de korpsen van Vuren en Herwijnen zijn samengevoegd tot Brandweer Herwijnen.
Herwijnen heeft een supermarkt, twee basisscholen, een voetbalvereniging (Herovina), een fanfare (Muziekvereniging Wilhelmina), een damvereniging (Amicitia), een schietvereniging (S.V. De Musketiers) en een christelijk gemengd koor (Soli deo Gloria).
Bereikbaarheid
Herwijnen is te bereiken via de A15 en N830 (plaatselijk ook wel bekend als Graaf Reinaldweg).
De auteur Koos van Zomeren schreef veelvuldig over Herwijnen, een deel van zijn familie kwam er vandaan.
Het boek De hoeve en het hart van Enny de Bruijn verhaalt aan de hand van overgeleverde brieven over het 17de-eeuwse Herwijnen.
In 1985 werd het lichaam van André Brilleman, lijfwacht van wijlen drugsbaron Klaas Bruinsma, gevonden langs de oever van de Waal bij Herwijnen. Hij bleek geliquideerd en zijn lichaam was ingegoten in een vat met cement.