Dr. Alister MacKenzie (Normanton, 30 augustus1870 – Santa Cruz, 6 januari1934) was een internationaal bekende Brits golfbaanarchitect. Aangezien hij een medische opleiding had gedaan, diende hij als burger medicus in het Britse leger tijdens de Tweede Boerenoorlog. Daar kreeg hij te maken met de behoefte aan camouflage. Hij zag daarin een overeenkomst met het ontwerpen van golfbanen.[1]
Biografie
Jeugd
MacKenzie werd thuis geboren in Normanton, bij Leeds. Zijn ouders William en Mary Jane MacKenzie hadden een Schotse achtergrond; zijn moeders familie kwam uit Glasgow, zijn vaders familie uit de Schotse Hooglanden. William was dokter. Alister werd vernoemd naar zijn grootvader Alexander, maar werd altijd Alister (Gallische vertaling) genoemd. Ook hij werd dokter.
's Zomers verbleef de familie vaak bij Lochnivar, waar de ClanMacKenzie van 1670-1745 land had bezeten. Alister werd dus met een sterke Schotse traditie opgevoed.[2]
Somerset Regiment
MacKenzie was een getraind medicus en diende eerst als zodanig in het Somerset Regiment in Zuid-Afrika tijdens de Tweede Boerenoorlog. Later werd hij camoufleur.
MacKenzie heeft zich veel beziggehouden met het bedenken van camouflage, zoals die door de Boeren gebruikt werd. Hij werkte als camoufleur en zei later over zijn tijd in Zuid-Afrika: "The brilliant successes of the Boers were due to great extent to their making the best use of natural cover and the construction of artificial cover indistinguishable from nature” (vrij vertaald: Het briljante succes van de Boeren was voor een groot deel te danken aan het goed gebruik van natuurlijke camouflage en het gebruik van kunstmatige materiaal dat niet te onderscheiden was van natuurlijk materiaal)(MacKenzie 1934, p. 42).
Carrière
Golfbaanarchitect
MacKenzie is sinds 1890 lid geweest van verschillende golfclubs bij Leeds, Engeland. Hij was bovendien in 1907 een van de oprichters van de Alwoodley Golf Club, waar hij tot 1909 secretaris was en van 1912-1913 Club Captain was. Hoewel Harry Colt de baan had ontworpen, kwam MacKenzie hier voor het eerst in aanraking met het ontwerpen van een baan. Op zijn voorstel werden golvende green gemaakt en greens die diagonaal aan het einde van de fairway lagen. Ook de vorm van de bunkers werd door hem aangepast. Dit bleef in de rest van zijn carrière duidelijk herkenbaar.[3]
In 1914 won MacKenzie een wedstrijd waarvoor een hole moest worden ontworpen. Organisator was tijdschrift Country Life. Daarna is hij steeds meer aandacht gaan besteden aan de banen waar hij lid was. Hij kwam in de baancommissies en deed zo ervaring op. Hij heeft in die periode een heel gedetailleerde kaart gemaakt van de Old Course van St Andrews.[4]
Na de Eerste Wereldoorlog stopte hij met zijn medicijnen-studie en werd hij overtuigd golfbaanarchitect in het Verenigd Koninkrijk. Samen met Harry Shapland Colt en Charles Alison richtte hij in Londen de firma Colt, MacKenzie & Alison op. MacKenzie werkte in een tijdperk dat een architect een baan ontwierp in het bestaande landschap. Hij hoefde geen landschap te creëren zoals tegenwoordig vaak gebeurt.
Een paar jaar later verhuisde hij naar de Verenigde Staten. MacKenzie overleed in Santa Cruz, Californië. Een manuscript dat later gevonden werd met aantekeningen en ontwerpen werd alsnog uitgegeven met de titel 'The Spirit of St. Andrews' (MacKenzie 1995).
Golfer
Mackenzie was geen bijzonder goede golfer, maar naar eigen zeggen was hij een goede putter. Hij had wel een 'single' handicap. Hij was een van de eerste baanarchitecten die niet daarvoor een beroemde speler was.[3]
Golfbanen
Onder meer de volgende golfbanen zijn door MacKenzie ontworpen:
1925: The Portland Course van de Royal Troon Golf Club in Troon, Schotland, was al in 1895 als de Relief Course geopend, maar werd in 1925 door MacKenzie veranderd. Toen werd ook de huidige naam geïntroduceerd. Vaak is hier het Brits Open gespeeld.
Behrens, Roy R. (2009), CAMOUPEDIA: A Compendium of Research on Art, Architecture and Camouflage. Dysart, Iowa: Bobolink Books. ISBN 978-0-9713244-6-6.
Doak, Tom (2001), The Life and Work of Dr. Alister MacKenzie. New York: John Wiley. ISBN 978-1-58536-018-5.
Green, John (2011), The Royal Melbourne Golf Club, History Of The Courses. ISBN 9780646555881.
MacKenzie, Alister (1915), “Military Entrenchments” in Golf Illustrated. Vol 3 No 1, pp. 42–45.
MacKenzie, Alister [mogelijk door hemzelf geschreven] (1919), “Entrenchments and Camouflage: Lecture by a British Officer Skilled in Landscape Gardening” in Professional Memoirs, Corps of Engineers, U.S. Army and Engineer Department at Large. No 47, pp. 574–638.
MacKenzie, Alister (1920), Golf Architecture: Economy in Course Construction and Green-Keeping. London UK: Simpkin, Marshall, Hamilton, Kent and Co. Ltd.
MacKenzie, Alister (1934), “Common Sense of Camouflage Defence” in The Military Engineer. Vol XXVI No 145 (January–February), pp. 42–44.
MacKenzie, Alister (1995). The Spirit of St. Andrews. Sleeping Bear Press. ISBN 1-886947-00-7.
Muirhead, Desmond (1995), “Symbols in Golf Course Architecture” in Executive Golfer (July).
New York Times (1934), “Alister MacKenzie Links Designer, Dies.” (January 7), p. 31.