Dinh Q. Lê
Dinh Q. Lê, geboren als Lê Quang Đỉnh (Hà Tiên, 1968 – Ho Chi Minhstad, 6 april 2024), was een Vietnamees-Amerikaans kunstfotograaf. Hij is bekend geworden door zijn geweven fotografieën. Zijn kunstwerken zijn te rekenen tot de installatiekunst en urban intervention; naast fotografieën maakte hij video's en beeldhouwkunst. Hij werkt zowel in Vietnam als Los Angeles.[1][2] LevenJeugd en studieNa afloop van de Vietnamoorlog emigreerde Lê met zijn familie naar Los Angeles. Hij was toen tien jaar oud.[2] Tijdens zijn jeugd kreeg hij te maken met de Amerikaanse interpretatie van de oorlog zoals die gebracht werd in films uit Hollywood en door de media. Het jaar dat hij in de Verenigde Staten aankwam, werd bijvoorbeeld net de film Apocalypse Now van Francis Ford Coppola uitgebracht. De Amerikaanse weergave van de oorlog stond in schril contrast met zijn eigen ervaringen, omdat die vooral gericht was op de verwerking van het trauma dat de Amerikanen er zelf mee hadden.[1][3] Hij studeerde aan de Universiteit van Californië - Santa Barbara en behaalde daar zijn bachelorgraad in fotografie. Hij vervolgde zijn studie in New York, waar hij zijn mastergraad behaalde aan de School of Visual Arts.[4] CarrièreOp zijn vijfentwintigste keerde hij naar Vietnam terug en ging hij op verder onderzoek uit naar de tweeslachtige realiteiten van zijn leven eerst in het oorlogsgebied Vietnam en daarna in de vredige omgeving in de Verenigde Staten. Hij ging in tweedehands winkels op zoek naar foto's uit zijn jeugd, maar vond van zijn eigen familie geen foto's terug. Wel trof hij een grote hoeveelheid ander fotomateriaal aan, waarmee in 1998 het werk Mot Coi Di Ve (Proberen de weg naar huis te vinden) samenstelde. Dit werk is een uitgebreide hangende presentatie van gelukkige momenten van mensen tijdens de Vietnamoorlog.[2][5] Hij richtte twee instellingen op, de Vietnamese Foundation for the Arts in Los Angeles en Sàn Art in Ho Chi Minhstad. Met het instituut in Los Angeles stimuleert hij uitwisseling en samenwerking, waarmee hij wil bereiken dat Vietnamese kunstenaars uit hun isolement gehaald worden. Sàn Art is een galerie die kunstenaars onderdak biedt, met een leeszaal en netwerkmogelijkheden. Ook organiseert ze lokaal en internationaal tentoonstellingen, lezingen, discussies en projecten.[2] WerkIn zijn werk is de Vietnamoorlog een terugkerend thema. Hij doorbrak de situatie aan het begin van de 21e eeuw wanneer nog steeds weinig bekend was van de Vietnamese kijk op de gebeurtenissen van toen.[1][2] In 1998 presenteerde hij zijn project Damaged Gene dat bestaat uit een aantal kitscherige plastic beeldjes van Siamese tweelingen met blossen op de wangen. Hiermee verbeeldt hij het hoge aantal geboorteafwijkingen en Siamese tweelingen in het Vietnam van na de oorlog. Deze afwijkende geboortes worden geweten aan het massale gebruik van het ontbladeringsmiddel Agent Orange en andere chemicaliën.[5][6] In 2006 bracht hij South China Sea Pishkun uit, een indrukwekkende 3D-animatievideo waarin Amerikaanse helikopters zich in grote paniek uit de oorlog terugtrekken en massaal in de Zuid-Chinese Zee storten.[1][2] WeeftechniekMet name het in elkaar weven van foto's heeft Lê internationaal bekendheid opgeleverd. De techniek is afgeleid van de traditionele Vietnamese techniek van het weven van grasmatten en leerde hij tijdens zijn jeugd van zijn tante. Hierbij weefde hij op een vergelijkbare wijze strippen van foto's in een andere foto.[1][2] Deze fotokunstwerken bestaan uit verschillende lagen, waarbij de tweevoudige perceptie leidt tot gemengde gevoelens. In deze werken wordt vreugde en leed uit de Vietnamoorlog in elkaar verweven getoond. Toeschouwers hebben enige tijd nodig om de patronen langs te lopen en de ingewikkelde beeldcomposities te herkennen.[1][6][7][8] Met zijn surrealistische geheugenlandschappen maakte Lê een aangrijpende beeltenis van de schizofrene realiteiten waarin Vietnamese ballingen en migranten leven. Een voorbeeld van deze contrasten is zijn werk Waking Dreams, waarin hij schoonheid en verschrikking met elkaar mengde. Ook mengde hij oosterse en westerse culturen, huidige en historische werkelijkheden, en fictie en non-fictie.[9] Lê overleed op 6 april 2024 op 56-jarige leeftijd.[10][11] ProjectenIn de jaren negentig kwam Lê met vier openbare projecten:[4]
ExpositiesLê exposeerde een groot aantal malen solo en samen met anderen. De volgende lijst is een weergave van zijn solo-exposities:[2][4]
Bibliografie
OnderscheidingenIn 2010 ontving Lê een Prins Claus Prijs. De jury eert hem "voor zijn krachtige creatieve werk dat verschillende constructies van de werkelijkheid onderzoekt, voor de inspiratie en praktische kansen die hij jonge kunstenaars biedt, en voor zijn ondersteuning van de vrije meningsvorming en hedendaagse visuele uitingsvormen te midden van onverschilligheid en vijandigheid." Van 16 december 2010 tot 18 maart 2011 werd zijn werk tentoongesteld in de Prins Claus Fonds Galerie in Amsterdam. Lê werd daarnaast nog verschillende onderscheiden met kunstprijzen en fellowships:[2][4][5]
Bronnen, noten en/of referenties
|