Keizer Frans I Stefan

Dit artikel gaat over keizer Frans I Stefan, niet te verwarren met keizer Frans II, die als Frans I keizer van Oostenrijk was.
Frans I Stefan
Portret van keizer Frans I Stefan uit het atelier van Martin van Meytens
Portret van keizer Frans I Stefan uit het atelier van Martin van Meytens
Hertog van Lotharingen en Bar
Regeerperiode 1729 - 1737
Voorganger Leopold
Opvolger Stanislaus Leszczyński
Groothertog van Toscane
Regeerperiode 1737 - 1765
Voorganger Gian Gastone de' Medici
Opvolger Peter Leopold
Rooms-Duits koning en keizer
Regeerperiode 1745 - 1765
Verkiezing
Kroning
13 september 1745 in Frankfurt
4 oktober 1745 in de Dom van Frankfurt
Voorganger Karel VII Albrecht
Opvolger Jozef II
Huis Lotharingen
Vader Leopold van Lotharingen
Moeder Elisabeth Charlotte van Orléans
Geboren 8 december 1708
Nancy, Lotharingen
Gestorven 18 augustus 1765
Innsbruck, Oostenrijk
Begraven Kapuzinergruft, Wenen
Echtgenote Maria Theresia
Religie Rooms-katholiek
Handtekening
Wapenschild
Wapen van Frans Stefan als Heilig Rooms keizer

Frans Stefan, in de Zuidelijke Nederlanden bekend als Frans van Lorreinen, (Nancy, 8 december 1708Innsbruck, 18 augustus 1765) was van 1729 tot 1737 als Frans III Stefan hertog van Lotharingen, van 1737 tot 1765 als Frans II Stefan of Frans Stefan groothertog van Toscane en van 1745 tot 1765 als Frans I Stefan keizer van het Heilige Roomse Rijk.

Biografie

Frans werd geboren te Nancy, in Lotharingen. Hij was de vierde zoon van Leopold van Lotharingen en Elisabeth Charlotte van Orléans. Zijn grootvader van moederskant was Filips van Orléans, de broer van Lodewijk XIV van Frankrijk. Hij was een Habsburger via zijn grootmoeder van vaderskant, Eleonora, dochter van keizer Ferdinand III en vrouw van Karel V van Lotharingen. Keizer Karel VI had gepland om zijn dochter uit te huwelijken aan Frans' oudere broer Clemens. Toen deze echter stierf koos Karel Frans als zijn toekomstige schoonzoon. Frans werd opgevoed in Wenen, met het oog op zijn toekomstig huwelijk met Maria Theresia van Oostenrijk. Al snel ontstond een emotionele aantrekkingskracht tussen de twee. Op 12 februari 1736 trouwde Frans met Maria Theresia. Dankzij zijn zakeninstinct en gezond verstand was hij een goede hulp voor zijn vrouw.

In het Verdrag van Wenen (1738) verloor hij het voorvaderlijke Lotharingen aan de Fransen, die het gewest nog enige tijd in leen gaven aan de onfortuinlijke Franse pretendent voor de Poolse troon Stanislaus Leszczyński, die schoonvader was van de Franse koning. In ruil daarvoor ontving Frans I het groothertogdom Toscane, na de dood van Gian Gastone de' Medici.

Bij de dood van keizer Karel VI legden Frederik II van Pruisen en Karel VII van Beieren de Pragmatieke Sanctie naast zich neer en brak de Oostenrijkse Successieoorlog uit. Frederik veroverde Silezië en Karel kroonde zich tot keizer. Na de plundering van München (1744) en de dood van Karel VII (20 januari 1745), was Beieren bereid de Vrede van Füssen te ondertekenen. In dit verdrag werd Frans I Stefan erkend als keizer van het Heilige Roomse Rijk.

In 1731 werd hij in Den Haag als eerste vorst op het vasteland ingewijd als lid van de Orde van Vrijmetselaren. Hij bleef zijn hele leven actief in de Loge en steunde de Orde in Oostenrijk, ondanks de tegenstand van de Katholieke Kerk.

Frans' broer Karel van Lorreinen werd in 1744 na de dood in het kraambed van zijn vrouw Maria Anna, zuster van keizerin Maria Theresia, landvoogd van de Zuidelijke Nederlanden.

Frans stierf onverwacht in een koets op de terugweg van de opera van Innsbruck. Zijn dood werd door zijn vrouw als een heel zwaar verlies beschouwd.

Kinderen

Frans I en Maria Theresia hadden zestien kinderen, van wie tien hun jeugd overleefden:

Karel Jozef, Johanna Gabriela en Maria Josepha zijn gestorven aan de pokken. Maria Elisabeth was ook besmet maar overleefde met littekens in het aangezicht.

Heraldiek

Het wapenschild van Frans Stefan veranderde verschillende keren tijdens zijn leven. Aanvankelijk voerde hij het wapen van de hertogen van Lotharingen. Toen hij in 1737 het groothertogdom Toscane kreeg, voegde hij het wapen van de Medici aan het hartschild toe. Als keizer van het Heilige Roomse Rijk mocht hij zijn persoonlijk wapen op een Rooms-Duitse adelaar zetten.

Kwartierstaat


Nicolaas II van Lotharingen
(1609-1670)

Claude van Lotharingen
(1612-1648)
 

Keizer Ferdinand III
(1608-1657)

Eleonora Gonzaga
(1630-1686)
 

Lodewijk XIII van Frankrijk
(1601-1643)

Anna van Oostenrijk
(1601-1666)
 

Karel I Lodewijk van de Palts
(1617-1680)

Charlotte van Hessen-Kassel
(1627-1686)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Karel V van Lotharingen
(1643-1690)
 
 
 

Eleonora van Oostenrijk
(1653-1697)
 
 
 
 
 

Filips van Orléans
(1640-1701)
 
 
 

Elisabeth Charlotte van de Palts
(1652-1722)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Leopold I van Lotharingen
(1679-1729)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Elisabeth Charlotte van Orléans
(1676-1744)
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Frans I Stefan van Lotharingen
(1708–1765)
 
 

Elisabeth Theresia van Lotharingen
(1711-1741)
 
 

Karel van Lotharingen
(1712-1780)
 
 

Anna Charlott van Lotharingen
(1714-1773)
 
 
... + 10 jong overleden
zusters en broers
Zie de categorie Francis I, Holy Roman Emperor van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.