يهوديه
اليهوديه هى الدين اللى بيؤمن بيه اليهود، فى سنة 2007 اتقدر عدد اليهود فى العالم ب 13.2 مليون واحد منهم 41% عايشين فى دولة اسرائيل. اليهودية هيا ديانة توحيدية مبنية على الاسس و المباديء الاخلاقية المكتوبة فى التوراة (الكتاب المقدس بتاع اليهود-بالعبرى التاناخ) و المشروح و المتفسر فى التلمود و نصوص تانية. اليهودية من اقدم الديانات السماويه حسب التقاليد اليهودية، الدين اليهودى ابتدا بين الاله اليهودى و ابراهيم ابو الانبياء و جد كل اليهود، اليهود و هو اللى حسب اعتقادهم كتب العهد مع ابراهيم و كل نسله من اليهود من بعده، واظهر الوصايا و القوانين لموسى على جبل سينا فى شكل التوراة المكتوبة و المحكية. المعتقداتفى القرن الاتناشر الميلادي، أعظم فلاسفة اليهود موسى بن ميمون الأندلسى الاصل المتأثر فى فلسفته بابن رشد، وضع لائحة من ثلاثه عشر مبدأ (المبادئ الثلاثه عشر للايمان) تضم المعتقدات الاساسية للدين اليهودي:
الوصايا العشرهاليهود عندهم 613 وصية من الخالق ، بس الوصايا العشرة ليها وضع خاص علشان فى اعتقادهم بان الشعب اليهودى كله سمع الرب و هو الوصايا لموسى على جبل موسى فى سينا فى مصر:[2]
طوايف اليهوديةفى العصور الوسطى انقسم اليهود قسمين كبار: اليهود الاشكيناز و اليهود السفرديم. الطايفتين دول يشتركوا فى اغلب المبادئ اليهودية و اللاهوت لكن يختلفوا فى بعض النقاط الثقافية و طريقة العبادات. اليهود الاشكيناز اصلهم من وسط و شرق اوروبا (خصوصا المانيا و بولاندا) و اليهود السفارديم اصلهم من دول البحر المتوسط زى اسبانيا و البرتغال بعدين هاجرو لشمال افريقيا و شرق البحر المتوسط و شمال اوروبا. فى طايفة تالتة كبيرة اسمها اليهود المزراحيين ودول عاشو فى الشرق الوسطانى قبل اعلان تأسيس الدولة ف مايو 48 ، عددهم دلوقتى تقريبا 3 مليون يعنى اقل من النص بشويه بالنسبة لعدد مواطنى اسرائيل بالكامل ، كتير منهم كان بيتكلم عربى وفى منهم بيتكلم مصرى صرف ومتعرفش تفرقه عن المصريين. مصر كان فيها التلات طوايف وعددهم تقريبا ايام الحرب العالمية الاولانىى 100.000 مية الف أغلبهم مواطنين ، تم اضطهادهم وتخوينهم والزج بيهم فى السجون وبعدين شلح الجنسية المصرية عنهم فى الخمسينات والستينات لان اجهزة الدولة اعتقدت ان ولائهم اصبح لدولة اسرائيل وكمان معدل معاداة السامية كان عالى ف مصر وقتها خصوصا بعد الحرب العالمية التانية ووقوف بعض المصرين مع المانيا ضد بريطانيا فى معركة العلمين ، مع ان اغلبهم لما سابو مصر مراحوش على اسرائيل وراحو غالبا على اوروبا و أميركا ، عددهم الايام دى فى مصر 8 او 10 أشخاص كلهم ستات كبار فى السن وملهمش حاخام يصلى بيهم ومبيحصلوش على اى مساعدات من الدولة المصرية ، رئيستهم دلوقتى واللى بتتولى شئون الطايفة هيا السيدة ماجدة هارون لكن الدولة المصرية ملزمة بحكم الدستور انها تاخد بالها او توفر الحماية للكنيس اليهودى والتراث اليهودى اللى لسه موجود.
مشاهير اتولدوا لاباء يهودعلى مر التاريخ ابدع عدد ضخم من اليهود فى المجالات العلميه و الادبيه و الفنيه من ضمنهم:
مصادرفيه فايلات فى تصانيف ويكيميديا كومونز عن:
|