Atacama-observatorium van de Universiteit van Tokio

Atacama-observatorium van de Universiteit van Tokio
Cerro Chajnantor, de plaats waar de TAO komt, gezien vanuit het westen bij zonsondergang. Midden-boven is de bijna volle maan te zien.
Cerro Chajnantor, de plaats waar de TAO komt, gezien vanuit het westen bij zonsondergang. Midden-boven is de bijna volle maan te zien.
Coördinaten 22° 59′ ZB, 67° 45′ WL
Hoogte 5640 m
Atacama-observatorium van de Universiteit van Tokio (Chili)
Atacama-observatorium van de Universiteit van Tokio
Portaal  Portaalicoon   Astronomie

Het Atacama-observatorium van de Universiteit van Tokio (Engels: University of Tokyo Atacama Observatory, TAO) is een astronomisch observatorium, gelegen op de top van de Cerro Chajnantor, een 5640 meter hoge lavakoepel in de Atacamawoestijn in Noord-Chili.[1] Het observatorium ligt minder dan 5 kilometer ten noord-noordoosten van de plaats waar de Atacama Large Millimeter Array (ALMA) van de ESO zich bevindt, maar ligt circa 580 meter hoger. Het is het hoogstgelegen aardgebonden astronomische observatorium ter wereld.

De bedoeling van het project is, een telescoop van 6,5 m te bouwen voor zichtbaar en infrarood licht. Als eerste stap is een telescoop van 1 m gebouwd, genaamd miniTAO, die in maart 2009 zijn eerste licht in het zichtbare bereik zag. De eerste middelinfrarode waarnemingen vonden in november 2009 plaats.

Nadere beschrijving

De primaire spiegel van de telescoop heeft een diameter van 6,5 m en krijgt een zilvercoating. De secundaire spiegel krijgt adaptieve optiek voor het compenseren van atmosferische turbulenties. Met een derde spiegel kan omgeschakeld worden tussen verschillende instrumenten. Er is voorzien in een Cassegrainbrandpunt voor instrumenten in het midden-infrarode bereik, een Nasmythbrandpunt voor het nabij-infrarood (1...3 μm) en een tweede Nasmythbrandpunt voor het ver-infrarood.

Optische telescopen groter dan 4 meter
Naam Diameter (m) Spiegel Nationaliteit van de sponsors Locatie In gebruik
A. "Extreem grote telescopen" (diameter > 20 m):
Extremely Large Telescope (ELT) 39,3 798 segm. à 1,45 m ESO-landen Cerro Armazones, Chili gepland ca. 2024
Thirty Meter Telescope (TMT) 30 492 segm. à 1,4 m VS, Canada, Japan, China Mauna Kea-observatorium, Hawaï gepland ca. 2029
Giant Magellan Telescope (GMT) 24,5 7 spiegels à 8,4 m VS, Australië, Korea Las Campanas-observatorium, Chili gepland ca. 2024
B. Overige telescopen groter dan 4 meter:
Very Large Telescope 1 t/m 4 4 × 8,2 = 32,8 4 × enkel ESO-landen + Chili Paranal-observatorium, Chili 1998-2001
Keck-telescopen I en II 2 × 10 = 20 gesegmenteerd VS Mauna Kea-observatorium, Hawaï 1993, 1996
Large Binocular Telescope (LBT) 2 × 8,4 = 11,8 2 × enkel VS, Italië, Duitsland Mount Graham Int.-obs., Arizona 2007
Gran Telescopio Canarias (GTC) 10,4 gesegmenteerd Spanje, Mexico, VS Obs. R. de los Muchachos, Can. Eil. 2006
Southern African Large Telescope (SALT) 9,5 gesegmenteerd Zd.-Afrika, VS, VK, Duitsland, Polen, Nw.-Zeeland South African Astron. Obs., Zd.-Afrika 2005
Hobby-Eberly-telescoop (HET) 9,2 gesegmenteerd VS, Duitsland McDonald-observatorium, Texas 1997
Subaru-telescoop (JNLT) 8,3 enkel Japan Mauna Kea-observatorium, Hawaï 1999
Gemini North 8,1 enkel VS, VK, Canada, Chili, Australië, Argentinië, Brazilië Mauna Kea-observatorium, Hawaï 1999
Gemini South 8,1 enkel VS, VK, Canada, Chili, Australië, Argentinië, Brazilië Cerro Pachón, Chili 2001
Atacama-obs. v.d. Univ. van Tokio (TAO) 6,5 enkel Japan Cerro Chajnantor, Chili 2011?
Multiple/Magnum Mirror Telescope (MMT) 6,5 enkel VS Fred L. Whipple Obs., Arizona 1987, 2002
Magellan-1 (‘W. Baade’) en -2 (‘L. Clay’) 6,5 enkel VS Las Campanas-observatorium, Chili 2000, 2002
Bolshoi Teleskop Alt-azimutalnyi (BTA-6) 6 enkel Rusland Zelentsjoekskaja, Karatsjaj-Tsjerk. (Rusl.) 1976
Large Zenith Telescope (LZT) 6 vloeibaar Canada, Frankrijk M. Knapp Research Forest, Brits-Columbia 2003
Haletelescoop 5 enkel VS Palomar-observatorium, Californië 1948
William Herschel-telescoop 4,2 enkel VK, Nederland, Spanje Obs. R. de los Muchachos, Can. Eil. 1987
Southern Astrophys. Res. Telescope (SOAR) 4,1 enkel VS, Brazilië Cerro Pachón, Chili 2002
Niet opgenomen zijn telescopen die nog overwogen worden (zoals de Overwhelmingly Large Telescope (OWL), voorlopig opgeschort, zie ESO).