Calcidiol, ook wel calcifediol of 25-hydroxyvitamine D genoemd, is een prohormoon dat gevormd wordt in de lever door hydroxylering van vitamine D3. Medici meten deze metaboliet om de vitamine D-status van een patiënt te bepalen. De concentratie van calcidiol in het bloed wordt beschouwd als de beste indicator voor de vitamine D-status, en wordt daarom vaak aangewend voor deficiëntietesten.[1]
Calcidiol heeft een geringe biologische activiteit. Onder normale omstandigheden (bij een gewone inname van vitamine D3) duurt de volledige omzetting naar calcidiol ongeveer zeven dagen.[2] In de nieren wordt calcidiol omgezet in de actieve vorm van vitamine D, namelijk calcitriol. Het kan ook worden omgezet in 24-hydroxycalcidiol in de nieren door toevoeging van een hydroxylgroep aan de 24-positie, in plaats van de 25-positie.[3]
Een hoog calcidiolniveau is in verband gebracht met toenemende absorptie van calcium in de darm, tot niveaus van 80 nmol/L (32 ng/ml).[1] Calciumuitscheiding balanceert de absorptie van calcium uit het voedsel, waardoor deze niet toeneemt tot calcidiolniveaus van ongeveer 400 nmol/L (160 ng/ml).[4]
↑ ab(en) Heaney RP (2004). Functional indices of vitamin D status and ramifications of vitamin D deficiency. The American Journal of Clinical Nutrition80 (6 Suppl): 1706S-9S. PMID15585791. DOI: 10.1093/ajcn/80.6.1706S.
↑(en) Dietary Reference Intakes for Calcium, Phosphorus, Magnesium, Vitamin D, and Fluoride. National Academy Press, Washington, D.C. DOI:10.17226/5776 (1997), "Vitamin D", pp. 254. ISBN 978-0-309-06403-3.