Hendrik Viervant

Hendrik Viervant
Persoonsinformatie
Nationaliteit	{{sjabloon:}}
Geboortedatum	4 januari 1718
Geboorteplaats	Arnhem
Overlijdensdatum	28 februari 1775
Overlijdensplaats	Arnhem
Beroep	timmerman, architect
Werken
Belangrijke gebouwen	Huis Zijpendaal
RKD-profiel
Portaal    Civiele techniek en bouwkunde

Hendrik Viervant (Arnhem, 3 januari 1718 – aldaar, 28 februari 1775) was een Nederlands timmerman en architect, telg uit het Arnhemse geslacht Viervant. Hij was een zoon van de Arnhemse stadstimmerman Leendert Viervant de Oudere (1689-1762) en Hendrica Theunisse Rensing (?-1771). Hij was de broer van Anthony Viervant (1720-1775), die ook als bouwkundige in Arnhem actief was.

Hendrik Viervant was sinds 1751 gehuwd met Catharina Maria Otten (1718-1786) uit Doetinchem, de zus van de neoclassicistische architect Jacob Otten Husly (1738-1796), die zich al spoedig in Amsterdam zou vestigen. Hendrik Viervant was de vader van Leendert Viervant de Jongere (1752-1801), later ook als architect in Amsterdam werkzaam, en de predikant Hendrik Husly Viervant (1754-1814), in 1792 eveneens naar Amsterdam verhuisd. Zijn ene dochter Anna Hendrika Viervant (1756-1826) trouwde met Lodewijk Koops (1757-1795), predikant te Ellecom; zijn andere dochter Bertha Elisabeth Viervant (1760-1810) met haar neef, de architect Roelof Roelofs Viervant (1755-1819), de zoon van Hendriks broer Anthony.[1]

Hendrik Viervant werd in 1744 meesterlid van het St.Jozefstimmermansgilde en werd op z'n laatst in 1755[2] net als zijn vader stadstimmerman. Daarnaast verzorgde hij vanaf 1763 bouwkundelessen aan het stedelijk Burgerweeshuis.[3]

In Arnhem bouwde hij na aankoop van het perceel Bakkerstraat 24 op die plek zijn eigen woonhuis, direct naast dat van zijn vader, dat hij na diens dood in 1762 zou erven.[4] In 1755 ontwierp hij een pomp voor de Korenmarkt.[5] In 1768-1770 was hij betrokken bij de constructie van een orgelkas voor de Sint-Eusebiuskerk.[6] Zijn hoofdwerk in Arnhem werd de Stadswaag op de hoek van de Grote Markt (1761-1768), waarvoor hij ook beeldhouwwerk heeft gemaakt.[7]

Buiten Arnhem bouwde hij vermoedelijk in 1745-1746 de (sindsdien herhaaldelijk sterk verbouwde) buitenplaats Rhederoord bij De Steeg voor de Arnhemse burgemeester Willem Reinier Brantsen.[8] In 1751 werd hij samen met zijn vader Leendert Viervant de Oudere belast met de vergroting van de villa Larenstein in Velp voor de oud-raad fiscaal van Curaçao, Jan van Schagen (in 1906 gesloopt).[9] In 1762-1764 bouwde hij Huis (Kasteel) Zijpendaal bij Arnhem (in 1883 door Pierre Cuypers verbouwd) voor de Arnhemse stadssecretaris Hendrik Willem Brantsen[10], de broer van de bouwheer van Rhederoord.[11]

Literatuur

• T.H.von der Dunk, 'Viervant in Gelderland. De opkomst van een Arnhems geslacht van bouwmeesters in de achttiende eeuw. Een tweede overzicht van een architectonisch familie-oeuvre', Bijdragen en Mededelingen Gelre, 88 (1997), p.107-115.
• H.P.R.Rosenberg, 'De architectenfamilie Viervant', Bouw, 18 (1963), p.1618.

• 
  De Stadswaag in Arnhem
• 
  Huis Zijpendaal in Arnhem
• 
  Huis Rhederoord in De Steeg

Bronnen, noten en/of referenties

• (nl) Nederlands Architectuurinstituut over de familie Viervant

1. Voor genealogie: https://gw.geneanet.org/hoffman?lang=nl&pz=hermann&nz=hoffman&p=hendrik&n=viervant
2. Zo althans L.A.Moll, Geslagtsrolle van (Tom) L.A.Moll, lichtdruk Oss 1958 (exemplaar in Centraal Bureau voor Genealogie Den Haag), p.20.
3. Zie J.P.Vredenberg, Eene zeer gesoigneerde burgerlijke opvoeding. Het Burgerweeshuis te Arnhem 1742-1856, Arnhem 1990, p.37.
4. Zie Rosenberg, p.1618.
5. Zie Von der Dunk, p.112.
6. Zie G.Das, 'Orgels en organisten te Arnhem', Bijdragen en Mededelingen Gelre, 29 (1925), p.71-72; W.H.Tiemens, 'Orgels en organisten in de Grote of St.Eusebiuskerk te Arnhem', Organist en Eredienst, 28 (1962), p.113, 29 (1963), p.20.
7. Zie W.H.Tiemens, 'De restauratie van de Stadswaag te Arnhem', Bouw, 16 (1961), p.1128-1131; Von der Dunk, p.112-114.
8. Zie Von der Dunk, p.108-110. Zes gesigneerde ontwerptekeningen uit 1744, hoogstwaarschijnlijk voor Rhederoord bestemd, in het stadsarchief bewaard. Voor de opdrachtgever: H.Pols, 'Arnhemse regenten in de achttiende eeuw', Bijdragen en Mededelingen Gelre, 87 (1996), p.88, 91, 94, 108.
9. Zie H.Kerkkamp, Verdwenen luister. Verdwenen landgoederen, Velp 1969, p.76-77; R.Meischke, H.J.Zantkuijl en P.T.E.E.Rosenberg, Huizen in Nederland. Utrecht, Noord-Brabant en de oostelijke provincies. Architectuurhistorische verkenningen aan de hand van het bezit van de Vereniging Hendrick de Keyser, Zwolle 2000, p.145. Thans bevindt zich op het landgoed de dependance van de Hogeschool Van Hall Larenstein#Locatie Velp)
10. Over Zijpendaal: W.H.Tiemens, 'Een Overijsselse schouw naar Kasteel Zijpendaal te Arnhem', Gelders Oudheidkundig Contactbericht, no.48 (1971), p.4-10; dez., 'Zypendaal', in: Stichting Vrienden der Geldersche Kasteelen 1965-1975, Arnhem 1976, p.171-187; J.C.Bierens de Haan, 'Kasteel Zypendaal te Arnhem', Kroniek van de Oudheidkundige en Historische Afdeling Gemeentemuseum Arnhem, 5 (1988), p.3-6; Von der Dunk, p.110-112.
11. Voor de familie Brantsen: H.Pols, 'Notabel en bekwaam. De Arnhemse regentenfamilie Brantsen in de achttiende eeuw', Kroniek van de Oudheidkundige en Historische Afdeling Gemeentemu¬seum Arnhem, 5 (1988), p.93 108,