চন্দ্ৰ

এই প্ৰবন্ধটোত কোনো কোনো স্থানত তথ্যসূত্ৰ বা প্ৰসংগৰ উল্লেখ প্ৰয়োজন। অনুগ্ৰহ কৰি বিশ্বাসযোগ্য উৎস দেখুৱাই এই প্ৰবন্ধটো উন্নত কৰাত সহায় কৰক। বিশ্বাসযোগ্য তথ্য উৎসৰ উল্লেখ নথকা প্ৰবন্ধৰ বিশ্বাসযোগ্যতা কমে আৰু অনেক ক্ষেত্ৰত ই ইয়াক বিশ্বাস কৰি লোৱা পঢ়ুৱৈৰ ক্ষতি সাধনো কৰিব পাৰে। সেয়ে তথ্য-উৎসৰ উল্লেখ নথকা প্ৰবন্ধক প্ৰত্যাহ্বান জনোৱা হ'ব পাৰে। আনহাতে পঢ়ুৱৈসকলেও প্ৰবন্ধটোত য’ত প্ৰয়োজন যেন দেখে সেই বাক্যৰ পাছত {{উদ্ধৃতিৰ প্ৰয়োজন}} বুলি লিখি ৰাখিও ৱিকিপিডিয়াত উৎসৰ উল্লেখৰ ক্ষেত্ৰত ৰাইজক সজাগ কৰিব পাৰে।
চন্দ্ৰ ☾
Full moon in the darkness of the night sky. It is patterned with a mix of light-tone regions and darker, irregular blotches, and scattered with varying sizes of impact craters, circles surrounded by out-thrown rays of bright ejecta.
পৃথিৱীৰ উত্তৰাৰ্ধৰপৰা দৃশ্যমান পূৰ্ণচন্দ্ৰ
বিৱৰণ
বিশেষণ
কক্ষপথৰ বৈশিষ্ট্য
অনুসূৰ 362600 km
(356400–370400 km)
অপসূৰ 405400 km
(404000–406700 km)
অৰ্ধ-মুখ্য অক্ষ 384399 km
(0.00257 AU)
কক্ষীয় পৰ্যায়কাল
27.321661 d
(27 d 7 h 43.19 min 11.5 s)
পৰ্যায়কাল
29.530589 d
(29 d 12 h 44 min 2.9 s)
গড় কক্ষীয় দ্ৰুতি 1.022 km/s
নতি 5.145° to the ecliptic
উদ্বিন্দুৰ দ্ৰাঘিমা
regressing by one revolution in 18.6 years
অনুসূৰ উৎপত্তি
progressing by one revolution in 8.85 years
যাৰ উপগ্ৰহ পৃথিৱী
ভৌতিক বৈশিষ্ট্যসমূহ
গড় ব্যাসাৰ্ধ 1737.1 km  (0.273 Earths)
বিষুৱীয় ব্যাসাৰ্ধ 1738.1 km  (0.273 Earths)
মেৰু ব্যাসাৰ্ধ 1736.0 km  (0.273 Earths)
সমৰূপতা 0.0012
পৰিধি 10921 km  (equatorial)
পৃষ্ঠৰ ক্ষেত্ৰফল 3.793×107 km2  (0.074 Earths)
আয়তন 2.1958×1010 km3  (0.020 Earths)
ভৰ 7.342×1022 kg  (0.012300 Earths)
গড় ঘনত্ব Lua error in Module:Convert at line 657: attempt to index field 'currency' (a nil value).
0.606 × Earth
বিষুৱীয় পৃষ্ঠৰ অভিকৰ্ষ 1.62 m/s2  (0.1654 g)
পলায়ন বেগ 2.38 km/s
নাক্ষত্ৰিক ঘূৰ্ণনকাল 27.321661 d  (synchronous)
বিষুৱীয় অঞ্চলত ঘূৰ্ণন বেগ 4.627 m/s
অক্ষীয় ঢাল
প্ৰতিফলন অনুপাত 0.136
পৃষ্ঠৰ তাপমাত্ৰা ন্যূনতম মধ্যমীয়া সৰ্বোচ্চ
Equator 100 K 220 K 390 K
85°N  150 K 230 K
আপাত মান
  • −2.5 to −12.9
  • −12.74  (mean full moon)
কৌণিক ব্যাস 29.3 to 34.1 arcminutes
বায়ুমণ্ডল
পৃষ্ঠৰ চাপ
  • 10−7 Pa (1 picobar)  (day)
  • 10−10 Pa (1 femtobar)   (night)
আয়তন অনুসৰি সংযুতি

চন্দ্ৰ বা জোন পৃথিৱীৰ একমাত্ৰ প্ৰাকৃতিক উপগ্ৰহ। চন্দ্ৰ সৌৰজগতৰ বৃহৎ উপগ্ৰহসমূহৰ অন্যতম, আৰু গ্ৰহৰ আকাৰ আৰু উপগ্ৰহৰ আকাৰৰ অনুপাতৰ ক্ষেত্ৰত সৌৰজগতৰ ভিতৰতে সৰ্ববৃহৎ। চন্দ্ৰৰ উৎপত্তি প্ৰায় ৪৫০ কোটি বৰ্ষৰ পূৰ্বে হোৱা বুলি ধাৰণা কৰা হয়। চন্দ্ৰৰ উৎপত্তিৰ বিষয়ে বিভিন্ন জনে অনুমান কৰিছে। সবাটোকৈ জনপ্ৰিয় অনুমান হ'ল যে ই পৃথিৱী আৰু মংগল গ্ৰহৰ সমান ডাঙৰ গ্ৰহ থেইয়াৰ সংঘৰ্ষৰ বাবে সৃষ্ট ডেব্ৰিৰপৰা সৃষ্ট। চন্দ্ৰৰ এফালহে পৃথিৱীৰ দিশে। কাৰণ তুল্যকালিক ঘূৰ্ণন। পৃথিৱীৰ দ্ৰষ্টাৰ বাবে ই আকাশৰ দ্বিতীয় উজ্জৱলতম বস্তু। যদিও চন্দ্ৰ প্ৰকৃততে অন্ধকাৰময়, চন্দ্ৰক জ্যোতিৰ্ময় যেন দেখা পোৱা যায় কাৰণ ইয়াৰ পোহৰ প্ৰতিফলন কৰাৰ ক্ষমতা আস্ফাল্টতকৈ অলপ অধিক।

আকাশত চন্দ্ৰৰ প্ৰাধান্যই চন্দ্ৰক কলাত্মক, ধাৰ্মিক, পঞ্জিকা সম্বন্ধীয় আৰু ভাষিক দিশত অত্যধিক প্ৰভাৱ পেলাইছে। চন্দ্ৰৰ মধ্যাকৰ্ষণে বাবে সাগৰত জোৱাৰ আদিৰ সৃষ্টি কৰে। জোনৰ পৃথিৱীৰপৰা দূৰত্ব প্ৰায় পৃথিৱীৰ ব্যাসৰ ৩০ গুণ। পৃথিৱীৰপৰা চন্দ্ৰৰ আকাৰ প্ৰায় সূৰ্যৰ সমান যেন দেখা পায়, সেয়ে পূৰ্ণগ্ৰাস সূৰ্যগ্ৰহণ সম্ভৱ।