Boswitje

Boswitje
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Arthropoda (Geleedpotigen) Klasse: Insecta (Insecten) Orde: Lepidoptera (Vlinders) Familie: Pieridae (Witjes) Geslacht: Leptidea
Soort
Leptidea sinapis (Linnaeus, 1758)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Boswitje op Wikispecies
Portaal    Biologie Insecten

Het boswitje (Leptidea sinapis) is een kleine tere dagvlinder met een zeer dun lijfje, uit de familie Pieridae (witjes).

Boswitjes

Er zijn drie soorten boswitjes die dusdanig op elkaar lijken dat ze in het veld niet tot nauwelijks zijn te onderscheiden. Dat zijn het boswitje (Leptidea sinapis), het cryptisch boswitje (L. juvernica) en het verborgen boswitje (L. reali). In 1988 werd L. reali afgesplitst van L.sinapis. In 2011 werd L. juvernica afgesplitst van L. reali.[1] Er zijn aanwijzingen voor de aanwezigheid van hybriden[2].

Kenmerken

Voorvleugellengte: circa 20 mm. Het boswitje is een fragiele vlinder met smalle, ovale vleugels; de vleugels zijn aan de uiteinden sterk afgerond. Bij het mannetje is de vlek in de voorvleugelpunt donkergrijs tot zwart, bij de vrouwtjes lichtgrijs tot wit[3].

• 
  Mannetje, bovenzijde
• 
  Mannetje, onderzijde
• 
  Vrouwtje, bovenzijde
• 
  Vrouwtje, onderzijde

Verspreiding en leefgebied

Het boswitje komt in grote delen van Europa voor, waaronder Nederland en België, maar ook in Centraal-Azië. In Nederland is het boswitje een uiterst zeldzame standvlinder die sinds 1993 een voorkomt in enkele groeves in Zuid-Limburg. In België komt de soort vooral voor in het zuiden. In Nederland en België geeft het boswitje de voorkeur aan warme, open plaatsen in bossen, brede bospaden, zonnige bosranden en struwelen in lage of ruige bloemrijke graslanden en kalkgraslanden en groeven. In Zuid- en Oost-Europa is de soort te vinden in allerlei typen graslanden in en bij bossen.[4]

Vliegtijd

Eind april tot begin juni en eind juni tot half augustus in twee generaties.

Levenscyclus

De rups is aanwezig tussen half mei en half juli en begin augustus tot half september, maar wordt slechts zelden gezien. De soort overwintert als pop tegen een stengel.

Waardplanten

De waardplant van de rupsen is vooral gewone rolklaver, met veldlathyrus en andere vlinderbloemigen als alternatieven.

• 
  Eitje

Externe links

• Boswitje in het Nederlands Soortenregister
• Boswitje bij De Vlinderstichting
• Boswitje op Waarneming.nl
• Boswitje op Waarnemingen.be
• Boswitje op Observation.org
• (en) Leptidea sinapis. Catalogue of the Lepidoptera of Belgium.

Bronnen, noten en/of referenties

1. Cryptic Wood White. ukbutterflies.co.uk. Geraadpleegd op 16-03-2024.
2. Verovnik R. en Glogovcan P. (2007) "Morphological and molecular evidence of a possible hybrid zone of Leptidea sinapis and L. reali (Lepidoptera: Pieridae)" European Journal of Entomology, jrg. 104, nr. 4, pp. 667–674. Abstract
3. De Vlinderstichting/Werkgroep Vlinderfaunistiek, Vlindernet (2008). Geraadpleegd op 2017-18-03.
4. Lafranchis T.. Dagvlinders van Europa. ISBN 978-90-5011-302-1. Geraadpleegd op 2017-18-03.

• Bos, F., Bosveld, M., Groenendijk, D., van Swaay, C., Wynhoff, I., De Vlinderstichting (2006). De dagvlinders van Nederland, verspreiding en bescherming (Lepidoptera: Hesperioidea, Papilionoidea. – Nederlandse Fauna 7. Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis, KNNV Uitgeverij & European Invertebrate Survey - Nederland, Leiden, p. 101-103. ISBN 9789050112277.
• (en) Cupedo, F., Hoen, F.W. (2006). Leptidea sinapis and Leptidea reali (Lepidoptera: Pieridae) in The Netherlands. Entomologische Berichten 66 (4): 118-123.