Dwaalleraar

Een dwaalleraar, ook wel een valse leraar of een valse profeet genoemd, betreft een persoon die volgens het christendom een leer verkondigt die niet (helemaal) in overeenstemming is met de Bijbel en de officiële christelijke geloofsleer: hij/zij hangt dus een dwaalleer aan.

Verscheidene personen zijn er in het verleden van beschuldigd een dwaalleraar te zijn, bijvoorbeeld Hal Lindsey, een Amerikaanse evangelist die veel over de eindtijd heeft geschreven en wiens speculaties daarover niet door iedereen worden gedeeld. Vaak echter worden die christenen een dwaalleraar genoemd die er vrijzinnige denkbeelden op nahouden, bijvoorbeeld theologen en predikanten van (meer) vrijzinnige kerkelijke richtingen. Ook geestelijke leiders die een nieuwe religieuze weg inslaan die sterk afwijkt van het (orthodox-)christelijke gedachtegoed worden wel aangeduid als dwaalleraren. Voorbeelden hiervan zijn Joseph Smith, de stichter van de mormonen, en Mohammed, de stichter van de islam. Laatstgenoemde lijkt met zijn religieuze denkbeelden het christendom in bepaalde opzichten te naderen maar op bepaalde andere, belangrijke punten er ook weer van af te wijken, bijvoorbeeld ten aanzien van de persoon van Jezus waar de islam als het om diens messiaanse betekenis gaat wezenlijk anders denkt dan het christendom.

Bijbelse fundering

In het nieuwtestamentische Bijbelboek de Brief van Paulus aan de Galaten hoofdstuk 1, de verzen 6 t/m 10 schrijft de apostel Paulus het volgende over dwaalleraren: "6 Het verbaast me dat u zich zo snel hebt afgewend van hem die u door de genade van Jezus Christus heeft geroepen en dat u zich tot een ander evangelie hebt gekeerd. 7 Er is geen ander evangelie, er zijn alleen maar mensen die u in verwarring brengen en het evangelie van Christus willen verdraaien. 8 Wanneer iemand u iets verkondigt dat in strijd is met wat ik u verkondigd heb, al was ik het zelf of een engel uit de hemel – vervloekt is hij! 9 Ik heb het al eerder gezegd en zeg het nu opnieuw: wanneer iemand u iets verkondigt dat in strijd is met wat u hebt ontvangen – vervloekt is hij! 10 Probeer ik nu mensen te overtuigen of God? Probeer ik soms mensen te behagen? Als ik dat nog altijd zou doen, zou ik geen dienaar van Christus zijn."